Tiếng Việt bị hành hạ

- Ngôn ngữ kiểu công an: Vụ thằng trẻ khỏe (mới 31 niên thì làm gì chả khỏe) đánh đạp đá thụi dã man một phụ nữ ngay nơi công cộng, trước mặt nhiều người, nhất là có sự chứng kiến của trẻ con… được camera ghi lại rõ ràng, có cãi đằng giời. Đàn ông đánh đàn bà, dù bất cứ lý do gì, đều không thể chấp nhận. Đàn ông phải là “nam nhi tự hữu xung thiên chí” (tài trai có chí xông trời thẳm), ai lại hèn thế bao giờ. Còn đàn bà đánh đàn ông, kể cả kẹp cổ, đều có lý do.

Rõ như vậy, thanh thiên bạch nhật, camera làm chứng, nhưng khi công an vào cuộc (chứ hội phụ nữ chưa thấy động tĩnh gì) đã mau chóng “làm việc” với thằng du côn. Tuy nhiên, cứ theo báo chí thông tin, thì “công an đã tạm giữ hình sự nghi phạm Đặng Chí Thành”, “đối tượng xăm trổ hành hung dã man phụ nữ đã bị tạm giữ”, v.v..

Hành động nhanh chóng của công an là quá đúng, chỉ có điều dùng từ “nghi phạm” quả thật sai toét. Đành rằng làm điều gì cũng phải thận trọng, kỹ lưỡng, chính xác, đúng việc đúng người, nhưng thằng kia có chứng cứ công nghệ và cả mắt thường của bao người như vậy, thì nghi cái nỗi gì. Cần gọi thẳng nó là thằng du côn, vi phạm pháp luật và đạo đức.

Ngoài ra, các chú công an thời nay hơi lạm dụng từ “đối tượng”. Ai không biết nghĩa của từ này, cứ tra từ điển tiếng Việt. Đối tượng đảng, đối tượng chính sách, đối tượng nghèo… Với những tên tội phạm, ăn trộm ăn cắp, du côn du kề, cứ chỉ thẳng là kẻ, là thằng, là bọn, chứ đối tượng đối tiếc gì.

- Ngôn ngữ kiểu lãnh đạo và báo chí: Hiện có rất nhiều báo đài, cả phát biểu của cán bộ lãnh đạo, đã sai khi nói/viết về những địa phương, đơn vị hành chính sau cuộc sáp nhập. Chẳng hạn: Hải Dương cũ, Bắc Giang cũ, Long An cũ, Thủy Nguyên cũ, Bà Rịa-Vũng Tàu cũ…

 
Trong đời sống cũng như ngôn ngữ có các cặp phạm trù (cặp đôi) luôn đi với nhau, đối lập. Ví dụ: Cao - thấp, to - nhỏ, vui - buồn, tốt - xấu, cũ - mới… Có cái này thì có cái kia, chứ không chỉ đơn lập. Có cũ, dĩ nhiên có mới. Cũ thường là cái đã tồn tại, đã xảy ra; còn mới là thứ đang có, đang tồn tại.

Vậy “Hải Dương cũ” thì Hải Dương mới đâu? Làm gì có Hải Dương mới, bởi đơn vị hành chính Hải Dương đã bị xóa bỏ, mất rồi, không tồn tại. Cả Bắc Giang, Long An, Bà Rịa-Vũng Tàu… cũng vậy. Liên Xô cũng thế, cứ suốt ngày lải nhải Liên Xô cũ, vậy thì Liên Xô mới đâu?

Để diễn đạt chính xác, thể hiện được ý cần nói, thì phải là “Hải Dương trước kia” (trước kia, tức là tính từ thời điểm ngày 31.6.2025, khi nó chưa bị xóa sổ). Ông hàng xóm nhà tôi cười cũ cũ cái đếch, làm chó gì có Hải Dương mới mà nói là Hải Dương cũ.

 
Tôi bảo, ông thông cảm, đám làm báo bây giờ nó vậy, chúng viết mà có nghĩ gì đâu. Còn những ông bà lãnh đạo cứ cũ cũ thì cũng nên thông cảm nốt, dạng Quảng Trị một tỉ dân thôi mà.

Quả thật, tiếng Việt thời nay bị hành hạ thê thảm, rồi có ngày không ai còn nhận ra nó nữa.

Nguyễn Thông