Dẻo mồm

Quân xâm lược Nga dùng hàng trăm nghìn quả đạn pháo và tên lửa của bọn Triều Tiên bắn phá trên đất nước Ukraine, cấm thấy đám "yêu hòa bình, ghét chiến tranh" mở mồm.

Bọn phát xít Putin dùng hàng chục nghìn chiếc UAV do Iran giúp để tấn công đất nước và giết chóc người dân Ukraine, cũng không thấy đứa nào lên tiếng một câu gọi là có, kể cả Liên Hợp Quốc.

Có cạy răng, lấy xà beng mà nạy, chúng cũng cứ "ngậm miệng ăn tiền".

Nhưng chúng nó, nhất là đám tre pheo, tre nứa trúc mai vầu, lại rất sốt sắng phản đối, lời ra tiếng vào, mượn mồm tiểu nhân để chê bai khi các nước NATO cho phép dùng tên lửa của họ để Ukraine tấn công sâu vào đất quân xâm lược, rằng như thế sẽ thổi bùng chiến tranh...

Các cụ xưa bảo "lưỡi không xương nhiều đường lắt léo". Rồi tới lúc mình lâm vào "hoàn cảnh" mới trắng mắt ra, rền rĩ bớ làng nước ơi, cứu tôi.

Đọc tin trên báo quốc doanh, rằng Nga đẩy mạnh tấn công hủy hoại cơ sở hạ tầng năng lượng, đẩy Ukraine vào một mùa đông lạnh lẽo, đưa tin với thái độ dửng dưng lạnh lùng, thì thấy báo chí rất khốn nạn.

Nguyễn Thông

Đinh Thế Huynh (phần 2)

Nhân chuyện về Đinh Thế Huynh, kỳ trước nhà cháu biên tãi thêm một số mẩu xưa người cũ liên quan tới thời Huynh, một số bác giãy lên, gớm, cứ con tằm nó nhả ra tơ mãi, sốt cả ruột.

Thưa các công dân, có những chặng sử cũ đang bị quên đi, hoặc vô tình hoặc cố ý, nếu ta không gợi lại, có thể sẽ mất vĩnh viễn trong sự thờ ơ của người đời. Vậy nên bỉ nhân làm điều đó là có ý, điều gì không nên không phải, chỉ xin sự đại xá.

Lại quay về Đinh Thế Huynh. Tôi cùng lứa với Huynh, xê xích đôi tuổi, sống thời đạn bom, nên nói thật lòng, rất nể trọng Huynh thời trẻ. Huynh đã ra trận khi chưa đủ đôi mươi, một trai thời loạn. Tôi không mặc áo lính không phải bởi hèn, mà do anh tôi đã đi rồi. Gia đình nào chỉ có hai đứa trai, nhà nước có chế độ cho một đứa được tạm hoãn quân dịch, khi nào căng sẽ triệu.

Báo quốc doanh

Công an cung cấp thông tin thế nào là chuyện của họ, tinh thần xuyên suốt với họ là "còn đảng còn mình", mà đã như thế thì đừng đòi hỏi họ phải có sự khách quan, trung thực.

Nhưng báo chí, một nền báo chí lúc nào cũng vênh vang về quyền lực thứ 4, nên biết xấu hổ, nên tự dẹp đi, khi tiêu chuẩn đầu tiên, số 1 của báo chí là "sự thật" đã bị chính báo chí ném vào sọt rác.

Tôi chỉ hỏi các ông bà lều báo, rằng tay chủ tịch phường và vợ y (đều là cán bộ nhơ nhỡ) đi vũ trường, xài ma túy, bị công an bắt quả tang, tạm giữ khi chúng đương chức hay khi đã bị cách chức, mà dùng từ "nguyên" cho chúng như vậy.

Nếu chúng nó đã "nguyên", "cựu" thì khác, chỉ là công dân phạm tội, còn phạm khi đương chức thì khác. Phải nói thẳng ra cho người đời thấy sự khốn nạn của bộ máy tha hóa, đồi bại, từ đó mà chấn chỉnh, sửa đổi.

Dịch ngôn ngữ

Tôi mạo muội đề nghị những người có trách nhiệm về tiếng Việt, nhất là những nhà chức việc, hãy thay đổi tư duy việc dịch tên (danh từ riêng) tiếng nước ngoài sang tiếng Việt. Nên phiên âm theo ngôn ngữ phổ biến toàn cầu (tiếng Anh, hoặc tiếng Latinh) chứ đừng kiểu "Đe-Si-Sờ-Láp..." thế kia, nó cứ sao sao ấy.

Dù tiếng nước nào đi chăng nữa (tiếng Trung Quốc thì đã quen cách phiên âm Hán rồi, không nói làm gì), còn Hàn Quốc, Nhật Bản, Iran, Campuchia, UAE, Thái Lan, Bulgaria, Nga..., cứ phiên hết ra tiếng Anh cho dễ đọc, hội nhập với thế giới, chứ cứ một mình một chợ, mang bản sắc dân tộc như "Sờ Láp" thấy khó coi lắm.

Cũng đừng bảo rằng để các cháu mầm non đọc. Chúng đã biết gì mà đọc, vả lại đứa nào đã biết đọc lại càng không nên nhét thứ dịch như thế vào đầu nó.

Còn báo Nhân Dân, tạp chí Cộng sản phiên âm thế nào thì tôi không bàn bởi đó là chuyện riêng của họ.

Trong cái ảnh kia, công nhận bà phu nhân tổng thống Bulgaria đẹp thật, nhất là... trang phục.

Nguyễn Thông

A dua nịnh không phải lối

Hôm 19.11, hầu như tất cả các báo chí, truyền hình, phát thanh quốc doanh đều đăng tin/phát tin "Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân sẽ thăm chính thức Malaysia từ ngày 21 - 23.11.2024".

Trong cái tít nói trên, theo tôi, có 2 chi tiết sai: chữ "bí" và chữ "phu" không cần phải viết hoa.

 
Chức danh "tổng bí thư" khi gắn với tên ai đó, chỉ cần viết hoa chữ "Tổng". Trong tiếng Việt, với các chức danh, chỉ cần viết hoa chữ đầu tiên. Nếu chức danh ấy là "bí thư" thì viết hoa chữ "Bí". Lâu nay quy tắc tiếng Việt là vậy.

Giờ thì họ cứ viết hoa tùm lum. Chẳng hạn viết hoa Phó Tổng Giám đốc Thường trực Nguyễn Thông, trong khi chỉ cần hoa mỗn chữ "Phó".

Đinh Thế Huynh

Chiều qua 22.11 (2024), lúc hơi muồn muộn, các báo quốc doanh đồng loạt đăng lại cái tin của TTXVN về việc "Trao huy hiệu 50 năm tuổi đảng tặng đồng chí Đinh Thế Huynh".

Có nhẽ đã lâu lắm, lâu lẩu lầu lâu, tên của Đinh Thế Huynh mới được nhắc lại một cách công khai, chính thức. Mà cũng chưa phải đã cởi mở hết. Trong bản tin gốc TTXVN, chỉ có chữ, hoàn toàn không thấy ảnh Huynh, ảnh về cuộc trao huy hiệu vinh dự, mà lẽ thường thì phải đủ cả. Mặc dù trong tin có câu "Phát biểu tại buổi lễ, bày tỏ sự xúc động đón nhận huy hiệu 50 năm tuổi đảng, đồng chí Đinh Thế Huynh trân trọng cảm ơn đồng chí Trần Cẩm Tú thay mặt Bộ Chính trị, Ban Bí thư trao tặng phần thưởng cao quý của Đảng...", nghĩa là Huynh vẫn khỏe, chứ không phải dạng như hôm qua, trong thông tin việc Bộ Chính trị kỷ luật mấy tay đại ca của bộ máy, có cả thành viên tứ trụ Vương Đình Huệ bị cảnh cáo, thì phần về Võ Văn Thưởng được ghi rằng "chưa xem xét, xử lý kỷ luật đồng chí Võ Văn Thưởng do đang điều trị bệnh". Suốt bao năm, thiên hạ cứ rì rầm nhỏ to chuyện ông Huynh mất chức do bị... bệnh. Bệnh gì thì không ai biết.

Nguyễn Văn Thể và BOT trấn lột Cai Lậy

Hôm 13.11, báo chí nhà nước đồng loạt thông tin việc Ủy ban Kiểm tra T.Ư đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư kỷ luật Nguyễn Văn Thể.

Đương sự Thể nguyên là Bộ trưởng GTVT, đương chức Ủy viên Trung ương, Bí thư Đảng ủy khối các cơ quan trung ương. Thể là người thế nào, đã tai tiếng ra sao, dân biết rất rõ. Họ mỉa mai gọi Thể là "Thả cá trê, Thể cá tra", tức ăn rất khiếp, rất bẩn. Vậy mà chả hiểu sao, Thể lại được ông Nguyễn Phú Trọng "thuyên chuyển cán bộ", cất nhắc sang cầm đầu đảng ủy khối trung ương, bất chấp dư luận. Nay thì ông Tô Lâm ra tay, con người Thể mới bị phơi bày một cách chính thống chứ không phải chỉ những bàn ra tán vào nơi thông tấn xã vỉa hè.

Nhân vụ Thể sắp tới bị xử lý kỷ luật, tôi sực nhớ năm nảo năm nao, hồi tháng 9.2017 từng có ít dòng về Thể. Nó là thế này:

Chống lãng phí: Có chống được không? (kỳ 8)

Trên báo Tin tức của TTXVN hôm 13.1.2019, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trả lời phỏng vấn, nhấn mạnh rằng: "Những "ông quan" nói một đằng, làm một nẻo, kêu gọi người khác tiết kiệm trong khi bản thân xa hoa, lãng phí, chi dùng bằng tài sản, công quỹ nhà nước, bằng tiền thuế của dân, cờ bạc, tiệc tùng vô độ… thì chẳng những không làm gương được, mà còn làm mất uy tín của Đảng, mất niềm tin trong nhân dân". (trích nguyên văn).

Ông Trọng nói có đúng không? Đúng quá đi chứ, nếu xét về mặt lý luận. Một ông trùm lý luận chả nhẽ lại sai. 

Về mặt thực tiễn, người nói mất rồi, tôi không nhắc nữa cũng bởi quan niệm "nghĩa tử là nghĩa tận", thôi, người ta đã chết, vặn vẹo làm gì. Tôi chỉ đề nghị các bề tôi của ổng nêu gương bằng hành động cụ thể. Không cần gợi ý xa xôi, chỉ xin các ông chống xa hoa trong việc dùng xe công. Thanh lý hóa giá hết những cái xe xa hoa đắt tiền vài tỉ, thậm chí chục tỉ đi, dùng xe năm bảy trăm triệu đồng cũng ổn quá rồi. Tất cả những xe tỉ tỉ ấy đều là xe công, mua bằng tiền thuế của dân, quá xa hoa lãng phí. Ngự trên chiếc xe trị giá hàng trăm, thậm chí nghìn con trâu ấy, các ông không thể làm gương cho ai cả.
Mất uy tín của đảng bao nhiêu, tôi không quan tâm, nhưng vụ xe cộ làm mất niềm tin trong dân thì quá nhiều rồi đấy, có khi chỉ còn vài lạng.

Chống lãng phí: Có chống được không? (kỳ 7)

Vụ xe công lãng phí bấy lâu nay luôn gây xôn xao dư luận. Người dân bất bình bởi tất cả những thứ gì của công đều được mua sắm bằng tiền thuế do họ đóng góp, sử dụng lãng phí có khác gì chà đạp lên mồ hôi, công sức dân.

Lâu nay nhà cầm quyền xứ này luôn tự ý bày đặt ra những quy định và bắt mọi người phải thừa nhận, tuân theo. Họ lúc nào cũng cho rằng mình là đúng, kể cả cái sai cũng... đúng. Ai phản đối thì bị quy chụp vi phạm pháp luật. Pháp luật trong tay họ trở thành thứ công cụ riêng để trấn áp những người không đồng tình, ủng hộ họ, vạch ra sai trái của họ. Ở xứ này, pháp luật không phải công lý, không phải để vì mọi người. Nó chỉ phục vụ cho thiểu số.

Chống lãng phí: Có chống được không? (kỳ 6)

Một nước luôn phải lo đối phó với kẻ ngoại bang xâm lược, phải chuẩn bị đối phó chiến tranh có thể xảy ra bất cứ lúc nào bởi dã tâm của "bạn" lộ rất rõ, mà biện pháp cây tre chỉ mang tính nhất thời, phập phù, thì việc tăng cường quân đội, trang bị vũ khí, chi phí tối đa cho quốc phòng để bảo vệ đất nước là cần thiết.

Để có tiền làm điều đó, đừng chỉ nghĩ đến chuyện tăng thêm các sắc thuế, tận thu nguồn lực từ dân chúng, doanh nghiệp, bán tài nguyên cạn kiệt... mà còn phải giảm bớt triệt để những chi phí lãng phí, vô bổ, chặn đứng tình trạng tiền nghìn tỉ lọt vào túi bọn tham nhũng, tiêu xài hoang phí.

Điều cần làm ngay là siết lại chi phí cho bộ máy cầm quyền đang quá rườm rà, quá to nhưng ít hiệu quả. Hệ thống lưỡng đầu chế thời Lê - Trịnh ít ra còn có hiệu quả, chứ kiểu song trùng, tam trùng, tứ trùng thời nay rõ ràng là thứ gánh nặng cho dân, cho đất nước. Đảng có thể nhận tất quyền lãnh đạo và thực hiện, chứ kiểu chia mâm bát, ghế này ban nọ tồn tại song song với chính quyền thì dân nào gánh nổi bộ máy hoành tráng cồng kềnh ấy.

Chuyện Chile

Nước Chile, phiên âm tiếng Việt là Chi Lê. Ngày xưa nó còn có tên gọi trên bản đồ do miền Bắc VN in là Si Li. Rượu vang ngon nổi tiếng, bán khắp thế giới.

Hồi tôi còn bé, nghe người ta nói đi Chi Nê tỉnh Hòa Bình (sau là Hà Sơn Bình), cứ nghĩ nước Chi Lê thuộc nước mình. Người Phòng nói ngọng nờ thấp lờ cao nên không phân biệt được.

Ông hàng xóm nhà tôi tặc lưỡi, đàn ông đứa nào chả mê gái. Không mê thì đếch phải đàn ông đực rựa, thậm chí pê đê cũng không. Cũng nên thông cảm, chả hạn chú diễn viên, chú nhạc sĩ gì đó. Ông hỏi nhỏ hồi xảy ra vụ quân ta ở Tây Ban Nha mi có chê bai gì không, tôi cười bảo không không. Lão gật đầu, được, bầu ơi phải thương lấy bí cùng.

Chống lãng phí: Có chống được không? (kỳ 5)

Điều thứ nhì, rất quan trọng trong công cuộc “chống lãng phí” là dẹp bệnh hình thức. Không thấy ông Tô Lâm nhắc tới.

 
Dân và doanh nghiệp làm ra tiền, nhà nước bán tài nguyên ra tiền, đem giao tiền ấy vào tay mấy ông miệng nói tiết kiệm, tay vung phung phí, khác nào gửi trứng cho ác.

Ở một nước còn nghèo, ngân sách eo hẹp cạn kiệt, phần lớn dân chúng dạng thu nhập thấp như xứ ta, thì tiết kiệm được đồng nào hay đồng ấy.

Quan chức nhà nước, bộ máy nhà nước phải làm gương tiết kiệm để trước hết không lãng phí ngân sách, thứ hai là để dân noi theo.

Bớt ngay, bớt triệt để tình trạng khẩu hiệu cờ quạt hoa hoét tràn lan. Đừng dẫm vào vết "Lọng cắm rợp trời quan sứ đến/Váy lê quét đất mụ đầm ra" như hồi xưa nữa, chướng mắt lắm. Băng rôn, cờ xí khẩu hiệu chăng đầy đường. Tôi hỏi các ông, có khi nào các ông vừa chạy xe vừa đọc nội dung những câu khẩu hiệu chăng ngang đường không. Loạng quạng, ngã bỏ mẹ. Tôi từng thấy một câu khẩu hiệu chăng ngang đường ở quận 8 (Sài Gòn), tò mò dừng xe lại đếm được 68 chữ, nhỏ lít nhít, nội dung hô hào dân chúng tiết kiệm. Chuyện như đùa. Tôi muốn hỏi ban tuyên giáo, ai đọc, chả hạn các ông đi qua đó có nghển cổ lên đọc xong rồi mới đi tiếp không?

Đường cao tốc

Tôi muốn nói về tuyến đường sắt bắc nam mà chính quyền đang tính. Họ đã quyết rồi, có cản cũng chả được. Nhiều khi những điều họ làm, đúng hoặc sai phải vài chục năm sau mới được xác nhận, chứ lúc làm thì luôn luôn đúng.

 
Cải cách ruộng đất, chống nhân văn giai phẩm, xét lại chống đảng, cơ chế bao cấp, hợp tác xã, ngăn sông cấm chợ, diệt tư sản..., nhiều lắm, là những ví dụ. Khi họ thực hiện, ai cãi, ai phản đối sẽ bị đi tù, nhẹ thì mất chức, sa thải.

Tôi xa quê đã gần nửa thế kỷ, cách quê gần 2 nghìn cây số, nên hằng mong sự đi lại xuyên Việt dễ dàng, thông thoáng, vừa túi tiền người nghèo, bình dân. Mong đợi suốt mấy chục năm cái ước mơ nhỏ nhoi bình dị ấy thành hiện thực nhưng tới nay vẫn chỉ là mơ, bởi họ quyết không làm. Nhớ những lần chen nhau trong mớ dây thép gai bùng nhùng ở cảng Chùa Vẽ, trong dòng người ngơ ngác vô tận, tuyệt vọng, lo âu tại ga Hà Nội, ở bến xe ô tô, những toa tàu chật cứng, hoặc cảnh lê la trên boong tàu thủy Thống Nhất giữa biển khơi nhưng nóng chảy mỡ... mà rùng mình. Sao làm dân một nước độc lập thống nhất mà khổ thế không biết.

Thực phẩm chức năng và mắt mù tai điếc

Hôm qua 11.11 (4 số 1) trên nghị trường quốc hội, bà bộ trưởng y Đào Hồng Lan trả lời chất vấn của các nghị sĩ về thực phẩm chức năng.

Loại sản phẩm này, khoảng 2 chục năm nay phổ biến ở nước ta. Nó đắt hơn thuốc, không phải là thuốc bởi nó chỉ là thực phẩm, được uống như thuốc. Những nhà sản xuất, nhà phân phối thấy người đời "đu trend", ham kiểu lạ nên đẩy nó tới... trời, còn hơn thuốc thánh đền Bia.

 
Họ quảng cáo tràn lan trên tivi, báo đài quốc doanh khiến người ta phải tự vấn sống trên đời mà chưa một lần dùng loại "siêu thuốc" này quả là thiệt thòi. Cũng như kiểu "sống trên đời đánh miếng dồi chó/chết xuống âm phủ không có mà ăn". Thế là mắc bẫy cò ke bọn bợm.

Chống lãng phí: Có chống được không? (kỳ 4)

Tiếp nữa là Hội phụ nữ. Thế tôi lại hỏi các ông các bà, đàn ông có hội riêng không mà cứ phải lập riêng hội phụ nữ. Ra cái vẻ tôn trọng phụ nữ, đề cao phụ nữ. Cứ để bình thường thì mới thực là tôn trọng, chứ đã ưu tiên, đặc cách, chẳng qua chỉ là sự bố thí, xót xa, thương hại, mủi lòng. Mà nó cũng chả làm được trò quái gì ngoài việc lâu lâu múa may nhận tiền 8.3 hoặc 20.10.

Hãy coi xem, khi bộ giáo dục ra cái dự thảo về sinh viên bán dâm, nó dám mở mồm lên tiếng được nửa nhời, thì tôi chớ kể. Khi cô gái ở chung cư tại thành phố Thuận An tỉnh Bình Dương bị nhà chức việc phá cửa phòng vào tận nhà túm điệu đi ngoáy mũi trong cơn dịch Covid, không hề thấy hội phụ nữ lên tiếng. Cho tới lúc này, nó vẫn câm nín chả bảo vệ gì được chị em đàn bà của nó. Để chỉ tốn cơm dân nuôi. Dẹp.

Đoàn thanh niên, công đoàn, hội nông dân, hội nghệ sĩ, hội nhà báo… đại loại đều thế cả. Xuân thu nhị kỳ chỉ thấy họp hành, bầu bán, cử người, chọn ghế, chứ cái đối tượng mà nó đại diện chẳng được nhờ vả gì. Đoàn thanh niên chẳng hạn, nếu có chăng, chỉ đảng được lợi, bởi đảng sinh ra nó để làm “cánh tay phải”, làm nguồn cung cấp lực lượng kế tiếp. Mà cũng lạ, chỉ nhắm tới mỗi đối tượng người trẻ (thanh niên), họ đẻ ra cả hội liên hiệp thanh niên lẫn đoàn thanh niên, có từ cấp trung ương tới địa phương cơ sở. Tốn kém ư, bày vẽ ư, dẫm chân lên nhau ư, kệ, cứ phải nhiều cho hoành tráng.

Đánh/đàm

Ông D.Trump định giải quyết cuộc chiến tranh Nga - Ukraine thế nào là chuyện của ông ấy. Nó kéo dài đã hơn nghìn ngày, gần 3 năm rồi. Nói chỉ giải quyết trong 1 ngày, tức 24 tiếng đồng hồ, chỉ là nói phét. Mà những anh nói phét thì không tin được, hết thóc giống như chơi.

Ngay cả việc nói thẳng, chỉ thẳng tên gọi thực chất của cuộc chiến tranh là... chiến tranh mà cũng ú ớ ngọng nghịu, gọi thành xung đột, thì tốt nhất không nên dính vào làm gì.

"Người đương thời" lại còn đề xuất hướng giải quyết ngồi vào đàm phán, giữ nguyên hiện trạng, Ukraine phải chấp nhận mất đất đã bị Nga chiếm, hứa không gia nhập NATO để đổi lấy hòa bình, nghe ngứa tai bỏ mẹ.

Thôi thì Trump đã đi một nhẽ. Nực cười nhất là những ông bà xứ này, kể cả những ông từng tự hào cầm súng đi giành độc lập tự do, thề quyết tử cho tổ quốc quyết sinh, thề một tấc đất cũng phải giành, gìn giữ bảo vệ, thì nay lại chê bai khinh bỉ những người chống xâ.m lư.ợc, bảo vệ tổ quốc, mong cho bọn Nga thắng.

Chống lãng phí: Có chống được không? (kỳ 3)

Lãng phí cái gì? Trước hết là lãng phí ngân sách. Ngân sách không phải từ trên giời rơi xuống, không do đảng và nhà nước đẻ ra, mà là tiền (ngân), từ mồ hôi, nước mắt, máu của nhân dân tạo thành; là tiền thuế do dân và doanh nghiệp đóng góp; tiền bán tài nguyên đất nước. Lãng phí là có tội. Tội nặng.

Chỉ có điều, các vị hô hào chống lãng phí, cần phải biến lời nói thành việc làm, thành hành vi cụ thể. Đừng có mồm nói tiết kiệm, chống lãng phí, nhưng tay phung phí, coi máu mồ hôi nước mắt nhân dân như rác như bùn.

Ngày 26.10.2024, báo Tiền Phong có bài trong đó nêu ý kiến của bà Phạm Thị Thanh Trà - Bộ trưởng Nội vụ. Bà Trà cho biết: "trên thế giới chưa có nước nào có đơn vị hành chính cấp huyện, xã nhiều như Việt Nam, kể cả đơn vị hành chính cấp tỉnh cũng vậy.

Vì thế, cũng chưa có đất nước nào mà chi thường xuyên cho tổ chức bộ máy và con người lớn như Việt Nam, khi chi thường xuyên cho tổ chức bộ máy và con người chiếm đến 62%, không còn nguồn lực để chi cho đầu tư.