Phiếu trắng, trắng tay

Nhà kia có hai đứa con trai. Ông bố là người cẩn thận nên làm gì đều hỏi ý kiến con. Việc nào cũng vậy, hỏi thằng lớn, nó ậm ừ rồi bảo tùy bố, bố muốn làm thế nào cũng được, con chả ý kiến ý cò. Hỏi thằng bé, nó luôn nghĩ ngợi đôi chút rồi đề nghị bố phải làm thế này thế này, có lúc còn cãi lại chê bố sai. Ông bố ban đầu hơi phật ý, thậm chí còn mắng nó mày chỉ giỏi lý sự, dám cãi bố, chả như anh mày ngoan, tao làm gì cũng gật. Khi sắp về với ông bà, ông gọi cả hai đứa lại, nói rành rọt của cải tài sản nhà này bố trao hết cho thằng bé, đâu ra đấy, rõ ràng đúng sai, chứ vào tay cu nhớn ba phải thì đội nón đi hết.

Nhớ chuyện xưa bởi ngẫm chuyện nay. Liên Hợp Quốc vừa công bố báo cáo cho biết Việt Nam bỏ phiếu trắng đối với dự thảo nhân quyền. Có 117 nước bỏ phiếu thuận, 14 nước chống, 40 nước trắng. Trong nhóm chống dĩ nhiên có Trung Quốc, Nga, Syria, Triều Tiên, Iran, Zimbawe… Những anh chống và trắng hầu hết đều dị ứng với nhân quyền.

Thường với mỗi điều gì đó trong đời sống, chỉ xảy ra hai trường hợp: đồng ý hoặc không đồng ý, nhất trí hoặc phản đối, tán đồng hoặc bác bỏ. Có rõ ràng như vậy mới tỏ được cái trí lự, tính cách, bản lĩnh, uy tín, sự độc lập của mình. Không có cái kiểu ỡm ờ như gái lầu xanh chài mồi khách.

Ngày trước, tôi để ý, VN ta trên trường quốc tế cứ mỗi lần gặp vấn đề gì hơi phức tạp một tí, hoặc đựng chạm đến “nọc” xứ mình là bỏ phiếu trắng. Giới cầm quyền tự khen nhau khôn ngoan, không dại khờ như đám bộc tuệch ruột ngựa, chả để mất lòng ai. Họ bảo đó là trí tuệ của người cộng sản, là thắng lợi vẻ vang trên trường quốc tế.

Nói gì thì nói, phải chỉ thẳng ra rằng phiếu trắng chỉ có ở những anh ba phải, nửa vời, mười rằm cũng ư mười tư cũng gật, không hề có chút chủ kiến gì. Nếu bảo rằng khôn thì đó là thứ khôn lỏi, trẻ ranh, vặt vãnh, trí trá, tạm bợ. Phiếu trắng thể hiện lối sống dựa dẫm, chỉ thích nhờ cậy, quen lợi dụng người khác. Kẻ thích dùng phiếu trắng có thể ví như cây tầm gửi, không rễ bám xuống đất hút nước, không vươn được cành xanh tự đón nắng trời, khi chủ vườn phát hiện ra chặt một nhát dao ngắt đường ăn bám thì toi đời.

Thực ra, phiếu trắng có thể lúc nào đó cũng phát huy tác dụng, chẳng hạn lấy được lòng kẻ này người khác, che giấu bản thân, tránh sự chú ý quá đáng đến mình nhất là khi mình dở xấu. Nhưng xét cho cùng, thứ chi cũng có mặt trái của nó, huống hồ thói ba phải, láu cá, khôn lỏi.

Cứ tránh mãi, không dám thể hiện, không dám nhìn thẳng vào thực tế, cứ lôi thôi đứng giữa đôi dòng nước, bơi chả dám bơi, vượt chả dám vượt, thế nào cũng chết chìm. Điều tai hại đầu tiên là lúc mình có chuyện, mình lâm sự, có kêu gào mấy, hô hoán làng nước bớ làng nước ơi cứu tôi với… cũng chả ai quan tâm. Mình đã dửng dưng với mọi sự thì mình cũng đừng đòi hỏi người khác phải coi trọng, tôn trọng mình. Mình đã không tin cậy ai thì sẽ không được ai tin cậy. Phiếu trắng là bằng chứng hiển nhiên để ghi vào lý lịch mấy anh láu cá, vô trách nhiệm.

Phiếu trắng thường đồng nghĩa với trắng tay, các cụ nhỉ.

Nguyễn Thông

(tranh thủ lúc chăm người nhà trong bệnh viện, nghĩ cho đỡ buồn ngủ)