Hà và Đạm

Từ trái sang, trên xuống: Thu Hà, Thanh Đạm, Thu Thủy; Lê Quốc Lập, Trần Thị Sánh, Hương lớn

Ấy là hai người bạn gái lớp mình hồi đại học. Cùng họ Nguyễn với mình.

Phải nói một cách trắng trợn rằng bọn con gái lớp mình rất xinh. Các mụ mà để mắt đến thằng nào, cu ấy có mà chạy đằng giời. Tuy nhiên bọn nó đẹp nhưng cực kỳ đạo đức, hầu hết rộng lòng tha cho đám đàn ông trong lớp để chúng yên tâm đèn sách. Bằng chứng là suốt 4 năm không có mấy đôi hàng nội, kéo dài được như 2 đôi Hoàng Sĩ Chiến - Bùi Thị Lập, Nguyễn Đăng Thành - Nguyễn Thị Nam đến giờ quả là hơi bị hiếm.

Đang nói về Hà, Đạm tự dưng lan man, giờ quay trở lại. Lớp mình nửa đàn bà nửa đàn ông. Đám chị em được bác Bạn ưu tiên cho ngự tầng 2 (bây giờ quen gọi lầu 1), gồm 3 phòng liền kề, dãy nhà C2. Từ bể nước nhìn lên thì dinh cơ của chúng ở phía trái cầu thang (nhà có 2 cầu thang, trái cho khoa Văn, phải cho khoa Sử). Bọn con trai đóng đô tầng trên, cũng 3 phòng. Đạm và Hà ở căn ngay sát thang, chung với Ninh, Hoa, Độ, Dung, Hương lớn, Lan… Kế bên là phòng bọn Sánh, Hiền, Nga, Bé, Chung, Mẫn, Mai Phương, Hương con… Kế nữa là doanh trại của chị Ngụ và đám đàn em Hồng, Thúy, Lan, Cừ… Đại loại giống như trại lính, thằng nào đột nhập vào bị phát hiện ngay.

Thanh Đạm và Cao Kim Phương

Điều dễ nhận thấy là đám con gái chơi với nhau từng cặp, có lẽ do một phần chung giường tầng, phần khác để ăn tập thể dễ lấy phần cơm hộ nhau lỡ đi vắng. Mình còn nhớ láng máng mấy cặp: Ninh-Độ, Đạm-Hoa-Hà, Hương-Dung, Sánh-Hiền, Nga-Bé, Chung-Mẫn, Ngụ-Hồng… Chúng quấn quýt nhau hơn vợ chồng, đi đâu cũng có nhau, ăn cùng mâm, trên lớp ngồi chung ghế, xem phim chung cặp vé, xuống bể nước giặt giũ cũng đứa bên này đứa bên kia chậu thau. Ôi cái tình bạn thời sinh viên, đẹp như mơ. Nhưng không có giấc mơ nào vĩnh viễn. Tốt nghiệp ra trường, đụng vào thực tế phũ phàng, xẻ nghé tan đàn mỗi đứa một nơi, các cặp đôi tan dần hoặc phải tái cơ cấu. Biết sao được, ai nuôi cho mà ôm nhau mãi. Ninh đi đằng Ninh, Độ đi đằng Độ, Đạm chia tay Hoa, Nga về Kim Đồng, Bé vào Giáo Dục… Thế là hình thành các đôi mới, trong đó có đôi Hà - Đạm (bớt Hoa).

Nhà mình năm 2006 được vinh dự đón tuyền khách VIP: anh Bùi Trọng Cường (đứng); hàng giữa: Xuân Ba, Bá Tân, chú tài xế của Lê Ngọc Tân; hàng ngoài: anh Vũ Lệnh Năng, Thu Hà, Thu Thủy, Bé, Lê Ngọc Tân

Thu Hà là con nhà dòng dõi. Thị có ông bố nổi tiếng, thời ấy không mấy ai không biết, ông Nguyễn Sĩ Quế - Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An. Lúc cụ Hồ còn sống, chức này không chừng còn danh giá hơn cả bí thư Hà Nội. Giờ cứ mỗi lần giở lại nghe bài Tiếng hò trên đất Nghệ An qua giọng hát Tuyết Thanh lừng lẫy một thời, mình cứ liên tưởng đến cái Hà và ông cụ thân sinh nó. Thành thực mà nói, công ông Sĩ Quế với xứ Nghệ những năm chống Mỹ đáng để ông được quê nhà dựng tượng trên quảng trường TP Vinh. Mà tại sao tỉnh Nghệ An không nghĩ ra điều này nhỉ.

Từ trái sang: Vũ Đức Nghiệu, Thanh Đạm, Lê Minh Độ, Hương lớn, Cao Kim Phương

Thanh Đạm có thể nói là xinh nhất, mũm mĩm nhất đám con gái. Chỉ cái cười của nó cũng đủ chết người. Mình chả biết dòng dõi nhà nó nhưng trộm nghĩ với cái tư chất dịu dàng đoan trang ấy chắc không phải thường. Sau 35 năm, điều mà mình cảm nhận lờ mờ đã được chứng minh. Bữa mình đưa lên blog bài hát nổi tiếng một thời Lướt sóng ra khơi, kèm theo thắc mắc chả biết nhạc sĩ Thế Dương tác giả hiện sống nơi đâu, sao Hội Nhạc sĩ VN không có một dòng tiểu sử thì bữa sau Đạm comment bảo ơ thế cậu không biết nhạc sĩ Nguyễn Thế Dương là cậu ruột mình à, đang sống ở Hải Phòng quê cậu đấy. Thế mà suốt bao năm nó không hề nói. Có ông cậu ruột nhạc sĩ nổi tiếng oách lắm, phải mình thì mình khoe um từ ga tàu điện Thanh Xuân.

Năm 2006, mẹ mình và các bạn: Thu Hà, Thu Thủy, Bé, Sánh. Mẹ bảo đứa nào tao cũng thích, là con tao tất.

Ra trường, Hà đầu quân NXB Phụ nữ, Đạm về Hội LHPN VN, hai cơ quan cùng đóng đô phố Hàng Chuối, Hà Nội. Từ đây, chúng thành cặp đôi mới, gắn nhau cho đến bây giờ, chả biết có định thành hai bà lão đầu bạc răng long vài chục năm nữa không. Mình chả được may mắn như chúng nó, cầm tờ quyết định lon ton vào tuốt miền nam, thời gian đầu hóng hớt được một số thông tin từ đám thằng Bích, anh Cường… Rằng Đạm lấy anh Cân giáo viên bên ĐH Ngoại ngữ, anh này mình có gặp, thậm chí còn biết chàng ở dãy nhà lá bìa ngoài nhà A trông ra đường tàu điện Thanh Xuân. Còn Hà, ông xã nó cũng dòng giống lắm, tên Nam, gia thế khoa bảng nổi tiếng xứ Nghệ, dòng họ Nguyễn Cảnh, mà cái tên Nguyễn Cảnh Toàn thì dân khoa Toán cúi đầu bái phục. Chồng chúng nó thế mới là chồng, đâu phải loại chổng mông chổng tĩ, thái vô tích như đám mình.

Thu Hà, nhưng không phải ở nhà nó mà đang lấp ló cầu thang nhà cái Bé

Nhưng hạnh phúc là cái chăn quá hẹp, co kéo kiểu nào vẫn thiếu trước hụt sau. Cuộc hôn nhân trong mơ của Đạm sau nhiều năm nồng đượm đã nguội, tan vỡ, nó với anh Cân không đi hết được con đường, từ bấy nó cứ ở vậy nuôi con khôn lớn nên người. Nó làm cán bộ hội Phụ nữ nên lúc nào cũng dịu dàng, các bạn đều quý mến. Đạm không phải típ người ồn ào, nó chỉ chú trọng đến tình cảm, giữa đám bạn bè, âm thầm tỏa ra tình yêu thương chân thật. Mình nhớ dạo năm 2002 gì đó mình ra Hà Nội, bạn bè tụ tập về nhà Hà ở đường Trường Chinh làm cuộc gặp gỡ vui và cảm động. Lê Thanh Nga ghé tai bảo nhỏ mình chớ có hỏi chuyện gia đình Đạm nhé, mình gật gật tớ hiểu rồi. Chưa tàn cuộc nhưng Nga có việc bận về trước, Đạm ngoắc mình nói thầm sao cậu không đưa Nga về, mình thì thào tớ hơi ngài ngại, lỡ anh Thắng không hiểu thì phiền cho Nga. Đạm gật gật. Nhưng mình chợt ngộ ra rằng chúng nó thật tốt, nhân hậu. Đứa nào cũng đang rất “hoàn cảnh” vậy mà chả nghĩ gì đến bản thân mình, chỉ quen lo cho người khác. Hình như cái lò khoa Văn đã tạo ra nhưng con người đương nhiên phải như thế hay sao ấy.

Ngọc Tân và Thanh Đạm. Hai đứa này trúng mánh hay sao ấy

Hà sôi nổi hơn, có lẽ cũng tại môi trường công tác. Gì thì gì nó cũng Phó giám đốc NXB Phụ nữ suốt bao năm, tiếp xúc với đủ hạng văn nhân, cai trị cả đám nhân viên không ít đứa đầu bò đầu bướu, thế thì hiền hậu sao được. Mình suốt đời làm lính nhưng mình hiểu sự vất vả của đứa làm quan. Lần nào đáo Sài Gòn, Hà cũng triệu tập mình đến ngay lập tức để cho sách mới, toàn cuốn sách quý mà nếu lang thang ngoài hiệu sách chưa chắc mình đã dám mua bởi giá đắt. Bao nhiêu năm nó vừa là bà quan vừa đóng vai trò hậu phương yên ổn cho chồng nó tác chiến xứ người. Lão Nam đi học Liên Xô, ở lại đó làm ăn luôn, họa hoằn mới về nước nên Hà vướng mệnh vọng phu. Vợ chồng cách trở vạn dặm, dù có tọa hưởng trên đống vàng cũng chả tránh được buồn. Thời xuân sắc qua dần. Nay thì chồng nó đã về sum họp và nó cũng đã hưu.

He he, mình cũng có trong ảnh (xưa nay tuyền chụp cho người nên vắng toàn diện): Mình, Mai Quỳnh Giao, Cao Tự Thanh, Thu Hà. Còn muốn biết chụp khi nào thì xem kỹ cái băng rôn phía trên

Đám cư ngụ thủ đô cứ lâu lâu lại gặp nhau ở cái nơi dễ tụ bạ nhất là quán cà phê của Hà gần bờ hồ Gươm. Hà có vốn mở quán, Đạm hưu rảnh rỗi, con cái đã phương trưởng nên hai đứa liên kết với nhau. Chả biết bọn Bá Tân, Sĩ Đại, Ngọc Tân… có hay ghé đây không chứ mình đinh ninh rằng kỳ tới ra Bắc phải mò đến ăn mày chúng nó cốc cà phê, trong lúc nhẩn nha chờ từng giọt lại được nhìn đám liễu, lộc vừng xanh ngắt ven hồ giữa cái gió se se lạnh mà tưởng về cái thời mấy chục năm trước xa lơ xa lắc.

Bốn mụ trong vườn nhà mình ở Hải Phòng: Trần Thị Sánh, Nguyễn Thị Bé, Nguyễn Thu Hà Nguyễn Thu Thủy - 10.2006. Khối xi moong là cái bể chứa nước mưa xây từ hồi 1966

Chú ý: Muốn xem ảnh size lớn toàn màn hình, đưa con trỏ vào ảnh, nhá (click) một phát là xong.

17.12.2011

Nguyễn Thông