Phía sau những vụ giữ nhà giữ đất

Báo Tuổi Trẻ bữa 26.3 có bài về ngôi nhà bị giải tỏa ở quận Tân Phú (TP.HCM) nhưng suốt 10 năm không giải tỏa được.

Nhiều báo thời gian rồi cũng nêu trường hợp một ngôi nhà ở huyện Đông Triều (tỉnh Quảng Ninh) nằm hẳn ra hơn nửa mặt đường nhưng tới gần 2 chục năm không giải tỏa được.

Không giải tỏa được nhưng họ lại cứ đổ cho dân (tham lam, ích kỷ) mà không nghĩ nguyên nhân khác.
Ở nước này, khi Luật Đất đai còn trắng trợn áp đặt "quyền sở hữu toàn dân", chính quyền có thể tước đoạt đất đai nhà cửa của người dân bất cứ lúc nào theo cái giá đền bù mà họ quy định thì sẽ còn nhiều khiếu kiện, tranh chấp, oan sai, còn đầy bi hài kịch về đền bù giải tỏa.

Dù có kéo dài tình trạng "ở lì" để giữ đất đai nhà cửa, bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình, dẫu 10 năm, 20 năm hoặc lâu hơn nữa, thì dân vẫn cứ thua, bởi họ không đấu nổi sức mạnh bạo quyền.

Thử hỏi, các ông các bà đang yên lành, yên ổn, an cư, tự dưng người ta bắt chuyển đi nơi khác, có ai muốn chuyển không? Trăm phần trăm là không.

Chuyện ruồi bu

- Không cần phải lấy ý kiến đóng góp về Luật Đất đai, dân chủ giả tạo làm gì (đó là chưa nói chính ông Huệ đã sổ toẹt rằng nếu ý kiến trái chủ trương của đảng và Hiến pháp thì không tiếp thu, xem xét). Tổ chức rùm beng, lập ban lập bệ, màu mè sơ kết tổng kết vuốt ve nhau, tốn kém lãng phí, đổ vào đó không ít tiền và sự giả dối. Chỉ cần đổi, xóa bỏ chế độ "sở hữu toàn dân" về đất đai (thực chất là dân không có quyền sở hữu bởi bị nhà nước chiếm đoạt quyền), lập lại chế độ "sở hữu tư nhân" như cha ông nghìn đời đã tạo lập, như các bản hiến pháp trước kia của chính chế độ này đã thừa nhận.

Chỉ như thế là xong, góp ý mới chả góp iếc; mà như thế cũng chấm dứt được đủ mọi khiếu kiện, tranh chấp, thậm chí đổ máu chỉ vì đất đai.

Khát đất, thực chất là khát máu. "Đất hỡi, ngươi ăn gì mà quá khát/Sao uống nhiều nước mắt, máu tươi" (J.Amado).

- Mấy ông bà cai trị và đám báo chí đừng có la bải hải rằng sân bay Tân Sơn Nhất đã quá chật quá tải, phải làm nhanh làm mau sân bay Long Thành để chia sẻ, giải tỏa, cứu bồ. Lại tốn cả núi tiền trong khi kêu dân thắt lưng buộc bụng xây dựng đất nước.

Thời sự (kỳ 4)

- Mai Tiến Dũng và “cứt trâu hóa bùn”: Ngày 13.3, báo chí đồng loạt đưa tin Thủ tướng chính phủ đã ra quyết định kỷ luật một cựu quan chức cỡ bự, Mai Tiến Dũng. Y bị cảnh cáo. Mức kỷ luật này không phải nhẹ nếu so với “nghiêm khắc kiểm điểm” hoặc “khiển trách”, nhưng thật ra cũng chả làm gì được đương sự khi đã hạ cánh an toàn khá lâu.

Dũng khi đương hàm bộ trưởng, giữ chức chủ nhiệm Văn phòng chính phủ, người phát ngôn của chính phủ, quyền uy nếu ở làng Vũ Đại chắc chỉ kém bá Kiến, đã từng nổi tiếng với phát ngôn rất… khốn nạn, công khai trong cuộc họp báo đánh giá về những lộn xộn khiếu kiện đất đai ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội ngày 4.5.2017 (để rồi sau đó gần 3 năm diễn ra vụ tấn công làng Hoành, bắn chết cụ Kình). Dũng bùn nói: “Nếu chúng ta/cán bộ sai, chúng ta phải nhận lỗi trước dân. Nếu dân sai, thì dân phải chịu trách nhiệm trước pháp luật”. Nghe rất khiếp, rất đểu. Cứ trong ý tứ mà suy, thì pháp luật đối với đám Dũng chả là gì bởi chúng đứng trên pháp luật, ngoài vòng pháp luật. Xưa nay chỉ có bọn giang hồ, côn đồ mới dám tự xem mình ngoài vòng pháp luật. Theo Dũng, pháp luật chỉ dành cho dân. Được cái, khen y đã "thật thà" vô tình phơi ra thực tế “đẳng cấp” cay đắng tồn tại công khai suốt bao năm ở nước này.

Đất hỡi

Hội nghị trung ương lần này (hội nghị 5) của đảng cầm quyền không phải tự dưng bàn về luật đất đai. Nó đã nhận thấy cái luật ấy "giết" của nó biết bao nhiêu cán bộ đảng viên "ưu tú" rồi, nên hoảng. Em ơi, muộn rồi em ạ, không cứu chữa được gì đâu. Bệnh đã ăn vào đến xương tủy cao hoang mà lại cứ loay hoay cạo gió, xức dầu, dán cao, bôi thuốc đỏ, châm cứu thì có mà giời cứu.

Muốn tiệt hẳn tình trạng ung thư ấy, cách duy nhất là phải dẹp ngay cái luật đất đai vô lý bất nhân ác độc. Dẹp ngay cái thứ quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân lừa đảo lừa mị đi. Toàn dân sở hữu, mượn tiếng dân, nên muốn cướp lúc nào thì cướp. Ngày xưa, bao nhiêu năm dài, đất đai ở đất nước này do con người khai phá mở mang tạo lập là thuộc sở hữu tư nhân chứ làm chó gì (cứ phải nói toẹt ra vậy) có sở hữu toàn dân, mà vẫn hình thành nên đất nước.

 
Xác quyết sở hữu toàn dân thực chất là cuộc cướp đất công khai, cướp tài sản mồ hôi nước mắt của dân chúng do bao đời truyền lại. Không dẹp nó, xóa nó đi, sẽ còn xảy ra nhiều Đồng Tâm, Dương Nội, Văn Giang...; còn chết như ngả rạ đám quan đất tham tàn như từng xảy ra ở Khánh Hòa, Bình Thuận, Đồng Nai...

Cái mấu cái chốt cái gốc thì chả bàn, chỉ lo bày thêm mưu mẹo để củng cố sự bóc lột, dẫu có họp một nghìn cái hội nghị nữa cũng chỉ là công cốc. Tôi nói thật.

Nguyễn Thông

Phép thử

Tôi chưa đến cơ ngơi của họa sĩ Thành Chương ở Sóc Sơn bao giờ nhưng nghe nói về cái công trình tư nhân ấy từ lâu. Ngay cái tên "Việt phủ Thành Chương" tôi biết chính xác một đàn anh đồng nghiệp của tôi, nhà báo-nhà văn Nguyễn Viện là người đặt tên, gợi ý và được họa sĩ chấp nhận. Anh Viện nói cho tôi biết điều ấy trong một ca trực báo vào cuối năm 2001 (cách nay đã 17 năm), khi biệt phủ mới hình thành. Ai không tin cứ hỏi nhà văn Nguyễn Viện.

Chưa tới đó bao giờ nên tôi không dám nhận xét nó (biệt phủ) có đáng được bảo tồn hay không, chỉ lẩn thẩn nghĩ rằng, nếu không có gì vi phạm pháp luật thì cho tồn tại, nếu đã vi phạm thì không nên đặc cách, chiếu cố, ưu tiên. Pháp luật xưa nay chỉ được tôn trọng và có sức mạnh khi những gì làm tổn hại nó đều bị xử lý công bằng. Pháp luật mà không có công lý thì không hơn gì cái nồi lẩu, ai cũng khua đũa khoắng thìa vào được.

Phủ của họa sĩ Chương nếu sai mà vẫn cho tồn tại thì đương nhiên cô ca sĩ Mỹ Linh cũng sẽ không cho ai phá nhà mình, rồi cơ ngơi của những tướng tá, nhà văn, nhà báo, đại gia nhan nhản ở Sóc Sơn, Ba Vì đều đòi phải được giữ nguyên. Tất cả đều có thể tồn tại, chỉ có pháp luật là mất. Một nước đã không có pháp luật tử tế (chứ không phải những thứ luật nhăng nhố như luật an ninh mạng chẳng hạn) thì đừng trách con người làm loạn.

Chính quyền Hà Nội đang chứng tỏ họ có biết luật hay không chính là qua việc giải quyết những vụ kiểu Sóc Sơn này. Độ pH pháp luật là bao nhiêu còn tùy thuộc vào miếng giấy quỳ trong tay nhà cai trị. Có khi bằng 0.

Trong thâm tâm, tôi chỉ cầu mong việc xây biệt phủ của ông họa sĩ là đúng pháp luật, không vi phạm gì.

Nguyễn Thông

Thủ Thiêm

Có lẽ tra trên Gu gồ thời điểm này, Thủ Thiêm là từ nóng sốt nhất. Nóng cháy mạng.

Thằng con tôi bình luận toàn dân đang quan tâm đến những gì đã và đang xảy ra ở Thủ Thiêm. Giống như người ta từng hồi hộp, lo âu, buồn đau theo dõi những thứ diễn ra ở tỉnh Thái Bình năm 1997, Tiên Lãng Hải Phòng năm 2012, Dương Nội Hà Đông năm 2013, Văn Giang Hưng Yên năm 2014, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức ở Hà Nội năm 2017... Những trang sử viết bằng đất thấm máu và nước mắt người dân cứ nối ngày một dày, không biết bao giờ mới chấm dứt. Tất cả đều xảy ra dưới chính thể treo câu slogan “của dân, vì dân, cho dân, do dân” được cả bộ máy cai trị tụng niệm hằng ngày. Đổ bao nhiêu xương máu cốt xóa được một đồng Nọc Nạn nhưng sau đó lại sinh ra muôn nghìn đồng Nọc Nạn khác.

Tôi tận mắt thấy Thủ Thiêm cách nay vừa đúng 41 năm, hình như hơi bị sớm so với nhiều người bắc. Chả là cuối tháng 4.1977 tôi khăn gói ba lô (toàn bộ hành trang chỉ có một chiếc ba lô lép kẹp, đựng 2 bộ quần áo, cái màn đơn và chăn đơn, vài quyển sách quý) xuống tàu biển khách Thống Nhất trực chỉ Sài Gòn. Lên bến Nhà Rồng được ông anh trung úy biên phòng Nguyễn Quốc Vương bạn của anh trai tôi đón, cho tắm rửa ăn uống tử tế, sáng hôm sau đưa đi một vòng chiêm ngưỡng Sài Gòn hoa lệ trước khi về nơi nhận việc. Tôi khoác ba lô ngồi sau ba ga, hai anh em rong ruổi xe đạp trên đường Hàm Nghi, vòng tới chợ Bến Thành, ngược lên đường Nguyễn Huệ, ra bến Bạch Đằng. Chỉ cái cột cao cao, anh Vương bảo đó là cột cờ Thủ Ngữ, nhích xuống dưới tí nữa là bến đò Thủ Thiêm. Ngó sang bên kia sông, anh nói đó là Thủ Thiêm, đò nối sang bên ấy. Ôi cái con đò Thủ Thiêm mà tôi từng được nghe từ hồi nảo hồi nào.

Tôi ngắm Thủ Thiêm trong lúc mặt trời đã lên hơn con sào, cả một vùng mênh mông chỉ um tùm cây cối xanh ngắt, vài ba căn nhà thấp lè tè, đường ven sông thưa thớt người đi. Giống như một vùng đất bị bỏ hoang, đất chết, thiếu sinh khí. Thật lạ, bên này, bờ tây sông Sài Gòn nhà cao cửa rộng, lô nhô chọc trời, phố phường xe cộ người ngợm chen chúc đi lại nườm nượp như mắc cửi, còn bên kia, chỉ cách một con sông rộng gần 200 mét lại là xứ đìu hiu xơ xác nghèo nàn thảm hại. Anh Vương bảo bên ấy là đất của Việt cộng, làm sao mà phát triển như bên này được. Phải công nhận Việt cộng giỏi, bám ngay sát nách thủ đô mà chính quyền Sài Gòn không làm gì được. Giờ bần thần nhớ lại lời bác cựu sĩ quan biên phòng, sực nghĩ hóa ra dân bên ấy phần lớn đều có công với cách mạng cả, họ đã chở che mấy anh giải phóng, biệt động, đặc công; nay con cháu thế hệ kế tiếp mấy anh lại xuống tay chiếm đất đuổi họ ra khỏi nơi đã “che bộ đội, vây quân thù”. (còn tiếp)

Nguyễn Thông

Đất đai

Người ta đang lật giở lại những chuyện sai phạm tai tiếng về đất đai ở Đà Nẵng, TP.HCM, có những vụ xảy ra từng hơn hai chục năm trước, có những vụ dăm bảy năm trở lại đây.

Chẳng hạn vụ Công ty Tân Thuận trực thuộc Thành ủy TP.HCM (lúc đầu là thuộc Ban Tài chính quản trị Thành ủy) thu hồi đất của dân rồi móc ngoặc bán rẻ cho Công ty tư nhân Quốc Cường Gia Lai của bà Nguyễn Thị Loan, dân thiệt, nhà nước thiệt, tiền vào túi cá nhân, xin nói ngay vụ này nhỏ như con thỏ. Hồi hơn 20 năm trước, tôi đã nghe râm ran những sai phạm của Thành ủy TP.HCM và ông Lê Thanh Hải trong việc liên doanh với tập đoàn Central Trading & Development (CT&D, Đài Loan) xây dựng khu Phú Mỹ Hưng. Tiền lại quả, bôi trơn, lo lót, chia chác thấy bảo nhiều như núi. Cuối cùng bộ máy quyền lực và tuyên truyền đã nói át đi, bao che sai phạm, bốc Phú Mỹ Hưng lên tận giời, còn đám kia thoát nạn, chả ai nhắc tới nữa.

Có thể nói rằng, từ khi chính quyền này thực hiện chính sách mở cửa kinh tế, cho các nhà đầu tư nước ngoài vào, phát triển kinh tế tư nhân, thì cũng là lúc những cuộc chiếm đoạt cưỡng chế đất của dân diễn ra hằng ngày. Họ thu hồi chiếm đoạt, đền bù rẻ như bèo, nẩy sinh ra khiếu nại khiếu kiện, dân đội đơn tụ tập ra tận trung ương, tai ương oán hận ngất trời. Nhiều máu đã chảy, nhiều dân lương thiện lâm vào cảnh tù tội. Nhiều trang sử xã hội thấm máu và nước mắt cứ được biên ngày càng dày thêm. Nhà cai trị với công cụ chuyên chính vô sản dùng quân đội, công an, dân phòng, súng ống, lưỡi lê đã đàn áp nhân dân không thèm đếm xỉa tới pháp luật, đạo đức, công lý. Những vụ Tiên Lãng, Văn Giang, Đồng Tâm, Hà Đông, Thái Bình..., những bi kịch số phận Đoàn Văn Vươn, Đặng Ngọc Viết, Lê Đình Kình... là những vết nhơ khó gột rửa cho pháp luật, cho chính sách đất đai hiện hành.

Rồi sẽ còn phải phân tích nhiều, nhưng có thể thấy rằng, mọi sai phạm, bi kịch về đất đai đều xuất phát từ các nguyên nhân: Chính sách đất đai tàn bạo, mà cụ thể là Luật Đất đai với cái gọi là "quyền sở hữu toàn dân" cực kỳ vô lý; Đám lãnh đạo cai trị tham nhũng sử dụng quyền lực để vơ vét về cho bản thân, gia đình, dòng họ, bầy đàn; Sự coi thường nhân dân, coi dân chỉ là con sâu cái kiến, muốn bóp nặn sao cũng được.

Trước hết, phải xóa bỏ thay thế ngay thứ Luật Đất đai tàn tàn bạo kia thì may ra mới giải quyết được những đểu giả, ác độc và bi kịch về đất đai.

Hồi còn đi học, tôi có được đọc câu thơ đề từ trong cuốn tiểu thuyết "Những con đường đói khát" của nhà văn nổi tiếng Brazil J.Amado: "Đất hỡi, ngươi ăn gì mà quá khát/Sao uống nhiều nước mắt, máu tươi", nay thấy nó vận vào đất đai xứ này từng mét vuông. Đất xứ ta đang giãy giụa trong hàm răng sắc nhọn ròng ròng máu dân của đám cán bộ tham nhũng từ trung ương tới địa phương. Tiếng kêu oan, tấn bi kịch, nỗi căm hờn đang thấu tới tận trời.

Nguyễn Thông