Ông Giá trả giá

BÁ TÂN
Vị giáo sư kinh tế Trần Xuân Giá đã bị khởi tố bị can. May cho ông được tại ngoại, không phải tạm giam như một số bị can nguyên là đầu tàu của ACB. Từng là Bộ trưởng Bộ Kế hoạch-đầu tư, nguyên Trưởng ban Nghiên cứu của chính phủ (thời thủ tướng Phan Văn Khải), giữ chức Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB, giáo sư Trần Xuân Giá còn là bậc đàn anh trong giới chuyên gia kinh tế hiện thời của đất nước. Nghe tin ông Giá bị khởi tố, nhiều người cám cảnh nhưng không bất ngờ.

Dĩ nhiên ông có sai phạm mới bị khởi tố. Đưa lên bàn cân pháp luật, sai phạm chỉ khác nhau mức độ nặng nhẹ. Thời buổi bây giờ, khi cán bộ chức to quyền lớn (kể cả nguyên) gây ra tiêu cực, dư luận xã hội có chung âm hưởng lên án gay gắt. Những kẻ quan tham đáng phải vạch mặt lên án. Tòa án trong lòng dân chọn hình phạt cao nhất dành cho bọn chúng. Với ông Giá hình như có phần khác. Dù rằng đã là bị can nhưng xem ra dư luận không dùng hết "búa rìu’’ với vị giáo sư này. Không bênh vực . Chẳng thể bao che. Ông Giá làm sai thì phải chịu hình phạt của pháp luật. Cán cân công lý không thể nhẹ cho quan chức, nặng cho dân thường. Biết vậy nhưng người ta vẫn xót xa với sai phạm của ông Giá. Là trí thức được phong hàm giáo sư, ông thừa biết việc mình làm là sai. Thế mà vẫn cứ để xảy ra. Nếu đó là tình huống trong cuộc thi hoặc hội thảo khoa học, ông Giá sẽ có câu trả lời hoàn toàn khác với tư cách là nhà khoa học. Trong vai nhà quản lý, lại là người đứng đầu, cái gật đầu của ông xa lạ với nhà khoa học. Giá mà ông luôn luôn hai trong một thì đâu đến nỗi trở thành bị can. Cái giá mà ông phải trả đắt lắm. Ông là người đọc nhiều, viết nhiều, chuyên gia kỳ cựu về kinh tế nhưng đến khi vấp ngã ông mới biết trên đời có một thứ giá phải trả đặc biệt. Cái giá đó giá như không đến với vị giáo sư này thì hay biết mấy.

Đến ngày đưa ra truy tố còn xót xa hơn. Các quan tòa, chỉ là học trò của ông về bằng cấp trình độ quản lý, đứng ra phán xét sai phạm công tác quản lý của ông. Trên nhiều diễn đàn, ý kiến của ông thật sự có sức nặng về quản lý và điều hành cả về vĩ mô cũng như vi mô.Trong vụ án xảy ra tại ACB, việc làm của ông chống lại năng lực hiểu biết của ông. Nỗi đau của ông đau hơn người khác.

Sau vụ án này, ông có thêm bài học. Thật xót xa, đến cuối đời, vị giáo sư mới lĩnh hội được.

Bá Tân