May và rủi

Trong cái rủi có cái may.
Chính phủ (có người thích gọi là nội các) của ông Nguyễn Xuân Phúc đang có dịp chứng tỏ bản lĩnh, khả năng, ý chí, tinh thần trách nhiệm của mình với dân với nước. Người ta đang chú ý, trông chờ xem nội các ấy xử lý khủng hoảng vụ biển chết cá chết, cũng như vụ hạn hán nghiêm trọng đang diễn ra, như thế nào.

Một nội các vừa ra đời, có ngay những bài test thực tế ở đúng tầm, đó là điều may mắn cho ông Phúc và các cộng sự. Giải quyết được tốt đẹp vụ ô nhiễm môi trường này đúng với bản chất, nguyên nhân của nó, một cách khách quan, công bằng, nội các ấy sẽ ghi điểm trong mắt, trong lòng dân, từ đó tạo niềm tin và sự ủng hộ của dân. Vất vả thì vất vả thật, căng thì căng thật nhưng giá trị gia tăng rất cao. Muốn làm anh hùng phải xông ra trận tiền “tử sinh liều giữa trận tiền/dạn dày cho biết gan liền tướng quân”. Kẻ làm tướng phải vậy, đừng quẩn quanh với váy đàn bà và trong phòng họp.

Cổ nhân có câu "Vận nước cơ trời", nay trời đã cho cái thời cơ để chứng minh năng lực thực của mình, đừng thấy khó mà lui, thấy gai góc mà bỏ qua. Cách xử lý của mấy vị ở Bộ Tài nguyên - Môi trường như lúc đầu chỉ thể hiện sự kém cỏi ngu dốt. May mà ông Thủ tướng kịp sửa chữa. Làm thì có sai có đúng. Chớ sợ sai mà không làm. Hãy tỉnh táo, đừng bị cuốn vào mấy trò mèo như ăn cá, tắm biển... Đó không phải thứ căn cơ, cốt lõi, dài hơi. Đó không phải cách của kẻ anh hùng, trí lự hơn người, gánh vác đại sự.

Nhưng cũng có thể trong cái may có cái rủi
Có dịp để chứng tỏ, đó là may. Nhưng với một nội các yếu cả tài lẫn đức, xôi thịt, chỉ thích họp hành, bàn giấy, mệnh lệnh, chỉ tay 5 ngón, thụ động, nhất cử nhất động phải làm theo sự chỉ đạo của đảng, của Bộ Chính trị, của Tổng bí thư… thì khả năng thất bại rất cao. Lúc ấy, bao nhiêu yếu kém, xấu xa, vô tích sự sẽ bộc lộ ra hết. Không còn có cơ hội ngồi hết nhiệm kỳ. Dân sẽ chửi. Với những kẻ cơ hội trong nội các thì đó là cái rủi.

Bộ máy lâu nay vận hành theo kiểu dựa dẫm vào nhau, như cái anh chàng không biết thổi sáo thời Chiến quốc, cứ đứng vào dàn nhạc là có ăn, chỉ cần làm vài động tác giả vờ nghiêng qua ngó lại. Chính phủ là cơ quan hành pháp, hành động là chính, lấy hiệu quả làm thước đo. Vậy nhưng trong dàn nhạc, chỉ lẫn vài thằng thổi sáo như thế cũng đủ làm cho nó lạc điệu, hữu danh vô thực. Nếu nhạc trưởng cũng bất tài vô dụng, chỉ thích nói mà không thích làm, chỉ thích làm điều vô đạo cho cá nhân mình, thì đó là đại họa cho dân cho nước.

Từ vụ khủng hoảng này, còn bật ra chuyện một nhà nước đủ tầng nấc: đảng, nhà nước, quốc hội, chính phủ, mặt trận, đoàn thể; chỉ thấy mỗi chính phủ xông xáo, thật tội. Người dân nên nghĩ lại, đồng tiền mình đã bỏ ra để nuôi bộ máy hoành tráng đồ sộ ấy, xem đã đúng địa chỉ chưa.

Nguyễn Thông