Vài nhời từ vụ cháy

Vụ cháy trạm kinh doanh xăng dầu trên đường Trần Hưng Đạo, Hà Nội hôm 3.6 phải nói là kinh hoàng dưới nhiều góc nhìn. Ngay trung tâm thành phố, nơi sầm uất bậc nhất của thủ đô, nếu “quả bom xăng” gần trăm mét khối đó nổ thì không thể tưởng tượng được hậu quả sẽ ghê gớm như thế nào. May mà điều đó không xảy ra, trước hết nhờ công lao, sự dũng cảm quên mình của lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy (PCCC).

Nói về những mối tai họa thường xuyên đe dọa cuộc sống con người, cha ông thuở xưa đã đúc kết ngắn gọn “thủy hỏa đạo tặc”, trong đó họa cháy đứng hàng thứ hai, còn trên cả trộm cướp, giặc giã. Lửa có thể biến những giá trị tài sản khổng lồ thành số 0 chỉ trong phút chốc. Đã có quá nhiều bi kịch thương tâm do hỏa hoạn. Nước ta cũng như bất kỳ quốc gia nào trên thế giới đều đưa ra những quy định PCCC nghiêm ngặt nhằm hạn chế tối đa tác hại của giặc lửa. Phòng cháy được đặt lên hàng đầu. Dân gian thường bảo “chớ đùa với lửa” là vậy.

Có thể rút ra nhiều điều sau vụ cháy nói trên. Cơ quan điều tra và các ngành chức năng sẽ làm việc này nhưng vụ cháy đã phát lộ một số vấn đề. Trước hết là hoạt động chữa cháy, xử lý tai nạn. Theo các nhà báo tường thuật, phải mất đến gần 6 tiếng đồng hồ kể từ khi phát cháy, cả nghìn cán bộ chiến sĩ công an, quân đội; hàng trăm dân quân tự vệ địa phương; hàng chục lượt xe cứu hỏa chuyên nghiệp tham gia… mới dập tắt được đám cháy. Tất nhiên có những khó khăn khách quan nhưng với một vụ cháy trên địa bàn chật hẹp đông người như thế, việc để kéo dài tình trạng cháy có nguy cơ gây nổ cực kỳ nguy hiểm đã chứng tỏ rằng chúng ta chưa đủ biện pháp, công cụ hữu hiệu để giải quyết nhanh nhất sự cố. Chỉ riêng việc phải huy động quá nhiều người, dùng những biện pháp thủ công (như cảnh sát phải hứng xăng vào từng can nhựa chuyển ra ngoài) đã chứng minh điều đó. Trong trường hợp này, lòng dũng cảm của cán bộ chiến sĩ chữa cháy dù rất đáng khen ngợi nhưng liệu có nên đánh đổi tính mạng con người một cách nguy hiểm như vậy chăng?

Do nhu cầu của cuộc sống, không nên nghĩ rằng cứ chuyển các cây xăng ra khỏi thành phố là xong. Vấn đề đặt ra là phải quy định và thực hiện quy định như thế nào. Quy định về kinh doanh xăng dầu đã có, đã rõ ràng, vậy thì mắc ở chỗ thực hiện. Rất nhiều cây xăng hiện nằm trên địa bàn khu dân cư, sát các công sở, gần khu vực nhạy cảm (trường học, bệnh viện, chợ, trụ sở công quyền...) nhưng cơ quan quản lý chẳng mấy khi rờ đến. Không ít cây xăng, trạm xăng chỉ chú ý đến kinh doanh mà xao nhãng việc phòng ngừa. Ví dụ, nếu có kẻ phá hoại cố ý hoặc một người tâm thần hành vi bột phát thì sự ngăn trở, ứng cứu sẽ như thế nào, liệu doanh nghiệp đã quan tâm đúng mức chưa. Tất cả tình huống đều có thể xảy ra, phải ngừa trước, đừng để sự đã rồi, trở tay không kịp.

Trong thời bình, lực lượng PCCC, nhất là cảnh sát chữa cháy chuyên nghiệp, cực kỳ quan trọng. Nhưng cho đến nay chúng ta mới thí điểm tổ chức Sở Cảnh sát PCCC ở vài thành phố lớn. Trang thiết bị chữa cháy dù đã được chú ý đầu tư nhưng thực tế vẫn còn nghèo nàn, chưa hiện đại, chưa đủ để ứng phó, ngăn chặn những vụ cháy lớn, phức tạp. Vụ cháy trạm xăng đường Trần Hưng Đạo vừa qua, nếu lực lượng chuyên nghiệp có những thiết bị tốt hơn, hiện đại hơn, hiệu lực cao hơn, chắc không phải kéo dài thời gian nguy hiểm, không gây thương tích cho cán bộ chiến sĩ.

Củng cố, xây dựng lực lượng PCCC với tổ chức mạnh, chuyên nghiệp cao ở tất cả các tỉnh thành trên cả nước đang là đòi hỏi cấp bách.

4.6.2013

Nguyễn Thông