Những bài hát của một thời (45): Nhanh tay lưới chắc tay súng

Nghệ sĩ ưu tú Trần Thụ là cái tên quen thuộc với người yêu nhạc trên sóng phát thanh đài Tiếng nói Việt Nam những năm đánh Mỹ. Giọng ông khỏe, trầm ấm, đầy tình cảm, đặc biệt tròn vành rõ chữ nên chỉ nghe ông hát vài ba lần là có thể nhớ và thuộc bài mà ông thể hiện. Đây cũng chính là đặc điểm của đời sống âm nhạc những năm 60-70. Mặc dù đài TNVN có hẳn chương trình dạy hát mỗi tuần nhưng hầu hết thế hệ chúng tôi thuộc các ca khúc là nhờ ca sĩ. Lời ca và giai điệu cứ nhập tâm một cách tự nhiên, theo mãi theo mãi phần đời còn lại.

Trần Thụ không chỉ nổi tiếng ở cương vị ca sĩ, ông còn được nhiều người biết đến trong vai trò sáng tác, mặc dù chưa bao giờ ông tự nhận là nhạc sĩ. Những năm chiến tranh ông có mặt trên tuyến lửa khu 4 để hát phục vụ bộ đội, TNXP, nhân dân; đồng thời sáng tác những bài ca vừa hào hùng vừa trữ tình tha thiết. Bài hát Nhanh tay lưới chắc tay súng ra đời trong hoàn cảnh như thế. Những lời ca thật đẹp "Nhanh tay lưới, chắc tay súng ta sẵn sàng từng giờ/Không cho chúng mon men tới lên bãi biển thân yêu/Nhanh tay lưới, chắc tay súng vây bắt lùng kẻ thù/Ta chiến đấu không lui bước giữ lấy biển khơi"... mang dấu ấn một giai đoạn lịch sử khó quên.

Lẽ dĩ nhiên Trần Thụ hát bài này mới bộc lộ hết những gì ông gửi gắm. Và đừng quên giọng nữ Kim Oanh tạo cảm giác không có cặp hát nào hợp hơn, đẹp hơn.

Xin cám ơn nhà sưu tầm Quốc Việt- QV75.

12.8.2012

Nguyễn Thông

1

Làng quê tôi bên bờ cát trắng dài
Biển mênh mông sóng vờn hàng dừa xanh
Buồm căng thuyền ta ra khơi tung lưới quăng chài
Vừng đông hé sáng chân trời tia nắng soi màu hồng
Giặc vô đây súng này ta sẵn sàng
Giặc vô đây chớ hòng tìm đường ra
Vì ta là dân quân tay súng tay chài
Cùng chiến đấu với quân thù ta giữ yên biển khơi.

Nhanh tay lưới, chắc tay súng ta sẵn sàng từng giờ
Tay ta kéo, tay giăng lưới, cho cá đầy khoang
Nhanh tay lưới, chắc tay súng ta sẵn sàng từng giờ
Cho thôn xóm bao em bé giữ giấc ngủ yên.

2

Biển quê tôi có nhiều luồng cá bạc
Rặng phi lao mới trồng ngày một cao
Nhìn ra ngoài khơi xa xa bao lớp sóng bạc đầu
Biển hát khúc hát yêu đời ta giữ yên biển đẹp
Đoàn dân quân súng bên mình ta sẵn sàng
Giặc vô đây nhất định phải vùi thây
Bàn chân thanh niên ta in trên khắp bãi bờ
Mài sắc ý chí căm thù ta giữ yên làng quê.

Nhanh tay lưới, chắc tay súng ta sẵn sàng từng giờ
Không cho chúng mon men tới lên bãi biển thân yêu
Nhanh tay lưới, chắc tay súng vây bắt lùng kẻ thù
Ta chiến đấu không lui bước giữ lấy biển khơi.

Những bài hát của một thời (43): Bám biển quê hương

Nhớ hồi đánh Mỹ, trong một bài hát (bài Đánh đích đáng của nhạc sĩ Ngô Sĩ Hiển) có câu mà mình cũng như mọi đứa trẻ thời ấy thuộc lòng "vùng biển của ta đâu có phải ao nhà của chúng nó/trời xanh của ta không cho chúng kéo đến hành hung.Quật chúng nó xuống đất/đuổi chúng cút ra khơi", khí thế vô cùng. Giờ mở nghe lại ca khúc Bám biển quê hương của bác Phạm Tuyên thấy cũng hào hùng chả kém: "Khi trong đêm tối tăm, quân cướp biển còn rình nơi đấy/mối thù máu xương ta bắt chúng phải trả ngay". Trưa nay đọc báo thấy tin nóng bành trướng Bắc Kinh huy động rầm rộ cùng lúc 9.000 (chín nghìn) chiếc tàu cá xuất quân càn quét vùng biển "Tam Sa" (Hoàng Sa-Trường Sa) kể từ ngày 1.8 lại càng thêm nhớ về khí thế thuở xưa.

Một thời lãng mạn: Vì đàn em thân yêu

Ngày này đúng 35 năm trước, mình có mặt ở Sài Gòn, lúc 12 giờ kém một chút. Và ở từ đó cho đến nay.
Nói rõ hơn để tránh sự hiểu lầm, mình không được theo những binh đoàn vào thành phố, chỉ đơn giản là gần 2 năm sau ngày 30.4, chính xác là ngày 15.4.1977 mình mới đặt bước chân đầu tiên lên mảnh đất này, sau 48 tiếng đồng hồ lênh đênh trên con tàu khách Thống Nhất.

Nhận tờ quyết định phân công công tác từ vụ Tổ chức, bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp (hình như lúc ấy ở đường Trần Xuân Soạn) mình bắt xe quày quả về lại Hải Phòng để kịp lên đường. Dự định về công tác tại báo Hải Phòng thôi đành dở dang. Ra đi trĩu nặng nỗi buồn. Nhà có 4 chị em nhưng chị lấy chồng xa, em gái đang đi học sư phạm, anh trai cũng nơi xa tít, giờ mình lại đi nốt, chỉ còn thày mẹ ở nhà. Nhiều kỷ niệm vui buồn xen lẫn. Bước đi một bước giây giây lại dừng.

Ghé vào Ngân hàng nhà nước ở Hải Phòng, lối gần bến Bính, đổi 100 đồng tiền miền Bắc được 90 đồng tiền Nam. Một chiếc va li nho nhỏ (nay vẫn còn giữ, bà xã không hiểu mấy lần cứ bảo bỏ đi cho khỏi chật nhà). Tất cả chỉ có thế cho chặng đường mới chưa biết sẽ như thế nào. Còn nhớ mãi lúc xuống tàu, rồi bờ bãi xa dần, khuất dần... Thiếu một người. Lúc ấy mới hiểu thế nào là chia ly.
Cặp bến nhà Rồng, mình được mấy anh công an vũ trang, anh Vuôn, anh Trùng ra đón đưa về đồn (sau này anh Vuôn về lại HP, anh Trùng lên đại tá chỉ huy trưởng bộ đội biên phòng cảng SG). Ăn chơi một ngày cho khuây khỏa, anh Vuôn lấy xe đạp đưa mình về nhiệm sở mới.
Trường Dự bị đại học TP.HCM (bấy giờ có tên là Tiền Giang) trên đường Nguyễn Chí Thanh, Q.5 gắn bó với mình 16 năm trời, sau đó dù không dạy nữa nhưng mình vẫn lưu luyến nó. Bao lứa học trò, biết bao kỷ niệm, bao tình yêu thương. Xin cám ơn tất cả những học trò đã giúp tôi nên người. Quãng đời dạy học này, xin hẹn dịp khác sẽ viết rõ hơn.

Kỷ niệm ngày này 15.4 của 35 năm trước, mình lại nhớ đến một quãng đời đã đi qua và giờ gửi gắm vào bài hát của ca sĩ- nhạc sĩ Trần Thụ. Đây là giọng ca mình rất yêu thích, từ hồi còn đi học cấp 3, sau này vào đời lại càng quý mến anh hơn. Hình như thế hệ mình, chả mấy ai không biết bài hát này.

Xin cám ơn nhà sưu tầm Zanhanoi.

Kỷ niệm tròn 35 năm lưu cư trên đất Sài Gòn
Nguyễn Thông