Ghi chép những ngày Ukraine (kỳ 5)

24.3

Hôm nay, công an TP.HCM khởi tố bắt giam bà Nguyễn Phương Hằng chủ công ty Đại Nam ở Bình Dương. Bà này nổi tiếng thời gian qua, người yêu kẻ ghét cũng nhiều. Ông bạn tôi bảo đúng là người giàu cũng khóc.

Nhà văn nhà giáo Thái Hạo ở xứ Thanh, người vừa bị đám “côn đồ” đánh đập tàn nhẫn vô cớ, thực ra là ngăn cản không cho vào Sài Gòn nhận giải thưởng Văn Việt, đã có ý kiến rất xác đáng trên Facebook về vụ Nguyễn Phương Hằng: “Nhiều người đang hồ hởi trước thông tin này. Chớ quên rằng không ít người thẳng thắn, trung thực, dám nói ra suy nghĩ của mình đã bị cái điều luật ấy tống vào tù. Bà Hằng phải chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu bà ta gây tội, ví dụ “bôi nhọ”, “vu khống” người khác. Nhưng không thể nào hình dung rằng lại có cái tội “lợi dụng tình yêu đi xâm hại” nọ kia (ý Thái Hạo muốn nói về tội “lợi dụng quyền tự do dân chủ”- N.T), cả với “tự do dân chủ” thì cũng thế. Đừng vì thỏa mãn cảm xúc nhất thời mà quên đi cái họa lâu dài trên đầu chính mình”.

 

25.3

Đại sứ Nguyễn Trường Giang (từng làm đại sứ Việt Nam tại Brunei…) trong cuộc nói chuyện tại câu lạc bộ Cafe (Hà Nội) khi đánh giá về việc chính quyền Việt Nam 2 lần bỏ phiếu trắng (ngày 2 và 24.3) tại Liên Hợp Quốc đã thẳng thắn: “Thái độ đối với cuộc chiến tranh ở Ukraine thể hiện lương tri và phẩm giá mỗi người. Cuộc chiến này là tấm gương soi vào phẩm giá con người. Ai nói về sự kiện này như thế nào thì tự thể hiện mình là người thế nào, thể hiện bản chất của mình”.

Sực nhớ Liên Xô, Nga, Ukraina trong cõi lờ mờ (kỳ 3)

Những năm đầu thập niên 60, tôi hay theo bà chị cả ra đình xem thanh niên hát múa, tập văn nghệ. Ban ngày làm việc sà sã trên đồng, mệt bỏ cụ, nhưng tối họ vẫn phải kéo nhau ra đình sinh hoạt cho có khí thế đoàn thanh niên. Giống như bên Triều Tiên bây giờ. Nghe nói cha con, ông cháu nhà cu Ủn truyền đời nhau kinh nghiệm bắt dân ngày làm việc, tối phải nhảy nhót hát múa để lúc nào cũng bận, không còn có thời gian mà nghĩ ngợi chống đối. Cái sự một trăm phần trăm dân một lòng theo đảng, tin tưởng đảng, ủng hộ đảng thường có căn nguyên kiểu như vậy. Bất cứ nơi nào chính thể do cộng sản cai trị chứ chẳng riêng gì Triều Tiên. Liên Xô, Trung Quốc... đều thế cả.

Ngôi đình làng Trà vốn có từ thời Mạc, được trùng tu nhiều lần qua thời Lê, thời Nguyễn, to hoành tráng, với những cột gỗ lim hơn vòng tay ôm người lớn, cao dăm bảy mét, khoảng vài chục cột, giờ được biến thành lớp học và nơi đoàn thanh niên sinh hoạt. Tồn tại qua mấy thế kỷ phong kiến cổ hủ thực dân đế quốc sài lang thì không sao, tới khi cách mạng thành công, đả thực bài phong, tiêu diệt tàn dư phong kiến, đình bị tuyên án treo. Tới năm 1965, chính quyền và hợp tác xã cho người phá đình lấy gỗ đá gạch ngói làm chuồng lợn trại chăn nuôi. Khi ấy tôi lên 10, chứng kiến từ đầu tới cuối cuộc phá đình, chỉ cảm thấy tiêng tiếc không còn chỗ chơi, nhưng sau này lớn lên mới hiểu rằng sự ngu dốt của con người mới xã hội chủ nghĩa là không có giới hạn.

Ghi chép những ngày Ukraine (kỳ 4)

24.3

Lực lượng đang cầm quyền cai trị xứ ta đã chỉ đạo cho đại diện ở Liên Hợp Quốc bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu lần thứ 2 của đại hội đồng liên quan tới cuộc xâm lược Ukraine của Putin (lần trước vào ngày 2.3).

Dư luận nhận xét: nhục.

Thực vậy, ai cũng biết đó là kiểu cách của mấy đứa khôn lỏi, ranh vặt, cứ tưởng ta đây như thế là khôn, hơn người. Hồi xưa, ít nhiều thứ phiếu trắng ấy đã giúp cho đám lãnh đạo xứ này thoát được những khó xử, thậm chí còn có lợi. Hồi ấy, các chính thể, các quốc gia đàng hoàng rộng lượng nên họ bỏ qua, không thèm chấp. Giờ thì thời thế đã đổi thay, khác nhiều rồi, khôn lỏi lộ bản chất ngay, đồng nghĩa với xảo trá, hèn hạ. Thiên hạ đều hiểu rõ bỏ phiếu trắng thì coi như vắng mặt, không có, không tồn tại. Làm gì có chuyện giữa đúng-sai, trắng-đen, tốt-xấu lại tồn tại thứ màu cháo lòng, nhờ nhờ nước hến.

Sực nhớ Liên Xô, Nga, Ukraina trong cõi lờ mờ (kỳ 2)

Nói tới Liên Xô, có nhẽ ký ức xa nhất về nó là mấy tấm ảnh chân dung lãnh tụ trên bức tường đất nhà tôi. Nghe chị cả tôi kể, thày bu tôi hồi thập niên 40 tần tảo chịu khó, tiết kiệm, mua được mấy sào đất ven đường, làm căn nhà 3 gian, tường trình đất, mái rạ, cửa nẻo sơ sài. Gian giữa đặt bàn thờ tam sơn nhỏ, bát hương và đồ thờ cúng, nhưng trên tường lại dán 3 tấm ảnh to cỡ cuốn vở học trò. Khi tôi bắt đầu đi học lớp vỡ thình (tức lớp vỡ lòng, như lớp 1 bây giờ, ông Huy anh họ tôi đùa gọi là vỡ thình, giống như con chim non được chim bố mẹ chăm sóc, bao giờ vỡ cái bọng cứt (thình) thì mới mọc lông rồi tập bay, trẻ con muốn vào đời thì việc đầu tiên phải vỡ thình) năm 1961 đã thấy mấy ảnh ấy. Giữa là ảnh cụ Hồ, thì biết. Trẻ con mới nứt mắt đã biết bác Hồ, huống chi mình sinh viên hệ vỡ thình. Còn hai ông hai bên thì chịu. Hỏi thày, hỏi anh Uy, được giải thích ông bên trái trán cao là Mao Trạch Đông, ông bên phải mũi lõ là Bunganin. Ông Trung Quốc trái, ông Liên Xô phải, anh hai, anh cả của Việt Nam. Bunganin khi ấy giữ chức chủ tịch hội đồng bộ trưởng, như thủ tướng Phạm Văn Đồng bên ta. Chả hiểu sao cán bộ xã lại không phát cho nhà tôi ảnh Lênin hoặc Stalin mà lại là Bunganin. Ông tây Liên Xô này là đàn em Khrutsov (Khơ rút sốp), điếu đóm được vài năm thì bị Khơ đuổi. Khơ tại vị vài năm lại bị các đàn em đá đít. Đám trùm cộng sản Liên Xô là vậy, hại nhau giết nhau như ngóe, những tuyên truyền về sự đoàn kết của “anh cả” chỉ là nói phét. Hôm vừa rồi, mấy anh em trong nhà ngồi trò chuyện, ôn chuyện cũ, tôi kể nhà mình treo 3 ông đó, cứ nghĩ chỉ mình biết, nào ngờ cô em út sinh năm 1959 bảo em cũng thấy, mãi tới khi nhà mình vào hợp tác xã (1964) vẫn còn các kễnh ngự trên tường.

Bắt ngọn

Tôi khoe với ông hàng xóm, ông ạ, nhà cai trị đận này làm quyết liệt phết. Bắt tùm lum, liên tục, chưa khi nào bắt tới cả đương kim thứ trưởng (mà là cái bộ quan trọng, giữ thể diện quốc gia), túm cả loạt tướng cảnh sát biển, rồi kỷ luật mấy tay tướng công an chuyên nghề giam giữ người, rồi...

Lão xua tay giống cụ cố Hồng, thôi, đừng nói nữa, biết cả dồi (lão nói ngọng, đu trent phong chào). Lão bảo việc bắt quan chức, từ bự khủng tới oắt con, ở xứ này chả có gì đáng nói đáng khen. Đúng ra phải chê, chê thật lực. Cả bộ máy cai trị hư hỏng, quan chức cán bộ đảng viên hư hỏng tập thể từ trên xuống dưới, tinh dững đứa do bọn họ cử ra chọn ra đặt vào ghế chứ nào phải do dân chọn dân bầu. Hỏng nát đại trà, nát một cách toàn diện, nát bền vững như thế, không bắt mới là lạ.

Lão bẩu, khi nào cái gọi là ủy ban kiểm tra trung ương ấy tự bắt mình, ông Tô Lâm tự bắt mình thì may ra tình trạng bắt bớ mới giảm hoặc chấm dứt. Gốc thể chế cũ vẫn còn, chỉ tỉa cành vặt chồi tém ngọn thì cây tham nhũng có chặt được nó khối. Bắt tợn cũng chả giải quyết được gì. Bằng chứng là cả chục năm nay, vẫn cứ "bắt, bắt, bắt, bàn tay không phút nghỉ" nhưng đâu có làm cho được "đồng ta mau tốt lúa thêm xanh".

Cố tình tự chui vào đường hầm ngõ cụt, lại cứ đòi ngó ra trời cao biển rộng. Ngay cả thái độ đối với vụ "Ukraine" cũng thế.

Nguyễn Thông

Sực nhớ Liên Xô, Nga, Ukraina trong cõi lờ mờ

Điều đầu tiên, nhà cháu phải thật thà khai báo, rằng chưa hề tận mắt thấy Liên Xô liên xiếc, Nga nghiếc, U ka u kiếc thế nào. Có được đi bao giờ mà thấy. Chỉ ra nước ngoài mỗn lần, rồi cái hộ chiếu để lâu không dùng mốc thếch hết hạn. Mấy lần anh Nguyễn Thế Khải giám đốc Công ty Du lịch Hoàn Mỹ riết róng bảo chú làm lại hộ chiếu đi, anh sẽ bao chú một chuyến đi hẳn Mỹ, Canada, cả Cuba nữa. Nhà cháu dò hỏi, biết sẽ tốn hơn trăm triệu, nặng tiền của bác Khải quá nên cứ lần khân thoái thác. Năm nào bác cũng nhớ cũng giục, bác bảo chú nên biết rằng anh đã hứa là làm. Rồi đùng một cái, bác ấy bị Chúa triệu về đột ngột ngay khi dịch sắp vào đỉnh điểm hồi năm ngoái, đem cả lời hứa theo. Mà nói thật, bác có còn thì nhà cháu cũng không dám nhận, dù bác Khải nói rằng anh không đòi hỏi em điều gì, chỉ cần sau chuyến đi em viết chân thực những điều mắt thấy tai nghe. Mình là cái thá gì mà được hưởng quả phúc dồi dào như thế.

Hồi trước 1975, “quyền” đi Liên Xô thuộc về đám con ông cháu cha, họa hoằn lắm mới có con nông dân học giỏi (như Vương Đình Huệ) được chiếu cố nhét vào đội ngũ lưu học sinh, học tiếng Nga 1 năm ở khu trường Mễ Trì gần ga tàu điện Thanh Xuân (Hà Nội). Đi Liên Xô là thứ quyền lợi đẳng cấp thượng lưu, còn con nông dân công nhân thị dân thì được ưu tiên đi… bộ đội.

Ghi chép những ngày Ukraine (kỳ 3)

18.3
Pu.tin lên tivi mậu dịch Nga ngoạc mồm giải thích việc nước Nga xâm lược Ukraine mà y uyển ngữ gọi thành “chiến dịch quân sự đặc biệt”, là để giúp người dân Ukraine thoát khỏi sự đau khổ và diệt chủng, thoát bộ máy cai trị phát xít mới. Ôi giời, giọng lưỡi nghe quen quen. Đúng là mặt dày, không biết ngượng.

20.3
Ông bạn tôi thắc mắc, sao ở Nga có đảng cộng sản, hiện do Ziuganov cầm đầu, mà nó không hé môi lên tiếng bất cứ câu nào về cuộc chiến tranh phi nghĩa của Putin. Cộng sản trên thế giới, ở bất kỳ nước nào, luôn luôn đề cao ý thức, chủ trương yêu hòa bình, ghét chiến tranh, chuộng chính nghĩa, căm thù bọn phát xít độc tài, vậy nhưng trong sự kiện Nga xâm lược Ukraine, tàn phá một đất nước có chủ quyền, giết những người dân lương thiện, chúng, cái đám cộng sản Ziuganov ấy đều mất hút con mẹ hàng lươn. Không chỉ cha con thằng Ziuganov, mà ở cả An Nam, Lào, Triều Tiên, Cuba, những nơi cộng sản cai trị đều vậy. Lại nhớ, sau khi nắm quyền ở Nga, chính tay cộng sản gộc Boris Eltsin đã ký ngay sắc lệnh đầu tiên đặt đảng cộng sản, cái đảng giữ quyền cai trị ở Liên Xô suốt 72 năm, ra ngoài vòng pháp luật. Eltsin hiểu quá rõ sự mục ruỗng tệ hại xấu xa của nó. Lại nhớ câu của ông Nguyễn Văn Thiệu tổng thống Việt Nam cộng hòa “Đừng tin những gì cộng sản nói, mà hãy coi việc cộng sản làm”, đã hơn nửa thế kỷ càng thấy chính xác.

22.3
Lại ồn ào vụ ngày 30.4.1975, dinh Dộc Lập, ai là người thảo tuyên bố đầu hàng cho đại tướng tổng thống Dương Văn Minh đọc... Trung tá Bùi Văn Tùng hay đại úy Phạm Xuân Thệ.

Ghi chép những ngày Ukraine (kỳ 2)

13.3

Dũng điện hỏi mày có theo dõi thời sự Ukraine không, nhất là qua sự phản ánh của đám cầm quyền và báo chí xứ này. Buôn chuyện xong, y chốt lại, đừng có tin chúng nó, đặc biệt là mấy thằng ngoại giao cây tre, tướng tá mậu dịch. Theo y, lúc này cần phải có những người viết sử không chuyên (bọn chuyên cũng đéo tin được, y bảo vậy) ghi lại một cách trung thực những gì đang xảy ra, những quan điểm, ý kiến, hành vi, thái độ của đám cầm quyền, để sau này chúng khỏi… cãi. Ví dụ trong cuộc chiến ở Ukraine, chúng không dám gọi thằng Bu tin là tên xâm lược, không dám lên án chiến tranh phi nghĩa tàn bạo, chỉ bỏ phiếu trắng, ngậm miệng ăn tiền, chỉ vì thứ lợi ích ích kỷ núp bóng dân tộc (chẳng hạn đang ôm mớ tàu ngầm Kilo, mớ máy bay Su, làm căng với nó, nó giận nó cắt bảo hành thì toi, rồi lấy gì để chống Tàu...) mà đánh mất bản chất con người. Từ trung ương tới địa phương, từ kẻ cao nhất tới đám lâu la, đặc biệt là mượn mồm bọn tướng tá Vịnh, Cương, Mẫu ngóng về Bu tin, nịnh Nga. Mày thấy không, chúng lập ra cái gọi là Hội hữu nghị VN - Ukraine nhưng từ khi có chiến tranh xâm lược của Nga đến nay không hề thấy cái hội ấy lên tiếng được nửa lời. Mấy đứa ngoại giao thì mở mồm ra là quan ngại, kiềm chế… Phải ghi lại tất, chứ sau này chúng lại chối bay chối biến, kiểu như tay tướng bộ trưởng nhà binh hồi năm 88, về sau cứ chối xoen xoét tôi đâu có ra lệnh cho bộ đội Trường Sa không nổ súng.
Nghe Dũng giác ngộ, sực nhớ hôm trước gọi Vinh, hỏi đã coi cái cờ nhíp tướng Cương sát cánh cùng Bu tin đánh Ukraine chưa, y buông thõng một câu "tướng tướng cái lồn".

Ghi chép những ngày Ukraine (kỳ 1)

Từ bữa ni, nhà cháu bốt (post) lên loạt biên chép về những ngày sôi động ở... Việt Nam khi xảy ra cuộc chiến tranh Nga xâm lược Ukraine. Cuộc chiến này đã tạo nên sự thanh lọc tự nhiên, giúp ta phân biệt được người tốt kẻ xấu trong cộng đồng Việt, trong đó có cả những kẻ lâu nay thiên hạ cứ tưởng đấng bậc đạo cao đức trọng, trí tuệ sáng suốt, tấm lòng thương yêu con người như biển cả; những kẻ mang mác/vỏ học vấn cao, đạo mạo nghiêm trang, ông này bà nọ; những nhà ấy nhà kia, kẻ làm báo làm văn tên tuổi, kẻ vênh vang tướng tá, giáo sư tiến sĩ... Tất cả đều được phơi bày chân thực qua thái độ lời nói của họ.

Ngày 24.2
Bu.tin chính thức xua quân xâm lược nước láng giềng Ukraine, người anh em từng hơn nửa thế kỷ chung mái nhà Liên Xô.
Thế kỷ 21 đã trôi qua hơn 2 thập niên, nhân loại đang cố hết sức tạo dựng gìn giữ cuộc sống hòa bình, vậy mà nảy nòi thằng quỷ sứ khát máu.

1.3
Ngày đầu tiên của tháng 3 nóng bỏng. Cả nghĩa đen lẫn bóng. Đang vào cuối xuân mà Sài Gòn rặt những 35 - 36 độ. Đã hơn 1 tuần kể từ cuộc xâm lược tàn bạo của tên đồ tể Pu.tin. Chắc không nhịn được, nhà văn Tạ Duy Anh (tên trên FB là Lão Tạ) đăng một tút dài lên án cuộc xâm lược nhuốm máu dân lành, gọi thẳng Pu.tin là kẻ phát xít, tội phạm chiến tranh. Nhà thơ Trần Đăng Khoa, thần đồng thơ ngày xưa, từng giữ những chức vụ vị trí rất to rất cao trong bộ máy cai trị xứ này đã lên tiếng, còm (comment) rõ ràng: “Đồng ý với ông (tức Tạ Duy Anh). Tôi là người học ở Nga và cũng từng yêu Putin. Nhưng giờ đây thì tôi ghê tởm lão. Một thằng sát nhân và phát xít”.

Góp ý với các nhà báo (phóng viên, biên tập viên): Nghĩa trủng

A lô a lô

Nhà cháu vừa bị thế lực thù địch chặn đúng 1 tháng rưỡi không cho vào viết bất cứ thứ gì. Vừa rồi, cách nay vài phút, vào thử, thấy cửa mở, chả nhẽ bọn chuyên gác cổng ngủ quên, ngủ gật, mất cảnh giác, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng... nên nhà cháu tranh thủ đẩy vội bài ni vào, vấn đề chính là thử, xem có được không.

Nếu từ thời điểm này, các đồng chí ấy vẫn không nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, tiếp tục ngủ quên, thì nhà cháu sẽ thường xuyên đưa bài lên, đang tồn đọng nhiều lắm rồi, nhất là thế sự những ngày qua nóng hơn lửa cháy.

Góp ý với các nhà báo (phóng viên, biên tập viên): Nghĩa trủng

Đối với những người miền Bắc và miền Nam, “nghĩa trủng” là một từ khá xa lạ, ít dùng, nhưng với người miền Trung, nhất là vùng Quảng Nam - Đà Nẵng thì đây là từ quen thuộc. Chỉ có điều nó hay bị dùng sai, viết sai.

Trên rất nhiều báo, kể cả báo in và báo điện tử, trên cả mạng xã hội, ta thường đọc phải từ “nghĩa trũng”, hoặc “nghĩa chủng” khi người ta nói về những khu mộ đặc biệt ở Đà Nẵng hoặc Quảng Nam. Đà Nẵng có 2 nghĩa trủng nổi tiếng tại Hòa Vang, Phước Ninh. Vùng Nam Ô cũng có khu nghĩa trủng, ở tỉnh Quảng Nam cũng có, nhưng nhỏ hơn, không nổi tiếng bằng 2 nghĩa trủng kia.