Tiên trách kỷ

Dư luận đang quan tâm chuyện vợ chồng ca sĩ Mỹ Linh - Anh Quân cũng như họa sĩ Thành Chương mua đất ở khu lâm phần đặc dụng phòng hộ thủ đô (H.Sóc Sơn, Hà Nội) dựng nhà dựng phủ không xin phép. Chuyện đâu còn có đó, ai sai phạm, sai phạm thế nào... sẽ được xử lý theo pháp luật (tất nhiên là luật được số đông thừa nhận, chứ không phải rất nhiều thứ quy định dưới luật vô lý hiện nay). Rõ ràng trong vụ việc này chính quyền cũng sai bởi người ta mua đất làm nhà đã cả chục năm nay, làm công khai mà chả có ý kiến gì, hoặc biết nhưng xử lý nhùng nhằng, không kiên quyết, để đến nỗi việt vị. Cả hệ thống chính trị công quyền, đoàn thể, hội này hội nọ ken đặc ở địa phương vẫn để con voi chui lọt lỗ kim.

 
Nhưng trách nhà chức việc một thì cũng phải trách các vị công dân mười, trong đó có cả những vị Mỹ Linh, Thành Chương nổi tiếng nhân gian. Các vị là người có học, am hiểu pháp luật, biết rằng việc nhỏ việc nhớn đều phải chịu sự chi phối của pháp luật, không thể tự ý mà xong. Làm cái nhà, xây bệ phủ, dựng trang trại, tuyền việc nhớn bằng giời, ít có trong một đời người chứ nào phải mua mớ rau con cá. Mua đất công lâm trường do nhà nước quản lý, dù ai đứng ra bán, cũng cứ là bậy, cả bên bán lẫn bên mua. Biết đất không thể làm giấy tờ chủ quyền vẫn mua, là liều, không biết sợ. Xây nhà hoành tráng quy mô không thèm xin phép, chả coi trời bằng vung thì là gì? Thế người ta lập ra cái cơ quan quản lý, cấp phép để chơi chăng? Mình làm sai thì ráng chịu. Biết sai mà vẫn cố ý lại càng phải ráng chịu.

Không chỉ riêng trường hợp Mỹ Linh, Thành Chương. Na ná là chuyện nhạc sĩ Ngọc Đại. Dạo xưa ông nhạc sĩ "độc đáo" ra sao, không nhắc lại, chỉ vận vào chuyện cũng đang gây ồn ào. Nhạc sĩ Ngọc Đại viết mấy cái bài hát mà chính ông cũng cảm thấy nếu xin cơ quan chức năng cấp phép chắc chắn là không được duyệt. Không cho không có nghĩa không làm. Vậy là tự mình "tới luôn bác tài". Ra sản phẩm để thỏa mãn sở thích, thì thôi, có thể châm chước, nhưng nhạc sĩ nhà ta lại bán như thứ văn hóa phẩm được phép lưu hành. Cũng vẫn chả xin phép phiếc gì. Thích thì làm, dọc ngang nào biết trên đầu có ai. Nếu ai cũng như vị nhạc sĩ này thì xã hội loạn mất.
 
Nhân tiện đây, liên hệ với vụ phim Bụi đời Chợ Lớn. Cơ quan quản lý, cụ thể là Cục Điện ảnh đã không đồng ý nội dung kịch bản do nhà sản xuất trình lên, yêu cầu phải sửa chữa, cắt bỏ rồi mới được quay. Như thế là rõ ràng. Nhưng nhà sản xuất cũng như hãng phim cứ phớt tất, làm ào đi, rồi thắc mắc um lên. Sao không nghiêm chỉ đạo ngay từ đầu, nếu có gì chưa đồng ý thì tranh luận, bàn bạc với nhau, cớ chi để bóng vào lưới rồi mới kiện cáo trọng tài. Tại mình cả thôi.

Hay là cái vụ mua vé số nữa. Người ta đã quy định rõ ràng giấy trắng mực đen trên tờ vé rằng vé trúng số phải nguyên hình nguyên tờ, không rách rời, chắp vá, nhàu nát... Đã chấp nhận chơi vé số thì cũng phải chấp nhận những điều ấy. Nhưng mặc kệ, giữ vé không kỹ, làm rách làm nát, đến khi trúng thưởng cứ nằng nặc đòi trả thưởng cho bằng được. Lạ là một vài tờ báo cũng vào cuộc bênh vực một cách vô lối.

Nước có kỷ cương phép nước. Một xã hội văn minh phải có luật định. Con người phải tôn trọng luật lệ. Cố tình làm sai thì ráng chịu. Đừng chỉ chê cơ quan công quyền khi họ làm sai. Cổ nhân dạy “tiên trách kỷ, hậu trách nhân”. Rất nhiều trường hợp, phải tự xét mình trước đã.

Nguyễn Thông