3 bài thơ của Thái Kế Toại

Anh Thái Kế Toại là bậc đàn anh của mình. Trong giới văn nghệ, nhiều người biết anh với cái tên nhà thơ Lê Hoài Nguyên. Trong đời sống xã hội, anh từng giữ chức vụ quan trọng về an ninh văn hóa, hàm đại tá A25, nổi tiếng với việc chiêu tuyết cho nhiều nhà văn nhà thơ nhóm Nhân văn giai phẩm bị hàm oan, có những nhận xét, đánh giá công phu, công bằng về nhóm này.

Anh Toại vào học khoa Văn, Tổng hợp từ khóa 13, sau đó nhập ngũ. Mãi khóa 19 mới về học lại nhưng hồi tụi K17 chúng mình còn đang mài đũng quần trên ghế giảng đường thì đã nghe rất nhiều về anh Toại cũng như các anh Nguyễn Tri Nguyên, Nguyễn Duy Nhuệ (Nguyễn Duy), Triệu Xuân Điến (Triệu Xuân), Trần Nho Thìn... Các thầy thường lấy sáng tác của các anh làm ví dụ khi giảng dạy sinh viên khóa sau. Phải nói Văn khoa Tổng hợp những năm tháng ấy quá nhiều người tài hoa, cung cấp cho nền văn nghệ nước nhà những con người có tâm có tầm thật sự.

Nhà văn Thái Kế Toại tại trại sáng tác văn học "Vì an ninh tổ quốc", tháng 10.2011. Ảnh: Võ Văn Tạo

Ít người biết anh Thái Kế Toại vốn dòng dõi Mạc tộc (Mạc Đĩnh Chi, Mạc Đăng Dung...). Sau khi nhà Mạc thất thế, người họ Mạc phải mai danh ẩn tích, thay tên đổi họ. Anh đã có thời cầm trịch trang web Mạc tộc (mactoc.com) khá nổi tiếng, mà mình cũng được anh cho đăng vào đấy đôi ba bài viết về triều Mạc. Cũng như mối lương duyên, chẳng những tình anh em đồng môn mà còn bởi làng Trà Phương quê mình vốn là quê bà Thái hoàng thái hậu Vũ Thị Ngọc Toàn, vợ đức Thái tổ Mạc Đăng Dung, ông tổ của anh Toại. Sau này trang web ấy được giao cho tiến sĩ Mạc Văn Trang (bố của cô gái nổi tiếng Mạc Việt Hồng), và mình cũng thỉnh thoảng liên hệ với bác Trang bởi rất thích những gì liên quan đến thời nhà Mạc.

Qua thư của anh Toại, mình lại được biết thêm anh Đỗ Xuân Chính (thương binh) từng học chung với K17 bọn mình vốn là sinh viên văn khóa 12, nhập ngũ cùng đợt với anh Toại. Hồi còn ở trường, mình và các anh Đỗ Xuân Chính, Bùi Trọng Cường chơi với nhau thân lắm, anh Chính có cô em gái rất đẹp bán hàng ở cửa hàng dược trên thị xã Hà Đông. Anh Chính mấy lần làm mối, còn mình cũng không ít lần tháp tùng bác Cường lên tận Hà Đông nhưng rốt cuộc bác Cường vẫn về tay không, xin chết không được bởi cô em anh Chính không cho chết.

Nhà văn Thái Kế Toại (phải) và nhà báo Võ Văn Tạo (Nha Trang, 10.2011)

Thư anh Toại còn viết rằng Thông ơi, em cho anh gửi lời chào các bạn khóa 17 nhé. Mình nghĩ cái tình đồng môn mới sâu nặng làm sao.

Xin giới thiệu 3 bài thơ của anh Thái Kế Toại - Lê Hoài Nguyên:

LÊ HOÀI NGUYÊN

                                          CON ĐƯỜNG RA BIỂN

 

Năm lên mười tuổi

Mạc Đăng Dung lên thuyền theo cha vượt cửa sông Văn Úc

Lần đầu tiên biết thế nào là sóng biển

Khi ngọn sóng cao như mái đình trùm lên con thuyền

cuốn cậu ra xa

Từ dưới sâu cậu bé vùng vẫy chống lại sóng dữ bám được mạn thuyền trước khi người cha túm cậu kéo lên

Từ cái lần đầu tiên ấy

Cậu không còn sợ biển

Cậu bỏ lại trên bờ nỗi sợ truyền đời

Những cơn sóng kinh hồn giữa trùng khơi

Chuyện thần biển bắt người, bắt cả ai dám cứu người trả nợ

Năm mười lăm tuổi

Cậu đã cứu được người bám cột buồm sắp chết.

Mười sáu tuổi, cậu nhìn thấy những chiếc thuyền buôn vĩ đại của những người da trắng

Trên những chiếc thuyền ấy chàng thanh niên thầm khâm phục họ

Đêm trở về căn nhà mái rạ nền đất nhà mình cậu thao thức mơ bay đến những chân trời xa lạ, những xứ sở giàu có tiền bạc và sức mạnh

Nơi những chàng trai như cậu có thể đi khắp trái đất với những con tàu vĩ đại, những kiện hàng to lớn, với những tráp đầy tiền, vàng bạc.

Cậu nhìn hai bàn tay mình

Hai bàn tay to, đầy chai sạn không khác gì bàn tay của những người thủy thủ da trắng. Cậu cũng kéo nổi mỏ neo, cũng nâng lên vai, vác đi những kiện hàng to.

Với những thứ đồ gốm, xấp tơ lụa trên thuyền cậu cũng đổi được vải vóc, đồ trang sức, đồ kim khí, thuốc men...

Cậu hỏi người cha : Cha ơi, để có những con thuyền to lớn đi ra được đại dương thì phải làm gì?

Cha cậu trả lời : Con phải có sức mạnh. Con phải làm cho đất nước giàu có. Biển cả sẽ giúp con.

Mạc Đăng Dung nhìn hai bàn tay mình. Thật lạ trong đó có cả sóng đại dương đang vỗ dào dạt, cậu đang lái một con thuyền to lớn đi về phía mặt trời lên mỗi sớm.

Hai mươi hai tuổi, trong trận tỷ thí đánh gục hai mươi đối thủ bước lên võ đài đô lực sĩ, trong hai bàn tay chàng đánh cá lại cồn lên những cơn sóng biển.

Những cơn sóng biển không bao giờ buông tha chàng cả khi cầm dù che đầu vua ở đội quân túc vệ.

Hai mươi chín tuổi, chàng có thanh bảo đao sức lực người thường không mang nổi. Trên mình ngựa đánh Đông dẹp Bắc lạ thay thanh bảo đao mỗi khi khua trên đầu binh địch phát ra những đợt sóng ầm ào cuốn tan tất cả các đạo quân cùng thành lũy.

Bốn mươi tư tuổi chàng đánh cá trở thành Hoàng đế.

Người vẫn không bao giờ nguôi nhớ tiếng sóng biển.

Vẫn mơ những con thuyền buôn vĩ đại, những xứ sở giàu đẹp bên kia bờ đại dương.

Mỗi buổi sáng

Hoàng đế - Người đánh cá nhìn lại hai bàn tay mình, tiếng sóng biển lại nhắc lời người cha ngày trước :

Biển cả sẽ giúp con.

 Tháng 11 -2012

                                                        CAO BẰNG

Ngàn núi cao mây phủ

Huyền tích 400 năm

Bản Phủ vào đêm hội

Nến đèn sáng lung linh

Người đẹp đến giờ vẫn đẹp

Như từ cung cấm bước ra

Tiếng lượn lưng đồi tha thiết

Chuông chùa Đà Quận ngân nga

Nguyên Bình vẫn nắng mênh mang quá

Hồng chín vàng tươi lối dẫn  sang

Minh Tâm xóm nhỏ nhà ấm lửa

Dấu vết năm nao bóng Bác còn

Này đây thành cũ

Đây vườn thượng uyển

Này đây giếng ngọc

Này đây hồ sen

Đây vườn đạn đá

Nà Lữ, Phục Hòa

Miếu bà, miếu cô

Bến thuyền khách trú

Xưởng gỗ, lò rèn

Này chợ Háng Séng

Này đình Cô Xàu

Lò gạch hòm sớ

Kia đồi Kho Khẩu

Đây chùa Huyền Du...

Em gái từ xứ Nam

Thẫn thờ nhìn sóng nước Bằng Giang

Dõi người thưở trước chân ngàn dặm

Thao thức đêm trường nhớ cố hương

Chàng trai họ Mạc từ Kinh Bắc

Thầm nghe cụ tổ bà xưa hát

Tiễn tổ ông giữ nghiệp biên thùy

Nàng về nuôi cái cùng con

Để anh đi trẩy nước non Cao Bằng

Cao Bằng

Cao Bằng

Đèo gối đèo cao mãi

Ngựa mỏi gối chồn chân

Ngủ đứng bên dốc đá

Mơ bạn hàng sáng mai

Cao Bằng

Cao Bằng

Xuôi về Đông Bắc đường ra biển

Căng buồm gió đẩy tới phương Nam

Mang hồn phục thủy cho dòng tộc

Bến lạ mong chờ khách lữ vong

Cao Bằng sáng lại trời non nước

Tụ về linh khí của ngày xưa 

Có ngày con cháu chen chân đuốc

Như thưở hồn thiêng đất cố đô

Tháng 10-2012

 BẢO ĐAO HỒI CỐ ĐÔ

Người có thời thôi, đất có thời

Âu do định mệnh, cũng do trời

Đã bao quyết liệt, bao giông bão

Im lặng nằm trong khối tiết tháo

Giông bão cuộn trong từng thớ thép

Thưở oai linh ào ào gầm thét

Thái Nguyên, Yên Quảng lại Sơn Tây

Giữ cố triều Lê khỏi tan nát

Năm trăm năm, phải năm trăm năm

Dương Kinh, Ngọc Tỉnh, về Dương Kinh

Đi qua những cõi cháy lửa máu

Thân còn nguyên vẹn nhờ con cháu

Ngậm hờn trước kẻ vong ân nghĩa

Nuốt tiếng thị phi lẫn nhục nhã

Trước thiên triều vạn quân hung dữ

Cứu dân lành khỏi cõi điêu linh

Bây giờ Người về ngự Thế miếu

Tường Quang điện cũ nhật nguyệt chiếu

Bảo đao hầu cận ở bên Người

Nhìn cháu con mỉm cười rơi lệ

Thanh thản trùm lên sắc vải điều

Mênh mang Đa Độ đẹp mây chiều

Muôn họ cùng chung xây đất nước

Xã tắc non sông hết oán cừu.

  Tháng 11-2012