Thời sự hơi nóng (kỳ 3)

Tới ngày 24.2 đã 3 năm tròn kể từ cuộc xâm lược tàn bạo của Nga trên đất nước Ukraine. Lúc này, với người dân nước Việt, nó (cuộc xâm lược và chống xâm lược ấy) vẫn là sự kiện nóng nhất. Người ta dường như quên đi cuộc sống còn đầy khó khăn, kinh doanh sa sút đình trệ, giá cả tăng nhanh, tiền mất giá, tràn lan trả mặt bằng thuê mướn, sự loay hoay sắp xếp lại bộ máy quá cồng kềnh thành bộ máy phản tinh gọn, gỡ nghẽn chỗ này gây tắc chỗ khác… để chú tâm chú mục vào cuộc chiến tranh ở nơi xa vạn dặm. Đó cũng là thói thường của những người hay hóng chuyện.

Lạ là, có rất nhiều người sống ở một nước từng bị mấy cuộc chiến tranh, bị xâm lược, từng đứng lên “không gì quý hơn độc lập tự do” nhưng lại ủng hộ bọn xâm lược. Thân Nga, từng gắn bó với Liên Xô, có những kỷ niệm về thời trai trẻ “sướng như đi Liên Xô” là một chuyện, còn đây là lúc công lý, chính nghĩa đang đối lập với bạo tàn, lang sói. Xin nhớ rằng Nga bây giờ không phải Liên Xô thời trước, vả lại khi ấy Liên Xô giúp gì xứ này cũng đâu có cho không, chả phải “tình hữu nghị quốc tế vô sản” như tuyên truyền, mà chỉ lợi dụng xương máu dân ta để bình yên cho nó. Cả Cuba cũng thế. Cứ nên huỵch toẹt như vậy. Nếu họ có ơn, chỉ ơn với thể chế cộng sản, với chế độ cầm quyền, chứ dân chẳng được gì, thậm chí còn mất mát, “phe nào thắng thì nhân dân đều bại (thơ Nguyễn Duy).

Mấy ông bà thân Nga đã nói gì? Cứ mở mồm hoặc viết bất cứ dòng nào về Ukraine là họ miệt thị Ukraine là U cà, ngu, trứng chọi với đá, gọi ông Zelensky - người đứng đầu cuộc chiến đấu chính nghĩa chống xâm lược là chú hề, anh hề. Vậy có khác gì chính họ phỉ báng việc đất nước mình từng ngoan cường chống ngoại xâm, bêu riếu những idol của họ là hoạn lợn, y tá, phu mỏ, thậm chí phụ bếp, rửa bát, móc lò.

Trên đời, ai mà chẳng có nghề nghiệp nhất định nào đó, thậm chí thấp hèn, trước khi “lên đỉnh”, thành đạt, công thành danh toại. Ấy vậy nhưng ở xứ ta, chủ nghĩa lý lịch và tâm địa xấu ở không ít người đã biến thành sự bới móc tệ hại, nói mà không biết ngượng, ngượng với lương tâm. Ông hàng xóm nhà tôi bảo, họ có lương tâm đâu mà ngượng.


Sự phân hóa trong đám đông xứ ta bộc lộ khá rõ trong cách nhìn và đánh giá về cuộc chiến tranh ở Ukraine, về chuyện tổng thống Mỹ, về vụ tranh cãi ở Nhà Trắng những ngày qua. Từ bác chạy xe ôm tới anh trí thức đều quan tâm, rồi… cãi nhau. Tôi lấy ví dụ.

Có những vị thể hiện sự thông kim bác cổ, tinh hiểu sự đời, đã phân tích rằng tổng thống Trump sâu sắc, giỏi giang, sâu sắc, làm gì nói gì cũng đầy mưu mẹo, hiệu quả. Không giỏi, sao làm được tổng thống Mỹ, được dân Mỹ bầu. Không tốt, sao có nhiều người ủng hộ đến thế… Họ chê đám người trần mắt thịt (như tôi chẳng hạn) làm sao hiểu được tầm của ông ấy, v.v..

Tôi không nói họ phò Nga, nịnh Pu, thần tượng Trum, bởi tôn sùng ai, bênh ai là quyền của cá nhân. Chỉ có điều, kể cả Trum lẫn họ, điều sơ đẳng nhất, định nghĩa thế nào là xâm lược, phân biệt được sự khác nhau giữa chiến tranh và xung đột, mà còn không được, thì nói chi tách bạch chính nghĩa và phi nghĩa, cao cả và thấp hèn, trung thực và giả dối.

Cái mồm họ uốn éo nói kiểu nào cũng được. Mặc áo lính thì chê là bất lịch sự, nhà quê, vô học, nhưng nếu diện com lê cà vạt thì đảm bảo lại mắng mỏ không biết điều, rằng lúc đất nước đang chiến tranh gian khổ, “máu trộn bùn non”, “xác người nằm như rạ như rơm”, binh lính rách rưới lăn lộn nơi chiến hào bùn đất, v.v.. mà tớn lên, không “cùng xương cùng thịt với nhân dân tôi/cùng đổ mồ hôi cùng sôi giọt máu”, không “tướng sĩ một lòng phụ tử”. Thật may cho ông Zelensky, chứ sau cuộc “lành làm gáo vỡ làm muôi” đã bỏ về, chứ lại hội đàm thành công, rồi sau đó ăn uống tiệc tùng thì chết với giọng lưỡi của các "nhân sĩ" xứ này.

Chả phải riêng dân mạng, cụ thể là các vị nói ở trên, bài bác chê bai Ukraine, báo quốc doanh phối hợp nhịp nhàng chẳng kém (không biết có theo chỉ đạo chăng, nhiều khả năng là có, bởi xứ này làm gì có tự do báo chí). Những báo Giáo dục và thời đại (của Bộ GD-ĐT), vov (Đài tiếng nói VN), baotintuc (TTXVN) và nhiều “tờ” khác rất hăng lấy tin bài, hình ảnh từ RT, Ria Novosti, TASS… bạn Nga để “được quyền tuyên bố” nói xấu cuộc chiến đấu chính nghĩa của Ukraine, nào Nga thắng thế này, Ukraine thua thảm bại thế kia. Để làm gì? Để đám đông dân chúng Việt nghi ngờ, mất lòng tin, không biết đâu là phải trái, hay dở, tốt xấu.

Tôi lấy ví dụ: Báo Tuổi Trẻ ngày 20.2 rút tít "Tổng thống Ukraine bị tố trốn nghĩa vụ quân sự 4 lần", lấy từ nguồn RT (Nga), còn lời tố tưởng của ai, từ Poroshenko, kẻ thất bại trong cuộc đua với ông Zelensky, nay đang muốn đua, tranh cử lại.

Báo Tin tức của TTXVN hôm nay 2.3 rút tít “Tổng thống Ukraine nhận gáo nước lạnh từ Slovakia sau vụ tranh cãi ở Nhà Trắng”. Tôi đọc mà giật mình. Chả nhẽ đây là báo của cơ quan thông tấn quốc gia. Ai hầu như cũng biết đám cầm quyền 2 nước Hungary và Slovakia là những kẻ bợ Nga thế nào, vậy nhưng báo cứ viết, cứ đăng lấy được. Họ còn chơi trò lừa đảo, lập lờ đánh lận con đen, mỗi lần đám Hung, Slova chống đối EU hoặc phát ngôn gì đó bênh Nga, lại giật tít đổi thành “thành viên NATO phản đối”, rất khốn nạn. Đã lâu, khá nhiều báo quốc doanh xứ này sổ toẹt cả đường lối cây tre, cứ hung hăng, lừa đảo kiểu vậy.

Trở lại cái tít nói trên, một lúc sau tôi xem lại thì thấy họ đã sửa thành “Nước NATO tuyên bố chấm dứt ủng hộ Ukraine sau vụ tranh cãi ở Nhà Trắng”, có lẽ tự thấy chướng, nhưng sửa thành “Nước NATO” thì đểu vẫn hoàn đểu, chả tử tế gì. (còn tiếp)


Nguyễn Thông