Thủ đô nên ôm tập vở vào Sài Gòn mà học

Đại lộ Đông-Tây, mặc dù tuyến đường cùng chiều dành cho ô tô rất trống vắng nhưng người đi xe máy vẫn chỉ chạy đúng tuyến của mình, không lấn sang.
Trên đường Nguyễn Văn Trỗi, hướng từ sân bay về trung tâm Sài Gòn, xe loại nào chạy vào đường loại ấy, không mấy khi lộn xộn (ảnh chụp chiều 25.9)

Suốt mấy tháng qua, cụ thể là cuối tháng 6 đến giờ, dư luận cứ râm ran chê Sài Gòn kém cỏi so với Hà Nội về… lòng yêu nước. Người Sài Gòn nhiều lúc cũng ngậm ngùi, chỉ biết than thở cùng nhau. Rồi tự an ủi, kém nơi nào chứ kém thủ đô thì cũng chả đến nỗi xấu hổ lắm.

Nhưng nay thì có cái để người Sài thành vênh mặt được rồi. Mà hơn hẳn, rất cụ thể, rất đáng để người Hà Nội, nhất là các vị lãnh đạo, những cơ quan công quyền, chức năng của thủ đô phải xấu hổ thực sự. Mà là cái gì vậy?

Chả là hơn tuần nay, Hà Nội thí điểm phân làn tuyến giao thông trên phố nội đô, mới tạm áp dụng trên vài tuyến phố thôi (Hàng Bài, Bà Triệu, Phố Huế, Giải Phóng…). Xe nào vào đường ấy, ô tô có đường ô tô, xe máy theo đường xe máy, chỉ thế thôi. Chả hiểu sao một quy định rành mạch thế mà cứ lúng ta lúng túng, thực hiện rối tinh rối mù, như gà mắc tóc. Đường được phân làn rõ ràng, người hướng dẫn có mặt ở khắp mọi nơi nhưng bà con thủ đô thanh lịch văn minh vẫn chạy ào ào, bất chấp còi toét toét. Anh em cảnh sát, thanh niên xung phong, giao thông công chính bở hơi tai với người vi phạm. Vẫn biết bỏ một thói quen nào đó là khó nhưng qua vụ việc này tôi thấy lăn tăn có vấn đề. Cũng có thể cách phân làn chia tuyến chưa hợp lý, lưu lượng xe cộ quá đông, lực lượng hướng dẫn điều tiết chưa đủ, chính quyền chưa kiên quyết xử lý… Nhưng, theo tôi, cơ bản là do con người thủ đô thiếu ý thức cộng đồng, ứng xử chưa theo kịp những quy tắc đô thị văn hóa, văn minh.

Nói thế, có ai đó mắng tôi, cho rằng đừng vơ đũa cả nắm. Hột vịt còn có hột lộn nữa là người. Tôi chả tự dưng bêu xấu người Hà Nội làm gì bởi từng sống và học tập tại thủ đô suốt 4 năm nên rất yêu mảnh đất và con người nơi đây. Tôi ở Sài Gòn đến nay đã hơn 34 năm, cứ coi như gần nửa đời người, có lẽ thế nên hiểu người Sài Gòn rõ lắm. Sự lịch lãm, ăn chơi, điệu đà, văn gừng văn nghệ, dường như thủ đô ăn đứt Sè goòng. Tuy nhiên, ý thức chấp hành pháp luật, tôn trọng cộng đồng, ứng xử văn minh, thái độ thân thiện, thẳng thắn, bà con thủ đô còn phải học người phương nam nhiều. Tôi đã trải hàng chục hội hoa xuân ở thành phố cả chục triệu dân này, chưa mấy khi phải chứng kiến cảnh người đi hội đạp lên bờ cỏ, xô đổ chậu hoa chứ đừng nói gì chuyện cướp hoa cướp quả, vặt lá bẻ cành. Nửa đêm đi làm về, tôi luôn gặp cảnh những tốp thanh niên dù rất ồn ào, chạy xe bặm trợn nhưng cứ thấy đèn đỏ là dừng, cực kỳ nghiêm túc. Ít khi gặp người chạy xe máy không đội mũ bảo hiểm. Mọi điều diễn ra tự nhiên như nó vốn phải thế.

Lại quay về chuyện phân luồng giao thông. Xin thưa với Hà Nội đang lúng túng, ở Sài Gòn người ta làm lâu rồi, đâu vào đó, nhanh gọn, không hề rắc rối. Tôi thấy từ hồi nảo hồi nào các tuyến đường Lê Lợi, Nguyễn Huệ, Châu Văn Liêm, Trường Chinh… xe chạy đâu ra đó. Gần đây nhất là đại lộ Đông-Tây, nay đặt lại thành Võ Văn Kiệt, khi cơ quan chức năng quyết định phân tách làn xe là chỉ sau 2 ngày lực lượng cảnh sát giao thông chịu cảnh thất nghiệp. Không ai bảo ai, đường ta ta cứ đi, tuyệt nhiên không lao sang đường khác.

Thế thì Hà Nội nên tự xem lại mình chút xíu đi.

9.2011

Nguyễn Thông