Giải thưởng văn học ASEAN - giải "văn học tự sướng"

TRẦN ĐÌNH THU

 Nhà văn DiLi vừa tiết lộ một thông tin gây sốc: Giải thưởng văn học ASEAN là do các nước tự chấm cho nhà văn của mình, mỗi nước chấm cho một nhà văn bản địa rồi gửi kết quả đến Thái Lan, là nước có sáng kiến lập giải thưởng này để công chúa Thái Lan trao giải cho. Ví dụ năm nay Việt Nam chấm giải cho nhà văn Trung Trung Đỉnh, sau đó gửi kết quả sang Thái Lan, rồi cử nhà văn Trung Trung Đỉnh đi sang đó nhận giải quốc tế “Văn học ASEAN” mang về. So sánh một cách tương đối, việc làm này kiểu như chúng ta mua quà gửi cho dịch vụ để cho tối Nô En nhóc tỳ nhà ta được nhận quà từ ông già Nô En vậy.

Tìm trên mạng tiếp thì được biết, ở Việt Nam chúng ta, việc “chấm giải” này là do Hội nhà văn Việt Nam đảm trách. Cố gắng tìm thông tin để chứng minh rằng Hội nhà văn Việt Nam ít nhiều đã có động thái đưa giải ra rộng rãi trong cộng đồng văn học Việt để chọn lựa mà không thấy. Với truyền thống của Hội nhà văn Việt Nam trong nhiều năm gần đây, nên tin rằng việc chọn lựa này chắc chắn được làm gọn trong nội bộ, với những quy chế thuộc dạng “bỏ túi”. Nói huỵch toẹt ra là, mỗi năm Hội nhà văn Việt Nam dấm dúi cho nhau một suất, chia nhau ra mà hưởng và dặn dò thêm người nhận giải rằng “nhớ đừng trả lời phỏng vấn phỏng viếc gì mà lộ nhé”. Với cái cách đó, hơn chục nhà văn nhà thơ Việt Nam được “tự sướng” từ năm 1996 đến nay trong đó có nhà thơ chủ tịch Hữu Thỉnh mà không hề hé môi giải thích nửa lời về giải này, cho đến khi bị DiLi công bố ra khiến thiên hạ bổ ngửa.

Thật tội, thời gian qua có nhiều tờ báo chúng ta vui mừng một cách chân thành khi biết một số nhà văn Việt Nam đoạt giải văn học ASEAN. Vì rằng văn học Việt Nam dẫu sao cũng có một tầm cao khu vực rồi. Từ đó đôi khi người ta nghĩ đến cái giải danh giá hơn cho nước nhà - một cái Nô Beo văn chương – kể ra cũng không phải là quá mộng mơ. Nhưng nay sự thật hiện ra như thế mà bật cười, mà phải thốt ra một câu “bố khỉ”.   

Không rõ sáng kiến xuất phát từ Hội văn bút Thái Lan có dụng ý gì? Nhưng có lẽ nên mắng cho cái anh này một câu trước lúc kết bài: “Tiên sư bố nhà anh, “tự sướng đến thế là cùng”.  

 -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
* Danh sách các nhà văn Việt Nam đã được nhận giải “tự sướng” ASEAN: Tố Hữu (1996), Ma Văn Kháng (1998), Hữu Thỉnh (1999), Nguyễn Khải (2000), Nguyễn Đức Mậu (2001), Nguyễn Kiên (2002), Bằng Việt (2003), Đỗ Chu (2004), Phú Trạm (2005), Lê Văn Thảo (2006), Trần Văn Tuấn (2007), Nguyễn Ngọc Tư (2008), Cao Duy Sơn (2009), Nguyễn Nhật Ánh (2010), Nguyễn Chí Trung (2011), Trung Trung Đỉnh (2012).
(theo blog Trần Đình Thu)