Có thực đổi mới?

Cứ như báo chí đã nhiều năm, và nhất là gần đây nhắc lại, kể lại thì ngay từ trước năm 1975 ở miền Bắc đã có rất nhiều nhà lãnh đạo, kể cả chóp bu, của đảng và nhà nước; nhiều trí thức, nhà kinh tế... nhận thấy và chỉ ra những bất cập, sai trái, phi thực tế, dở hơi, ngược quy luật phát triển của nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung, bao cấp theo mô hình xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc. Nhưng cuối cùng, mô hình ấy vẫn bị áp đặt tàn bạo vào miền Nam hơn chục năm trời, phá nát nền kinh tế cả nước.

Vẫn biết rằng, ở chừng mực nào đó, khi chỉ có một đảng lãnh đạo, mà cái đảng ấy lại độc quyền chân lý thì mọi ý kiến trái chiều không có nghĩa lý gì, thậm chí người có quan điểm khác biệt còn bị bắt bớ, tù tội, nhưng khổ nỗi trong xã hội này lực lượng cai trị lại luôn luôn tuyên truyền rằng họ đề cao trí thức, coi trọng người tài, lắng nghe mọi phản biện. Nói vậy mà không phải vậy.

Rốt cục những cái đầu thông minh cũng chả có tí ti ích lợi gì trong một xã hội mà kẻ cầm quyền, thực quyền cai trị là bọn ngu dốt, kiêu ngạo. Nếu không dốt, miền Nam sau 1975 đâu đến nỗi như ta đã biết.

Mà cũng chưa chắc có nhà lãnh đạo nào "tỉnh táo" như vậy, bởi phần lớn họ cùng một duộc cả, chỉ do hậu sinh của họ muốn tô vẽ thêm thắt vào để làm đẹp cả người chết lẫn người sống thôi. Cái gọi là công cuộc đổi mới, giờ đây ai cũng biết, chỉ là cuộc sửa sai chính những sai lầm do họ gây ra, khi tình thế bị dồn vào bước đường cùng. Cũng chả tốt đẹp gì. 

Nếu có chút ít sự thực như vậy (tức là có người tỉnh táo), có lẽ cũng tương tự như lúc này họ đang lên án những người mà họ kết tội "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" (thực chất là không chấp nhận đường lối bảo thủ của họ). Hy vọng sau này lịch sử sẽ được viết lại sẽ khách quan, đúng sự thực hơn.

Nguyễn Thông