Dụng mộc

Xưa các cụ dạy dụng nhân như dụng mộc. Dùng người mà cẩu thả, không biết cách thì chẳng những phá nát xã hội mà còn khác chi ném củi vào lò. Gỗ tốt gỗ xấu cũng thành củi tất. Làm quan cai trị nhưng không biết dùng người, chỉ chăm chăm đốt gỗ tạp thì có khác chi thằng đốt lò, thậm chí không bằng.

Hôm qua 8.9 nghe các ông ấy tuyên bố kỷ luật tay Nhạ cựu thượng thư bộ dục, lão hàng xóm nhà tôi cau có bảo bi giờ các bố có giết đứa ngọng ấy cũng chả giải quyết được đếch gì. Tôi xua tay, ngắt, ấy chết, bác đừng nói thế, đừng bêu khuyết tật của người ta như thế, tội nghiệp. Phê gì cứ phê, nhưng chớ đụng vào nỗi đau, mặc cảm của người tàn tật.

Ông hàng xóm tiếp, “giết” cu Nhạ cũng chả cứu được ngôi nhà giáo dục xứ này, sau khi nó đã bị Nhạ, bị Nguyễn Thiện Nhân và một số đương sự tiền nhiệm khác phá tanh bành tan nát từ nóc tới nền, hỏng hóc, vô phương cứu chữa. Tội nghiệp Nguyễn Kim Sơn phải gánh món đồng nát chè chai ve chai ấy, dẫu tài bằng thánh cũng khó dựng lại được. Khi anh Sơn đồng hương đồng môn của tôi bị ấn ngồi vào cái ghế gãy cả 4 chân, tôi chỉ thấy thương và thông cảm.

Dụng củi

Thiên hạ bàn hơi bị nhiều về tân bộ trưởng y tế. Nhìn ngó đủ góc độ, kể cả sắc. Giời ạ, cử thượng thư chứ có phải chọn huê hậu đâu mà cứ ngắm nghía vẻ mặt mấy lị 3 vòng.

Sự đời từ xưa tới nay, ở bất cứ đâu, những kẻ làm vua, thừa tướng, trùm, thủ lĩnh, sếp, nguyên thủ quốc gia..., nghĩa là đứng đầu, thì không nhất thiết phải có chuyên môn hiểu biết kiến thức cao siêu về thứ mình quản. Ngôi ấy, ghế ấy, điều quan trọng nhất là biết dùng người, biết cắt đặt kẻ dưới trướng một cách chính xác, đúng người đúng việc. Còn không biết dùng người, cộng thêm thiếu sự thu phục nhân tâm, thì vứt. Chỉ ba bảy hai mốt là lộ ngay.

Chính vì vậy, tôi không chê chuyện bà Lan không có chuyên môn y tế. Giả dụ bà ấy là giáo sư tiến sĩ bác sĩ đi nữa thì cũng đâu có kiến thức về mảng dược, về máy móc, về tài chính, về đủ thứ ngoài chuyên môn bác sĩ. Nhưng nếu là thủ lĩnh biết dùng người thì cũng tạm được.

Chuyện trồng cây và dùng người ở thủ đô

Mấy hôm nay, công nhân công ty công viên cây xanh ở Hà Nội tất bật làm chuyện ngược đời: Di chuyển những cây phong lá đỏ trên 2 con đường Nguyễn Chí Thanh - Trần Duy Hưng đi tránh nắng. Cứ kéo thêm vài ngày nữa thì toi hết.

Đám phong lá đỏ ấy, hơn 260 cây, do nhà giàu biếu tặng để thủ đô trồng cho đẹp cho mát. Mới trải phong sương hàn nhiệt được 2 năm, chúng lần lượt lăn ra chết. Đến khổ, cái cây ở xứ này cũng khó sống, nói chi người.

Người ta tặng là chuyện của người ta, mình cũng phải động não tí chứ, cái đầu để làm gì. Không phải chỗ nào cũng trồng được mọi thứ cây, cây nào cũng thích hợp. Phố xá, đường đi lối lại trong thành phố, đâu phải cái bờ ruộng thôn quê mà bất cứ cây gì cũng cắm xuống. Người Pháp thời cai trị đất này, dù chỉ trồng một cây, ở đô thị hay nông thôn, đều tính toán xem xét rất kỹ. Chuyện ấy hầu như ai cũng biết, không cần phải nhắc lại.

Tại sao đám phong lá đỏ bị di tản, sơ tán? Không phải tại nắng. Xưa nay, trồng cây để lấy bóng mát, che nắng cho người, giờ tự dưng bày trò bứng cây đi tránh nắng. Nếu cứ thấy nắng rồi chuyển cây, chắc quả đất này chỉ còn sa mạc. Theo nhà cầm quyền Hà Nội, đám phong lá đỏ tội nghiệp ấy không hợp với đất đai thổ nhưỡng khí hậu điều kiện sống… ở thủ đô. Không hợp thì chết dần chết mòn, lăn ra chết, vậy thôi.