Hai bài thơ của thi sĩ Nguyễn Duy về tết Trung thu

Trung thu nghĩa là giữa mùa thu. Rằm tháng 8 âm lịch là tết Trung thu. Tết này người đời còn gọi tết trẻ con, của trẻ con. Hôm qua là ngày rằm ấy.

Trung thu Giáp Thìn 2024 không được vui bởi nhiều tỉnh thành miền Bắc vừa trải trận thiên tai khốc liệt, bão lũ tàn phá nặng nề, chưa biết khi nào mới hồi sinh dù mọi người đã tận lực, cố gắng hết sức mình.

Bác Nguyễn Duy chắc đêm qua không ngủ được. Nặng nỗi đau đời, thương người, nhất là với trẻ con. Không có tình thương đau đáu về con người không thể viết nên những dòng lệ ứa như này. Thơ như tiếng khóc.

Sợ mùa hè

Hè đã về. Nhưng đó không phải là tiếng reo hồ hởi của tuổi học trò sau nhiều tháng miệt mài sách vở mà là tâm trạng lo lắng, mối lo thực sự của các bậc phụ huynh. Liên tiếp nhiều vụ trẻ em chết đuối (nay người ta gọi bằng từ nhẹ hơn: đuối nước) diễn ra từ Bắc chí Nam, cả vùng đồng bằng lẫn miền núi, khiến mục thời sự trên những trang báo càng thêm buồn thảm. Vụ mới nhất xảy ra ngày 15.5 hai học sinh lớp 7 ở TP Đồng Hới (Quảng Bình) đi tắm biển bị sóng cuốn chìm mất tích. Sáng cùng ngày, hai cháu gái 7 và 8 tuổi ở Gia Lâm (Hà Nội) đi chơi ngã xuống hồ nước sinh thái, tử vong. Trước đó ngày 14.5 tại hồ thủy điện Sêrêpốk (Đắk Lắk) 4 hoc sinh lớp 6 chết chìm; cuối tháng 4 ở Bình Định gần như 2 vụ liên tiếp làm 4 em tử vong, ở Nghệ An 2 học sinh trung học chết đuối khi đi dã ngoại… Nhiều lắm, chả muốn thống kê nữa cho đau lòng.

Tại sao lại xảy ra dồn dập dịp hè? Không cần giải thích chắc ai cũng rõ mùa hè học sinh được nghỉ học theo quy định. Không phải đến trường, các em lớn có thời gian đi chơi, tắm biển tắm sông, dã ngoại nơi này nơi khác. Ở vùng nông thôn, vào độ tuổi nhỏ hơn, các em tự trông nom nhau quẩn quanh bên bờ ao con rạch cho bố mẹ đi làm. Mối nguy rình rập tăng lên gấp mấy lần so với thời gian các em phải đến trường. Năm nào cũng thế, cứ chớm hè là tai nạn chết đuối liên tiếp, hầu hết nạn nhân trong độ tuổi đến trường. Theo một báo cáo của Bộ LĐ-TB-XH năm ngoái, chết đuối là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với trẻ em, cụ thể năm 2010 thống kê chưa đầy đủ lên tới 4.500 em, bình quân mỗi ngày có tới 12 em chết đuối, tuy nhiên phần lớn vụ xảy ra dịp hè, nhiều nhất ở vùng nông thôn. Liệu có phải là thứ định mệnh, chả nhẽ chúng ta không có cách gì để ngăn chặn giảm bớt bi thương?