Bội thực Chiếu dời đô

Cổ nhân dạy rằng bất cứ cái gì thái quá cũng đều không tốt. Chả thế mà ăn no quá, ních bụng thì chỉ thấy nặng bụng, mệt mỏi chứ nào biết ngon ngọt gì. "Yêu" quá thử xem, chết "bất đắc kỳ tử" như chơi...
Mấy tháng nay, nhất là những ngày gần đây, hễ cứ giở tờ báo, mở tivi, bật internet là thấy hiển hiện Chiếu dời dô. Mình vừa ở Hà Nội về, đi có mấy đoạn đường mà nhan nhản phiên bản Chiếu dựng chỗ này chỗ khác. Lại mấy anh cơ hội, nhân dịp ngàn vàng để nổi danh này quyết ăn theo Chiếu. Ông thì cho tạc vào đá ngọc, ông thì cho đúc đồng, có anh cặm cụi viết sao ra nghìn bản, có chị cố công lục tìm trong đống bản khắc cổ mà mình đang quản lý để hô lên kể công, v.v.. Vị nào cũng đòi lập kỷ lục, chỉ dân tình là ngao ngán, ngán hơn cả cơm nếp nát ăn kèm thịt mỡ, ứ đến tận cổ.
May mà tự dạo bấy đến nay cũng chỉ vài lần thiên đô, mà cũng chỉ cụ Lý mới ban Chiếu. Chả hạn hồi những năm 60 thế kỷ trước, mấy ông cầm quyền quyết đời đô lên Xuân Hòa (Vĩnh Phú), rồi tính lại không dời chứ nếu dời, ban Chiếu chắc con cháu bây giờ chết ngạt vì phải đắp quá nhiều Chiếu.
Cái này mới đáng nói: Người ta cứ thích làm theo chủ quan, bất chấp lẽ phải, bất chấp sự thực khách quan (mặc dù mấy anh cộng sản lúc nào cũng ra rả kêu gào duy vật, tôn trọng khách quan). Theo tôi, tôn vinh Lý Thái Tổ, tôn vinh Chiếu dời đô cũng nên có chừng có mực. Ai đã đọc văn bản này đều thấy rõ đức Lý Thái tổ để tự tôn xưng mình đã làm cái việc không được hay lắm là miệt thị 2 triều Đinh, Lê. Cụ viết: "Thế mà hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng, coi thường mệnh trời, không noi theo việc cũ Thương, Chu, cứ chịu yên đóng đô nơi đây (ý nói Hoa Lư- người viết), đến nỗi thế đại không dài, vận số ngắn ngủi...". Lý lật Lê lại bảo Lê vận số ngắn ngủi do không chịu dời Hoa Lư, vậy Lý chỉ tồn tại hơn trăm năm, bị Trần Thủ Độ diệt tàn bạo ngay tại Thăng Long, đừng đổ lỗi cho nhà Trần.
Trong bản Chiếu này, nếu chúng ta bây giờ tung hô quá đáng, chắc mấy anh Tàu thích chí. Vua Lý viết: "Huống chi thành Đại La đô cũ của Cao Vương". Ai chẳng biết Cao Biền tướng nhà Đường sang đô hộ Nam Việt, là một kẻ cai trị tàn bạo, theo Lý Thái Tổ, vì Cao Vương (vua Cao) đã đóng đô ở đây thì cớ gì ta không theo. Tôi cho rằng, về mặt độc lập tự chủ, các vua Đinh, Lê hơn hẳn Lý, và đương nhiên hơn rất nhiều triều đại hiện tại.
Chỉ tiếc các nhà sử học đương thời cứ băng keo dán mép, ngậm miệng ăn tiền, chả ai dám nói gì.
Ngày tận thu Canh Dần 2010.