Người chép sử bặt đi đâu cả

Nước An Nam ta, cứ thiên hạ thế giới có cái gì thì ta cũng có thứ ấy, thậm chí còn nhiều hơn, dù chả để mần chi.

Hồi xưa, mỗi triều đại chỉ cần vài người có nhiệm vụ chép sử, gọi là thái sử công. Mọi điều xảy ra đều được biên ghi lại một cách trung thực. Không có thế lực nào, ngay cả vua, cấm được họ, bắt họ chép sai. Sử đã chép được coi là thứ thiêng liêng, vua cũng không được sửa, chứ nói gì đám cá cậy vây, cua cậy càng.

Thời Chiến Quốc, thái sử Bá chép việc Thôi Trữ giết vua, bị họ Thôi chém ngay. Hai em của Bá là thái sử Trọng, thái sử Thúc tiếp tục chép đúng như thế đều lần lượt bị chém. Người em út là thái sử Quý nối tiếp (bởi bắt buộc phải có người chép sử, không thề bỏ trống) lại biên y sì như vậy. Thôi Trữ quát ngươi không sợ chết à, Quý trả lời chép đúng sự thực là chức phận của người làm sử, nếu trái chức phận để mà sống thì chẳng thà chết còn hơn. Thôi Trữ đành chịu thua, không phải là thua Quý mà thua người chép sử, thua bản chất của lịch sử.

Chép sử

Tháng 3 Kỷ Hợi triều đại cộng sản thứ 74, niên hiệu Nguyễn Phú Trọng, mặc dù mới cuối xuân nhưng trời nóng đã lên tới 35 - 40 độ khắp cả Bắc - Trung - Nam. Những người duy vật không tin vào cơ trời thì đổ tại biến đổi khí hậu. Dân chúng đồn rằng hoàng thượng tuần du phương nam bị cảm nắng, các quan ngự y chạy chữa mãi không bớt. Triều đình cấm tiệt mọi lời ra tiếng vào. Có sứ đoàn từ nước Mỹ Lợi Kiên qua trình quốc thư và bàn việc hệ trọng của hai quốc gia nhưng vẫn không thấy ngài ra tiếp, phải nhờ thái sư Trần thay mặt.

Ở Đà thành các nhà giàu tự ý lấp hẳn một đoạn sông Hàn làm chỗ xây dinh thự. Vùng đảo phương nam một đứa tiện dân không chỉ giết rùa thiêng để ăn nhậu, mà còn chiếu điện ảnh khoe khắp bàn dân thiên hạ.

Chỗ nào cũng thấy bàn luận về chuyện quan chức mấy tỉnh biên cương giáp Trung Hoa gian lận điểm cho con cái nhưng triều đình cứ bỏ lơ không dám xử, sợ không còn cán bộ làm việc. Có đứa con quan đi thi, làm 3 bài chỉ được 1 điểm nhưng các quan phúc khảo nâng thành 29 điểm, đậu thủ khoa. Dân kinh thành lẫn khắp chợ cùng quê đều chép miệng ngán ngẩm, than chưa khi nào sự học xứ này thối nát khốn nạn đến thế.

Vài sử quan chuyên ăn lộc triều đình thì thào với nhau rằng xứ Nga la tư xã hội chủ nghĩa khi xưa cũng chỉ tồn tại được 74 năm thì mất.

Nguyễn Thông

Sử và viết sử

Muốn có bộ sử ký thực sự là lịch sử, tôn trọng sự thật khách quan, phải có những nhà chép sử không bị lệ thuộc vào cái gì, kể cả vua.

Một bộ sử mới của những nhà viết sử "ngạch chính thống" đang được công bố mà lại có quan điểm thế này: "Việc Nguyễn Ánh cầu cứu 5 vạn quân Xiêm sang xâm lược nước ta là sai lầm hết sức nghiêm trọng. Chính người anh hùng Nguyễn Huệ đã đánh tan đạo quân ấy" (lời ông chủ biên Trần Đức Cường) thì tôi chả đọc nữa. Cần biết rằng hai thế lực nội chiến đang kình địch nhau, bên nào yếu thì sẽ tìm cách trợ giúp mình, kể cả ngoại viện. Nguyễn Ánh xưa là thế, ông Diệm sau này cũng thế, cộng sản cũng thế (mời cả người, còn gọi là chuyên gia, nhập ồ ạt cả vũ khí từ phe XHCN), chỉ khác tí ti về hình thức trực tiếp hay gián tiếp, nhiều hay ít thôi. Quân Xiêm sang giúp Nguyễn Ánh đánh Nguyễn Huệ chứ không phải sang xâm lược VN. Liên Xô, Trung Quốc thời những năm 60-70 cũng vậy, giúp miền Bắc VN chứ không phải xâm lược. Chính Nguyễn Huệ làm vua nước Tây Sơn từng kéo quân ra bắc xâm lược nước An Nam của nhà Lê thì có (sách Hoàng Lê nhất thống chí cũng từng chỉ rõ điều ấy). Sử đương thời vì theo quan điểm của nhà cai trị ưu ái "anh hùng nông dân khởi nghĩa" nên chỉ tìm cách tô cho đẹp nhân vật mà họ thích, đồng thời bôi xấu đối thủ của nhân vật ấy.

Chúng ta ghi nhận công lao vĩ đại của Nguyễn Huệ lãnh đạo quân dân đánh tan quân Thanh sang giúp Lê Chiêu Thống, ngăn ngừa chặn trước được cuộc cai trị (có thể có) của nhà Thanh lên đất nước này, nhưng phần nội chiến thì phải minh bạch.

Sử không khách quan, không cần xem. Bao giờ có sử khách quan thì xem. Còn bao giờ có thì chưa biết.

Nguyễn Thông

Chép sử 2 ngày

-Năm Bính Thân, ngày Kỷ Hợi, đầu đông, tháng mười (tính theo tây lịch nhằm ngày chủ nhật 13.11.2016), chúa thượng về viếng chùa Phật Tích xứ Kinh Bắc, ở xã Phật Tích, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh bây giờ. Xưa nay chúa cũng chả hâm mộ gì đạo Phật bởi nhà chúa chỉ mê môn lý luận, sống chết với lý luận Mã Khắc Tư – Liệt Ninh cho dù nơi sinh ra món này người ta đã ném vào sọt rác, nhưng khi cần lợi dụng sức mạnh quần chúng để “đại đoàn kết dân tộc” thì chúa vẫn biết “áp dụng một cách sáng tạo vào hoàn cảnh thực tiễn”. Cùng đi với chúa thượng có văn thần Thiện Nhân vốn xuất thân từ bộ Học, tuy được chúa cất nhắc vào nhóm 19 người đứng đầu triều đình nhưng dư luận eo xèo rằng cũng chỉ nhàn nhạt tầm thường như một anh tri huyện, đang được chúa giao quản hội vô thưởng vô phạt có tên Mặt trận. Hai thầy trò viếng chùa với danh nghĩa dự hội trên đó, chứ dự ở kinh đô mãi cũng chán, vả lại sẽ mang tiếng không gần gũi thần dân.

Chính quyền sở tại thấy chúa về thăm liền đón rước linh đình, cử các cụ bô lão, phụ nữ, thiếu nhi cầm cờ quạt phướn đỏ ra đón chúa ngay từ đầu làng. Chuông chùa vang từng hồi binh boong chào nhà chúa. Tay bắt mặt mừng, trò chuyện ríu rít, dân chúng xúc động lắm. Mấy đứa trai cày lần đầu tiên được chiêm ngưỡng mặt rồng cứ ngây thộn cả người, nói không nên nhời. Chúa thấy thần dân vui vẻ, lòng vui vui, liền hỏi: “Các ngươi thấy sao, nhìn tổng quát, đất nước có bao giờ được thế này không?”. Hàng nghìn người cảm động chảy cả nước mắt, đồng thanh hô: thấy, thấy. Phía sau chùa, vị hòa thượng trụ trì cười tủm tỉm.

-Ngày Canh Tý, tháng 10 Bính Thân, mùa đông, lịch tây vào ngày 14.11.2016, quan thái sử kiêm chuyên coi việc thiên văn sau khi xét kỹ chuyển động của tinh tú đã thông báo rằng đêm này mặt trăng lớn nhất trong vòng 70 năm, gọi là siêu mặt trăng. Cứ tưởng tất cả dân chúng háo hức, ai dè cũng có nhiều người sợ hãi. Trong lúc có kẻ chuẩn bị ống dòm, máy ảnh, ống kính dài ngắn đủ loại ra để ngắm nghía thì cũng nhiều kẻ lo sợ, thậm chí lấy vung nồi vung xoong ra gõ xua đuổi điềm gở. Mới tháng trước quan coi thiên văn đã thông báo diễn ra siêu mặt trăng, lớn nhất trong 60 năm, nay tháng Kỷ Hợi này lại siêu nữa, mà to hơn, gần hơn, biết đâu có ngày nó đổi quỹ đạo đâm vào địa cầu thì cả vua chúa lẫn thần dân cùng chết không có đường chạy. Họ lo cũng có lý của họ.

Nguyễn Thông