Diệt phong kiến để tệ hơn phong kiến

Hồi xưa, khi tôi còn bé, sống ở nhà quê thiếu thốn đủ thứ, điều này ai trải qua cũng biết rồi, lúc thèm kẹo thèm bánh, thèm miếng thịt gà, thèm bộ quần áo mới… thì thường chọn những “thời cơ” thuận lợi nhất năn nỉ thày bu. Tất nhiên có lần được lần không, nhưng bu tôi thường mắng chúng mày dẻo mồm vừa vừa chứ.

Giờ nghĩ lại, thấy sự dẻo mồm của mình chả là cái đinh gì so với nhà chức việc. Họ còn dẻo gấp trăm gấp nghìn lần. Nghe họ nói, con cua trong lỗ cũng bò ra để… bị tóm. Người Nam Bộ bảo khoảng cách giữa lời nói và sự thực ấy là “vậy mà không phải vậy”.

Cuộc cách mạng của những người cộng sản ở xứ này đã làm thay đổi, biến thiên xã hội tới tận gốc. Nếu có thể đổi được cả trời, họ cũng chả chừa. Họ đã đánh đổ được chế độ phong kiến từng tồn tại suốt nghìn năm, mà theo sự tuyên truyền, đó là chế độ phong kiến thối nát, đầy rẫy những xấu xa tệ hại. Lứa chúng tôi, khi học ở nhà trường, trải qua cấp 1, cấp 2, cấp 3, lên tới đại học, đều căm ghét bọn phong kiến lắm. Sách giáo khoa, lời thầy cô giáo, những tuyên truyền của đoàn đội, rồi cả những lớp bồi dưỡng về chính trị và lập trường giai cấp v.v.. đều nhét vào đầu thanh thiếu niên lòng căm thù phong kiến, coi tất cả những gì của nó đều cần phải đào sâu chôn chặt, không cho nó ngóc đầu dậy.

Nhân chuyện "Dư âm", nhớ lại...

Cụ nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý vừa qua đời, thọ 94 tuổi. Trong đội ngũ sáng tác nhạc sau cách mạng tháng 8 đứng về phía “cách mạng” thì cụ là nhạc sĩ nổi tiếng, thậm chí thuộc hàng top 5, top 10 của nền nhạc này.

Cụ Tý từng được giải thưởng Hồ Chí Minh của chế độ năm 2001, còn được xét trao trước cả nhạc sĩ Phạm Tuyên, không cần phải đặc cách, ưu tiên, xin xỏ gì. Ngay cả giai thoại cụ có dính tới nhóm Nhân văn giai phẩm cũng không ảnh hưởng bao nhiêu tới việc xét giải, mà thực ra, theo như tôi biết, cũng chả dính bao nhiêu. Bây giờ, trong mắt và suy nghĩ của dân chúng, những văn nghệ sĩ Nhân văn giai phẩm có thể được xem như những anh hùng, những con người có khí tiết, tử tế, đáng kính trọng nhất của một thời bi kịch văn nghệ.

Hôm trước, trong cuộc tụ họp vui vẻ nhân lễ Giáng sinh 2019, mấy anh em chúng tôi ngồi với nhau theo lời mời của CEO Công ty du lịch Hoàn Mỹ - anh Nguyễn Thế Khải, có cả người con rể của GS toán Đặng Đình Áng. Nhân nhắc tới GS Áng, lại quành sang người anh ruột cụ Áng là nhạc sĩ Đặng Đình Hưng, một “nhân văn giai phẩm”, cha ruột của tay đàn piano lừng danh Đặng Thái Sơn. Cụ Hưng cũng một thời chìm nổi, khổ vì cái tội “nhân văn”, cuối đời may nhờ ông con nổi danh mà bớt phần nào khốn khó. Một đàn anh của tôi trong nghề, anh Nguyễn Khắc Nhượng, người rất mê Nhân văn giai phẩm, tôi từng nghe anh đọc thơ Hoàng Cầm nhiều bài không sót một chữ, anh bảo trong những người có khí tiết thời ấy tớ chỉ phục nể nhất cụ Hữu Loan, dứt là dứt hẳn, chứ ngay cả Nguyên Hồng có giận dỗi bỏ về Yên Thế vẫn còn chút lừng chừng, còn những vị kia về sau đều ít nhiều “tự diễn biến” không được như cốt cách ban đầu. Có nhẽ trong số “những vị kia”, anh Nhượng gộp cả những người như Đặng Đình Hưng, Nguyễn Văn Tý, tất nhiên có cả Hoàng Cầm, Lê Đạt, Văn Cao… Tôi thì tôi nghĩ, ẩn trong cái dấu 3 chấm kia chắc không có những tên tuổi Phan Khôi, Nguyễn Hữu Đang, Trần Dần, Phùng Quán.

Chuyện xưa và nay về mây đen

Hồi những năm cuối thập niên 70 thế kỷ trước (ối giời, thế kỷ trước, nghe cứ như chuyện thời xưa, xa xôi quá), đã từng xảy ra chuyện này, tạm gọi chuyện xưa.

Khi ấy, chả biết quan hệ “Mối tình hữu nghị Việt Hoa/Vừa là đồng chí vừa là anh em”, đồng chí lục đục, anh em môi răng cắn nhau thế nào, nhưng quan hệ trở nên xám xịt. Hai bên chửi nhau tố nhau còn hơn hàng tôm hàng cá, ầm ĩ như đám mổ bò. Kỹ năng bôi xấu được nâng lên thành nghệ thuật. Phe ta còn ra cả cuốn sách trắng, phô bày trắng phớ thực chất cái gọi mối tình ấy, tên “Sự thật về mối quan hệ Việt Nam - Trung Quốc” do Nhà xuất bản Sự Thật của đảng xuất bản (cái logo của nhà xuất bản là ST, bọn tếu táo đùa gọi thành Sờ Ti, Sờ Tí). Biết bao nhiêu điều giấu kín thì nay phanh phui ra hết. Ai muốn coi cuốn đó nội dung thế nào, cứ lên mạng hỏi bác Gu Văn Gồ. Tất nhiên bên Tàu cộng cũng chả vừa, sách báo đài cứ ra rả tố cáo tiểu bá Việt Nam, nào ăn cháo đá bát, nào vô ơn, nào xâm lược, về sau lại còn lôi cả ông Hoàng Văn Hoan lên đài Bắc Kinh nói suốt ngày này tháng nọ cho có vẻ người thực việc thực. Vụ này, cụ thiếu tướng đại sứ Nguyễn Trọng Vĩnh là rõ, tường tận nhất, nhưng cụ lại vừa qua đời thọ 104 tuổi mất rồi, chẳng biết có để lại di cảo gì không.

Té ra các bố cứ đồng chí đồng chiếc, nhưng tinh dững cầm dao đâm nhau, càng đồng chí càng đâm tợn. Chỉ khổ dân, cả dân Việt lẫn dân Hoa.

Hương quê

Thiên hạ viết về quê hương đã nhiều, quá nhiều. Nếu chỉ cân số chữ chắc sơ sơ cũng phải nặng bằng núi Trà làng mình.

Hồi học văn học Trung Quốc, mình rất thích bài Trường Can hành của Thôi Hiệu mà thầy Lê Đức Niệm giảng, rằng “Gia lâm Cửu Giang thủy/Lai khứ Cửu Giang trắc/Đồng thị Trường Can nhân/Sinh tiểu bất tương thức” (Nhà anh ở bến Cửu Giang/Bên con sông ấy anh thường lại qua/Trường Can cùng quán đôi ta/Xa nhau từ nhỏ hóa ra lạ lùng - Ngô Tất Tố dịch). Chả là hôm mình về quê, lên chợ ông Ỷ mua mớ rau, mình chào cô bạn cũ nay cũng ngoài 60, “nó” sững sờ mãi mới nhận ra, nói nhỏ như gió thoảng “anh đã về”. Trả tiền mua rau, nhất định không lấy, sau còn cho thằng con đem biếu bác ký khoai tây ăn để nhớ hương vị quê nhà.

Trường Can ấy chính là làng Trà (tức thôn Trà Phương, xã Thụy Hương, huyện Kiến Thụy, Hải Phòng), cố hương thân yêu của mình. Ai đó hát rằng “thiếu quê hương ta về đâu”, mình thì chả thiếu, chỉ hơi bị ít về thôi. Làm lụng cả đời, giờ lo mỗi chuyến đi về thăm quê sao vẫn thật khó khăn.

Về lần này, đủ mọi dự định. Nào việc họ, cúng tổ, khánh thành nhà thờ họ. Suốt 42 năm qua, mới lại cùng họ mạc cúng tổ. Vắng thưa thế là quá lâu rồi. Bề trên đã đi gần hết, chỉ còn lại mấy bà chị đều trên dưới 80, mái tóc như sương. Gặp nhau vui vẻ, mừng tủi, ấm áp. Sống giữa tình quê thật mặn nồng, tâm hồn nhẹ nhõm.

Luật, dân đen và quan

Hồi tháng 10 năm ngoái, một người dân ở Cần Thơ có tờ 100 USD đem đến tiệm vàng đổi, bị người nhà nước bắt quả tang, bị phạt 90 triệu đồng theo đúng quy định pháp luật về ngoại tệ.

Thằng dân đen ấy không kêu vào đâu được, chỉ nhờ có dư luận, báo chí mà được giảm mức phạt, nhưng 100 USD thì bị cướp trắng. May mà nhà nước không bắt đi tù, chứ nếu bắt thì cũng căn cứ vào luật, khỏi cãi.

Ở xứ ta, pháp luật chỉ dành cho dân, những hạng thấp cổ bé miệng, dân đen. Bọn quan, nhất là quan trung ương, thì đứng ngoài, đứng trên pháp luật. Rất khốn nạn.

Tòa đang xử đám Son Tuấn. Tôi chưa từng thấy cơ quan điều tra của công an, viện kiểm sát và tòa có ý kiến gì về việc hai tên này vi phạm pháp luật khi một đứa có tới 3 triệu, một đứa 200.000 đô la. Cứ cho là không phải của tham nhũng đi (như chúng chối) thì ở đâu mà có, mua bán thế nào, đã xài vào việc gì... không hề nhắc đến.

Chỉ riêng có được số đô la bất minh ấy cũng đủ khép tội chúng về vi phạm quy định ngoại tệ rồi, cần chó gì xử tham mí chả nhũng.

Tòa

-Tòa xử vụ AVG-MobiFone nói đám Son Tuấn và đồng bọn gây thiệt hại của nhà nước gần 6.600 tỉ đồng, theo tôi là có căn cứ. Có người bảo thiệt đâu mà thiệt, số tiền ấy thằng Vũ AVG nó trả lại hết rồi. Xin nhắc lại, nếu vụ mua bán không vỡ lở thì thằng Vũ có trả không, còn bọn Tuấn Son lại chẳng ăn ngập mặt nữa, chứ ở đó mà bao che cho nó.

-Luật pháp quy định tội tham nhũng rất rõ, tới nay vẫn có hiệu lực. Đám này lẽ ra cứ căn cứ vào luật, phải bắn hết, nhưng nếu tòa có căn cứ vào chính sách nhân đạo này nọ, xét ABC này nọ mà tuyên án bỏ túi vớ án vẩn thì nên dẹp ngay tòa từ bây giờ, khỏi mất công xử xiếc.

-Tay Tuấn từng thét ra lửa, vậy mà ra tòa quá hèn, chối này chối nọ, quẩn quanh. Ai cũng biết y chính là đầu vụ mua bán ma quỷ này cùng với Son, vậy mà giờ chối không biết. Chữ ký còn rành rành, vẫn chối được, bố khỉ.

Hang đá

Cứ theo lịch sử Thiên Chúa giáo (còn gọi là đạo Gia Tô) thì Đức Chúa Jesus (Giê Su) sinh ngày 25.12, cách nay 2019 năm. Ngày sinh của ngài đã được cả nhân loại thừa nhận là khởi thủy, mở đầu cho công lịch, dù rằng thế giới cũng tồn tại song song Phật lịch (Phật đản) hoặc lịch Hồi giáo (ngày của thánh Muhammad)…

Dẫu mỗi người chúng ta theo hay không theo đạo Gia Tô, không thờ Đức chúa Jesus thì đạo của ngài vẫn gắn bó với mỗi người, ít nhất là ngày tháng năm sinh được ghi trong giấy khai sinh, chứng minh thư, thẻ căn cước, hộ chiếu, lý lịch, v.v.. đều căn theo lịch tính ngày tháng năm liên quan tới ngày sinh của ngài.

Hôm nay 13.12, tức còn 12 ngày nữa mở lễ Giáng sinh. Sinh có nghĩa là sinh đẻ, sinh ra; giáng nghĩa là từ trên rớt xuống, bay xuống. Tiên giáng trần là tiên từ trên trời hạ xuống trần gian, xuống cõi trần tục của người đời. Vua (bệ hạ) giáng lâm để nói về con người có uy như thần thánh xuống chốn nhân gian vậy. “Giáng thế” nghĩa là thánh thần tiên phật bụt xuất hiện trên thế gian cứu giúp chúng sinh. Chúa Jesus sinh ra ở trên đời bởi Đức Chúa Trời cử xuống che chở cho con người, nên gọi cuộc sinh nở này gọi là Giáng sinh.