Thành ngữ mới: Đời đời bền vững

Không phải tự dưng tôi nhắc lại thành ngữ này. Nó là thứ sản phẩm lịch sử, con đẻ của những người cộng sản, không chỉ ở xứ ta. Khi đã tự tin cho rằng mình là đỉnh cao thì mọi điều do mình thực hiện đều trường tồn, mãi mãi. Đó là thứ tư duy đặc sệt duy tâm trong bộ óc duy vật ấu trĩ của kẻ vô thần.

Hôm trước, tình cờ tôi nghe lại được cụm từ “đời đời bền vững” từ mồm một vị sừng sỏ. Chả là mở tivi rà kênh, thấy kênh Nhân Dân đang có ông hùng hồn dạy bảo. Ngó kỹ thấy đề PGS-TS (phó giáo sư-tiến sĩ), nhà báo Đức Dũng. Ai chứ vị này thì lên tivi thường xuyên, chuyên gia “Nhận diện sự thật”. Bạn xem đài nào ngây thơ khờ khạo, nếu nghe ổng nói sẽ tin sái cổ nhà truyền đạo cộng sản này. Phó giáo sư chứ đùa. Đâu phải dạng đồng chí Quang lùn.

 
Tôi nghe từ mồm chuyên gia nhận diện sự thật những lời có cánh về thắng lợi của chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới, về sự nghiệp cách mạng vĩ đại và vẻ vang của giai cấp vô sản sẽ hoàn toàn thành công và đời đời bền vững. Ổng nói rất say sưa, thể hiện niềm tin rất chân thành (hoặc giả vờ chân thành một cách khéo léo). Công nhận mấy anh bắc quá nhiều lý luận, lý sự. Chỉ có điều, họ “nhận diện sự thật” nhưng chẳng tòi ra tí sự thật nào, hoặc chỉ một nửa sự thật. Họ thừa hiểu, dại gì vạch áo cho người xem lưng.

 
Giời ạ, tới thời buổi này mà vẫn còn những người mang danh trí thức, những giáo sư tiến sĩ bộc bạch sự hiểu biết và đầu óc như vậy. Tôi đem điều ấy than thở với ông bạn, lão bảo mày khờ thì có, chúng khôn sạn trong đầu, chả ngu đâu bởi chúng là chuyên gia sừng sỏ của chính sách ngu dân, cả vú lấp miệng em.

Đành phải gạn vài chữ về “đời đời bền vững” để như một câu trả lời sau khi đã được phó giáo sư truyền đạo giác ngộ.

Khát vọng của con người, trải qua hàng vạn năm vẫn thế, là luôn mong những gì mình thích, mình làm ra được vững bền. Với những điều lớn lao, liên quan đến vận mệnh của cộng đồng (làng xã, vùng miền, đất nước, nhân loại) thì lại càng cháy bỏng điều ấy. Âu đó cũng là lẽ thường tình.
Con cái được cha mẹ sinh ra luôn nhớ ơn công lao sinh dưỡng của cha mẹ, chỉ mong bậc sinh thành sống mãi để mình được yêu thương, đền đáp. Điều đó quá đúng. Nếu ai cũng vậy thì xã hội loài người đẹp biết chừng nào.

Cuộc sống có quy luật tự nhiên, bàn tay và ý chí con người dù có cố mấy cũng không thể can thiệp bắt nó đổi thay hoàn toàn được. Cái này sinh ra thì cái kia mất đi, mới thay cho cũ, có sinh có diệt, có thịnh có suy, có nương dâu bãi bể... “Sông kia rày đã nên đồng/Chỗ làm nhà cửa chỗ trồng ngô khoai” (Tú Xương). Làm gì có thứ vật chất (và cả tinh thần nữa) tồn tại như nhất, vững bền, mãi mãi. Đến ông mặt trời kia, có tự bao giờ không ai biết, cứ tưởng tồn tại vĩnh hằng nhưng liệu sau bao nhiêu triệu năm, mỗi ngày tự đốt cháy, hao hụt cả tỉ tấn vật chất, liệu có tồn tại mãi không? Mong muốn, khát vọng là một chuyện, còn sự vận động của cuộc sống theo quy luật lại là chuyện khác. Đừng hàm hồ, duy ý chí, cố tình, ngu dốt bắt cuộc sống phải tuân theo ý mình. Mớ ngôn từ “đời đời bền vững, muôn năm, sống mãi, bất diệt” chỉ nhằm tự ru ngủ, đánh lừa mình và người khác thôi.

Hồi những năm 80, mỗi lần ra Bắc vào Nam bằng xe lửa, khi qua vùng Bỉm Sơn xứ Thanh, nhìn qua ô cửa sổ nhợt nhạt bể kính của toa tàu cũ nát, tôi lại thấy dòng chữ bê tông đồ sộ, có lẽ cao đến hơn một mét trên nóc nhà máy xi măng Bỉm Sơn: “Tình hữu nghị Việt Xô đời đời bền vững”. Lúc ấy bộ máy tuyên truyền của nhà nước chả cần phải rêu rao như bây giờ, bởi ai cũng tin như vậy. Năm 1991, Liên Xô tan rã, dù muốn dù không cũng làm câu khẩu hiệu hoành tráng kia mất đi một vế, sự bền vững chỉ còn một phần hai, và “đời đời” tất nhiên là không thể. Lâu rồi tôi không có dịp xuyên Việt bằng xe lửa, bằng đường bộ, chả biết dòng đại tự ghê gớm ấy còn không. Mà có nhẽ chả ai để nó ngự nữa, bởi như thế khác gì cười cợt, tự làm trò cười cho thiên hạ.

Cũng những năm đó trở về trước, đi đâu người ta cũng thấy, nhất là trong những hội trường trụ sở cơ quan, trong những dịp lễ lạt kỷ niệm cái câu lộng ngữ lộng ngôn như một thứ tuyên cáo chắc nịch: “Chủ nghĩa Mác - Lênin bách chiến bách thắng vô địch muôn năm”. Quả thật, đứa nào nghĩ ra câu này, mà lại phổ cập được nó ra toàn xã hội, là đứa ghê gớm. Đã bách chiến bách thắng, lại còn vô địch, lại còn muôn năm, đến núi Thái Sơn cũng phải thua về sự bền vững, thách thức thời gian. Đá có thể mòn, chứ chủ nghĩa Mác - Lênin mà họ tôn thờ thì không bao giờ suy suyển mảy may được. Chỉ có điều, đùng một cái, thiên hạ vứt nó vào sọt rác không thương tiếc, giờ may ra nó chỉ còn hấp hối mỏng manh thoi thóp tàn tạ ở vài nơi, trong đó có xứ này.

Người cộng sản lúc nào cũng tự nhận là duy vật, họ tôn thờ vật chất nhưng chính họ lại là những kẻ duy tâm nhất. Cũng chả khác gì mấy anh vô thần nhưng cả đời bị ám ảnh bởi ma quỷ. Có thể họ không có chút lòng tin nào nhưng cứ phải gào lên “muôn năm”, “sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta”, một phần để tự trấn an, tự lừa dối mình, phần khác thì ít nhất cũng đánh lừa được những kẻ dại khờ hoặc bọn cơ hội.

Tôi nhớ lâu rồi có đọc cuốn truyện của nhà văn Lê Văn Trương. Về nhà văn này, xin nói thêm, ông là một cây bút nổi tiếng giai đoạn trước năm 1945, viết cực khỏe. Các thầy giáo dạy tôi từng bảo rằng trong số nhà văn trước 45, không ai sung lực bằng Lê Văn Trương, đầu sách ông viết xếp lại cao hơn cả đầu người. Chỉ tiếc rằng, chả hiểu do mối thâm thù nào, chế độ miền Bắc suốt từ 1954 đến 1975 và cả sau này nữa đã loại Lê Văn Trương khỏi nền văn học nước nhà, không nhắc đến, không giới thiệu tác phẩm của ông, họ chỉ lôi ông ra khi cần phê phán, đấu tố, họ bảo văn chương của ông rẻ tiền, chuộng xây dựng nhân vật người hùng cá nhân. Chủ nghĩa anh hùng cách mạng của họ không ưa thứ người hùng kiểu đó. Sách giáo khoa, từ lớp 1 đến lớp 10 chưa bao giờ trích dẫn tác phẩm của Lê Văn Trương. Ông có người con trai là Mạc Lân (Lê Văn Lân), một chiến sĩ quyết tử quân thành Hà Nội, từng là phóng viên báo Tiền Phong, năm 1968 bị chính quyền cộng sản bắt đi tù cùng với nhiều người khác như Bùi Ngọc Tấn, Tuân Nguyễn, Trần Châu, Vũ Thư Hiên... bởi bị vu cho là xét lại chống đảng.

Quay trở lại câu văn của Lê Văn Trương. Ông viết: “Thì chúng ta sống đây ai không chết dần. Chỉ có bọn ngu si chúng mới tưởng cuộc đời là vĩnh viễn, chỉ tham lam tàng trữ, cơ hồ như giữ mãi mãi được những thứ mà chúng bóc lột của người khác và truyền vạn đại cho con cháu”.

Tôi đọc câu này mà khiếp, bởi cứ nghĩ Lê Văn Trương không phải nói về thời ông ấy mà về thời chính tôi đã và đang sống, về những con người và những gì đang diễn ra xung quanh, trước mắt mình.

Nguyễn Thông