Đài quốc gia (phần 3, cuối)

Không chỉ ông giáo sư quen mồm “Việt Nam đất nước hình chữ S” trên tivi mà tôi vừa nhắc, lâu nay rất nhiều quan chức lãnh đạo, người có học hàm học vị cao, nhà văn nhà thơ, nhà báo, và tất nhiên rất đông dân thường, cũng phát ngôn như vậy, cứ nói văn vẻ “đất nước/dải đất hình chữ S” để chỉ nước Việt Nam.

Xin thưa, kiểu diễn đạt ấy quá lạc hậu và sai. Cái sai nghiêm trọng nhất, là đã không tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ, chủ quyền thiêng liêng của đất nước, nhất là chủ quyền biển đảo. Đó là những vấn đề hết sức nhạy cảm nhiều năm nay, khi những nước quanh ta ủ mưu đòi hỏi những vùng lãnh thổ thuộc chủ quyền Việt Nam, những quần đảo, vùng biển đã được quốc tế công nhận, trong đó có Hoàng Sa và Trường Sa.

Nước Việt Nam ta, theo số liệu đã được công bố trên Wikipedia, “tổng diện tích là 331.212km² gồm toàn bộ phần đất liền và hải đảo với hơn 4.000 hòn đảo, bãi đá ngầm, cùng hai quần đảo trên biển Đông là Trường Sa (thuộc tỉnh Khánh Hòa) và Hoàng Sa (thuộc TP.Đà Nẵng) mà nhà nước tuyên bố chủ quyền”. Hiện nay không còn đơn vị hành chính cấp huyện nên Trường Sa và Hoàng Sa là hai thực thể đặc khu do hai tỉnh thành nói trên quản lý. Đành rằng chỉ mang tính hình thức nhưng đặc khu Hoàng Sa có đầy đủ cơ quan điều hành như mọi phường xã khác trong cả nước. Đó là thực tế không thể chối cãi, phủ nhận.

Đài quốc gia (kỳ 2)

Chính bởi thói quen xấu coi tivi nên hôm ấy tôi lại mở tivi khi ăn cơm. Các nhà khoa học dinh dưỡng, và nhất là những người tu thiền đã dạy rồi mà tôi chả chịu nghe. Rằng, lúc ăn uống thì tập trung vào ăn, đừng có trò chuyện, đừng phân tâm, ngó chỗ này nhìn chỗ khác, đừng tivi ti viếc… thì mới hợp cách dinh dưỡng, tốt cho tiêu hóa, sức khỏe. Coi tivi, dù để biết thời sự, là ngu dại, điếc không sợ súng.

Chả riêng gì tôi, rất nhiều người mắc căn bệnh ngu dại ấy, coi tivi lúc ăn cơm. Chưa thấy quan tài chưa đổ lệ.

Lại nhớ có lần, dễ cũng hơn chục năm rồi, mấy người bạn đồng môn cùng khóa rủ tôi lên chơi thiền viện Trúc Lâm ở Thủ Đức (Sài Gòn). Chả là chị bạn có ông cậu ruột trụ trì nơi đó, tôi gọi đùa là “viện sĩ”. Ông U80, hiền lành, sáng láng, thông tuệ, thông kim bác cổ, rất dễ gần. Ngồi với ông một buổi, bất giác nhớ câu thơ xưa “một ngày tựa mạn thuyền rồng/còn hơn muôn kiếp ở trong thuyền chài”. Chỉ tiếc, tôi không dứt được bụi trần, nặng nợ trần tục, nên chỉ lĩnh hội được từ cụ “viện sĩ” đôi điều, còn lại vẫn cứ sa chân vào hỉ nộ ái ố cuộc đời. Lâu cũng không có dịp lên cõi Trúc Lâm ấy, lại lười không hỏi bạn, chả biết cụ có còn, hay đã thong dong về bến giác rồi.

Đài quốc gia

Thiên hạ hôm qua, hôm nay và có khi vài hôm nữa, ồn ào về vụ người của đài truyền hình Việt Nam nói nhịu (tôi dùng chữ này cho nhẹ bớt, bởi hơn 30 năm trong nghề, tôi biết thể nào cũng có lúc sai), nhưng sai có hệ thống như nó thì quả thật rất yếu kém.

Phần đông bọn VTV lâu nay rất kênh kiệu, ra vẻ ta đây, lên mặt với dân trong nghề, bởi nó tự cho là to lắm, quan trọng nhất, cả nước mỗn nó được gọi là truyền thông quốc gia, mặc dù VOV (đài nói), TTXVN (hãng thông tấn) cũng quốc gia. Ông bạn tôi, người đứng đầu một thành phố thuộc tỉnh (hồi tỉnh còn có thành phố) có lần nói nửa đùa nửa thật, các ông về đây thì tôi tiếp chứ bọn VTV tôi đéo tiếp. Cả đám ngớ người ra, cười khành khạch.

Thời Trần Bình Minh làm tổng giám đốc, chả hiểu sao y gọi mấy đứa chỉ đọc tin, phát thanh viên, nâng lên thành biên tập viên. Xin nhớ rằng biên tập viên trách nhiệm cao hơn hẳn phát thanh viên. Cái lỗi nói “nhịu” hôm qua (24.7.25) rõ ràng của biên tập viên-phát thanh viên theo khung Trần Bình Minh. Chính vì vậy, “tội” càng nặng, không thể cho rằng sơ suất, sơ ý được. Đó là sự cẩu thả, nhận thức kém, trình độ kém, không nên để ở một đơn vị tầm quốc gia. Cả cái anh đang cầm đầu nó. Tầm ấy chỉ ngang đài xóm ấp chứ quốc gia cuốc vào gì.

Hề xuống cấp

Chuông nguyện hồn ai? Đó chính là chuông nguyện hồn chương trình táo quân giao thừa (còn có tên gọi Gặp gỡ cuối năm) đấy.

Nước ốc cũng phải gọi bọn này bằng cụ. Sự vô văn hóa của đám đầu đường xó chợ phải tôn bọn táo tivi mậu dịch này lên hàng tổ nghiệp.

Một cái chết được báo trước đã rất nhiều năm nhưng vẫn không chịu tắt thở, còn dai hơn đỉa đói.

Vấn đề còn ở chỗ hình như xứ này người ta quen với những thứ cũ kỹ, thậm chí rác rưởi, đáng bị bỏ, bị đào sâu chôn chặt, để thay bằng cái mới hơn, tốt hơn, nhưng cứ khư khư ôm lấy mà diễn trò, mà tưởng mình hay lắm, có giá lắm.

Nghệ sĩ của táo quân làm trò hề chưa là gì so với những siêu nghệ sĩ lừa dối và trơ trẽn.

Nguyễn Thông

Tổ quốc nhìn từ xa

Tivi mậu dịch tối 15.6 chương trình thời sự đã dành khá nhiều thời gian cho cái việc xưa nay của nó: Khen ngợi, tô hồng, tâng bốc, nói lấy được, cả vú ấp miệng em.

Các nhà duy vật cộng sản luôn rao giảng phải tôn trọng sự thật khách quan, xem đó là thước đo chân lý. Nhiều ông bà còn ra vẻ ta đây thông kim bác cổ, đọc rộng hiểu nhiều, trích dẫn câu nói của thi sĩ vĩ đại người Đức Goethe “Lý luận chỉ là màu xám, còn cây đời mãi mãi xanh tươi”. Tuy nhiên, như cách nói của người Nam Bộ, “dzậy mà không phải dzậy”.

Chương trình giáo dân tối 15.6 nhằm ca ngợi bài viết vừa được lăng xê của cụ tổng bí thư về chủ nghĩa xã hội, nghe đâu còn được dịch ra nhiều thứ tiếng để phổ biến khắp thế giới. Nó cũng nhang nhác kiểu “thấy người ta ăn khoai, mình cũng vác mai đi đào”, khi trùm cộng sản bên Tàu đưa ra học thuyết, lý luận mới, thì mình xưa nay vốn được xem là nhà lý luận, chả nhẽ chịu lép, cũng phải để lại dấu ấn chứ. Cũng chẳng có gì lạ, cổ kim thiếu chi những ông không lập được chút công nào, thậm chí phá là chính, nhưng lập ngôn khiếp lắm.

Tôi cặm cụi tỉ mẩn đọc cái mớ lý luận ấy xem nó ra làm sao, cuối cùng chốt lại rằng chỉ quẩn quanh trong mớ bùng nhùng chủ nghĩa xã hội, lấy chữ nghĩa để che đậy sự bảo thủ lạc hậu lỗi thời. Đến bây giờ mà còn khẳng định chỉ có chủ nghĩa xã hội mới thực sự đem lại hạnh phúc no ấm cho con người thì đủ biết bê tông cứng đến mức nào rồi, không sửa chữa cải tạo được.

Đế chế tự lật nhào

Đó là tôi nhắc tới VTV chứ không phải nói tới thể chế này, mặc dù cả hai có nhiều điểm giống nhau. Lâu nay VTV thường xúng xính lượn lờ xưng là đài truyền hình quốc gia, là cơ quan truyền thông số 1, báo hình hàng đầu của cả nước, không gì có thể thay thế... Chính nhà cai trị cũng ban cho nó đặc ân ấy nên nó càng làm càn, coi trời bằng vung, ngó nhìn thiên hạ, nhìn các cơ quan báo chí truyền thông khác bằng nửa con mắt.

Suốt một thời gian dài, VTV làm mưa làm gió, cai trị dân trí, muốn nhuộm óc dân màu nào kiểu nào thì nhuộm. Nịnh chế độ, tô hồng phết son là nghề của nó. Mặt khác, nó cũng tiếp âm những lời đe dọa, gào thét, răn đe của chế độ đối với dân. Nhưng cũng phải nói cho công bằng, nhiều năm trời VTV là thứ không thể thiếu đối với cả quan chức lẫn nhân dân.

Nhà cai trị không giấu diếm việc dùng VTV để trị dân, biến nó thành thứ công cụ hữu hiệu trên mặt trận tuyên truyền, cưỡng bức tư tưởng, ép buộc đường lối chính sách của họ vào dân chúng. Điều rõ nhất là người đứng đầu VTV nhiều năm qua luôn là ủy viên trung ương đảng. Giống như cài cắm gián điệp, mật thám vào bộ máy cầm đầu để định hướng chỉ đạo, nhất cử nhất động làm theo lệnh đảng. Những Vũ Văn Hiến, Trần Bình Minh chỉ là cánh tay nối dài của đảng để đảng nắm cơ quan truyền thông đại chúng này chứ tài cán bao nhiêu. Ai có ý thoát khỏi sự ràng buộc, như ông Trần Đăng Tuấn, dù giỏi giang mấy chăng nữa, khó thoát khỏi sự trừng trị.

Tôi không tin khi ai đó bảo rằng VTV đã lâu không nhận sự bao cấp của nhà nước, đã tự hạch toán thu chi, tự nuôi nó mà không cần tiền ngân sách. Nhà cai trị đang cần nó nên đã và sẽ nuôi nó, còn nó chẳng dại gì dứt miệng khỏi bầu vú ngân sách. Chỉ tiếc rằng đồng tiền thuế mà người dân phải một nắng hai sương mới có được đã bị tiêu phí vào việc nuôi dưỡng thứ của nợ này.

Chuyện coi tivi (2)

    Lần trước, tôi đã kể những chuyện coi tivi của thiên hạ, người ở miền Bắc thập niên 70 - 90 gọi tivi là vô tuyến truyền hình, vùng Hải Phòng quê tôi còn gọi tắt là vô tuyến. Lần này thì nhớ lại, biên ra đây những điều liên quan đến chính mình được xem vô tuyến như thế nào.

    Thật thà mà nói, mãi đến cuối năm 1973 tôi mới biết mặt mũi cái vô tuyến truyền hình. Đầu năm 1973, Trường Tổng hợp Hà Nội được lệnh về lại thủ đô sau khi đi tản cư tận mạn sông Cầu trên Hà Bắc. Tôi còn nhớ, hồi cuối tháng 2.1973, thầy trò ba lô khăn gói hành quân bộ kéo nhau về, khi ngang qua ngã tư Sở còn có dịp chứng kiến cả đoàn dài những chiếc xe khách Skoda mới tinh do Tiệp Khắc chế tạo chở đám phi công Mỹ ra sân bay Gia Lâm về nước. Bọn Mỹ nhìn thấy chúng tôi đeo ba lô, tay xách nách mang hòm xiểng, chăn mền, chúng thò cổ ra ngoài ô cửa xe, giơ tay vẫy vẫy. Sau này có lúc tôi tự hỏi, không biết trong số những thằng vẫy mình bữa đó có John MacCain hoặc Pete Perteson không nhỉ.

    Khoa Văn và khoa Sử về khu ký túc xá Mễ Trì, những khoa còn lại tập trung trên Thượng Đình, đối diện khu liên hợp công nghiệp Cao Xà Lá, riêng khoa Hóa về 18 Lê Thánh Tông. Ký túc xá Mễ Trì gồm 4 tòa nhà cao tầng (gọi là cao nhưng chỉ có 4 tầng, nói theo kiểu bây giờ là 3 lầu, phần trệt cũng được tính thành một tầng, tức tầng 1) đánh ký hiệu C, từ 1 đến 4. Cứ mỗi dãy nhà chia ra làm đôi, khoa Văn ở phía tây, khoa Sử ở phía đông. Nhà C1 dành cho văn phòng khoa, thư viện, lớp học và nhà ở cho thầy cô. Các thầy Lê Đình Kỵ, Bùi Khánh Thế, Bùi Duy Tân, Bùi Ngọc Trác, Đỗ Hồng Chung, Chu Xuân Diên, Lê Chí Quế, Trần Vĩnh… ở dãy này. Nhà C2 chỉ dành cho sinh viên nội trú; nhà C3 vừa là trạm xá, phòng hành chính, vừa lấy các tầng trên làm lớp học. Riêng nhà C4 bị trường Nguyễn Ái Quốc chiếm làm nơi ở cho cán bộ công nhân viên của họ. Ngoài ra trong khu còn có hội trường rõ to, tiền sảnh cao rộng, hai phòng cánh gà hai bên (cũng được dùng làm lớp học). Phía sau là nhà ăn, bị bom Mỹ năm 1972 xơi gọn một nửa, mỗi lần đi ăn phải men vòng qua 2 hố bom to như cái ao.

Chuyện coi vô tuyến truyền hình

Kể từ hôm 15.6.2016, đài truyền hình VTV với tên gọi rất oai là truyền hình quốc gia, hoặc truyền hình trung ương, ngưng phát sóng analog. Một số đài địa phương lớn khác như Hà Nội, Sài Gòn cũng vậy. Thế là xong một thuở vô tuyến truyền hình.

Tôi dốt về kỹ thuật nên cứ liều hiểu truyền hình analog là kiểu phát-thu cổ điển các chương trình. Nhà đài dựng cái cột phát sóng rõ cao, thậm chí có nơi còn lôi hẳn lên núi để “núi cao lên đến tận cùng/thu vào cột sóng muôn trùng nước non” như ở Ba Vì chẳng hạn, tỏa ánh sáng của đảng đến mọi ngóc ngách. Mỗi nhà có tivi chỉ cần mua cái ăng ten loại 8 que, 12 que, 24 que (tùy túi tiền), cũng treo lên thật cao, nóc nhà, ngọn cau, hoặc chắp vài ba cây tre lại. Ở nhiều tỉnh miền Tây Nam Bộ do dân sung túc lắm tiền nên chơi sang xài ống nước to bằng cổ chân cao mấy chục mét giằng dây ra bốn phía. Nối dây từ ăng ten xuống tivi, thế là xong phần kỹ thuật cơ bản. Chỉ việc xem thôi. Analog đại loại như vậy.

Những năm xưa, có một thời khi về những vùng nông thôn, tiêu chuẩn để đánh giá sự giàu có không còn là nhà ngói, nhà mái bằng nữa mà là cột ăng ten. Nơi nào ăng ten nhấp nhô ken dày, trông tua tủa như con nhím trời thì nơi đó giàu có, sung túc, văn hóa cao, nông thôn mới. Hồi những năm 80, nhiều chuyến tôi về miền Tây Nam Bộ, đi dọc quốc lộ 4 cũ, nay là quốc lộ 1A, qua Long An, Tiền Giang (các huyện Châu Thành, Cai Lậy, Cái Bè) tuốt xuống ngã ba An Hữu gần bắc (phà) Mỹ Thuận, nhìn hai bên đường nhà dân xanh mướt cây ăn trái, ăng ten nhô cao san sát, thấy đẹp lạ và vui khó tả.

Tài thật, tài đến thế là cùng, cha bố anh TV4

Mình nghe xong cái video clip này cứ cười ngất, cười mãi không thôi. Hay là mình cũng bị điên như bọn hắn rồi. Lạy trời lạy phật, tha cho con, con muốn làm người bình thường. Con hứa không bao giờ nghe những thứ nhảm nhí nhố nhăng đó nữa.

Nam mô bồ tát cứu khổ cứu nạn đại từ đại bi thương xót cứu chúng sinh thoát khỏi vòng trầm luân khổ ải do văn thơ dỏm và tivi xạo gây nên.

6.9.2012
Nguyễn Thông