Trong 2 kỳ trước, tôi đã kể những điều xảy ra từ đầu năm tới giữa năm, khi máy bay Mỹ ném bom trở lại miền Bắc vào giữa tháng 4, mà những nhà chép sử gọi là cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ 2. Vậy là câu sấm “Đầu năm mưa đá, giữa năm bắn phá, cuối năm hòa bình” đã ứng nghiệm 2 phần. Ai nấy đều nôn nóng chờ đợi hết năm để xem phần 3 sấm trạng có đúng không. Khát khao hòa bình rõ rệt hơn bao giờ hết, nhất là khi con người ta đã quá mệt mỏi với cuộc chiến tranh kéo dài, lại đang chịu cảnh hằng ngày nhìn thấy lũ lượt máy bay Mỹ đem bom tới quẳng khắp nơi, nhà đổ, người chết, làng xóm xơ xác tiêu điều. Tôi còn nhớ thời ấy có đọc được bài thơ của ai đó, trong ấy có câu “Thà ăn muối suốt đời/Còn hơn là có giặc”.
Thầy giáo chủ nhiệm lớp 10 và nhiều bạn tôi đã ra trận. Đám chúng tôi nhờ lý do, tiêu chuẩn này khác chửa phải đi nên cố gắng học hành, cũng để khỏi phụ lòng người đang lăn mình vào chỗ sinh tử. May mắn tháng 6 năm ấy tôi thi tốt nghiệp phổ thông (hết lớp 10) cũng đỗ. Tôi nói may bởi sau này vẫn tự thú với bạn bè rằng mình chưa bao giờ làm được hoàn chỉnh bài toán đại số quỹ tích hoặc bài toán hình về hình học không gian. Cả tính hóa trị môn hóa nữa, cũng dốt đặc cán mai táu. À, nói thêm cái thành ngữ “dốt đặc cán mai táu”, cái mai để đào đất, lưỡi bằng sắt, cán bằng gỗ. Để cho chắc chẳn, khỏi bị gãy khi phải đào phải bẩy những hòn đất lớn, người ta chọn thứ gỗ thật chắc làm cán, chứ gỗ bạch đàn, gỗ xoan hoặc tre không ăn thua. Trong tứ thiết họ nhà mộc có “đinh, lim, sến, táu”, được cái cán gỗ táu thì chắc phải biết. Nó đặc như sắt, cứng như sắt. Đứa nào học dốt quá, thày bu nó hoặc thày cô giáo, bạn bè cười chê là “dốt đặc cán mai táu”, không nhét chữ vào đầu được. Loại ấy chỉ cho đi cày, theo đít con trâu.
Thứ Bảy, 30 tháng 12, 2017
Thứ Ba, 26 tháng 12, 2017
Đừng để mất bò mới lo…
... Làm chuồng. Tức là giật mình hoắng lên, lo sợ, cuống quýt tìm nguyên nhân, tìm cách giải quyết, quy kết trách nhiệm. Nhưng tất cả đều là sự đã rồi. Nếu sự việc xảy ra chỉ để lại hậu quả nhẹ, không ghê gớm lắm thì còn có thể rút kinh nghiệm, nhưng nó mà nặng nề, tổn hại không thể tính đếm thì chỉ còn nhờ tới pháp luật.
Ấy là tôi muốn nhắc tới vụ việc cười không nổi xảy ra đêm 25.12 ở Hà Nội. Chả hiểu làm sao, giữa muôn trùng lực lượng bảo vệ, hàng rào ngăn cách nọ kia, “nội bất xuất, ngoại bất nhập”, vậy mà đoàn tàu đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông hiện đại nhập từ Trung Quốc về, được gìn giữ bảo vệ cẩn thận “như con ngươi của mắt mình” lại bị tấn công một cách rất hài. Không biết “quân địch” có bao nhiêu người, nhưng dứt khoát không thể một hai “lính”, đem theo “vũ khí” là sơn màu, đồ phun xịt, cọ quẹt đã khoác cho đoàn tàu mới nhập còn din chưa bóc tem ấy một bộ áo lòe loẹt, loang lổ, sặc sỡ chẳng giống thứ gì. Có người đùa những “bức tranh” được lắm, còn buột mồm khen các họa sĩ graffiti vẽ đẹp, ấn tượng, khéo tay. Chẳng qua họ nhìn dưới góc độ hội họa thôi, chứ xét dưới góc độ xã hội - pháp luật thì quả thật có vấn đề.
Ấy là tôi muốn nhắc tới vụ việc cười không nổi xảy ra đêm 25.12 ở Hà Nội. Chả hiểu làm sao, giữa muôn trùng lực lượng bảo vệ, hàng rào ngăn cách nọ kia, “nội bất xuất, ngoại bất nhập”, vậy mà đoàn tàu đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông hiện đại nhập từ Trung Quốc về, được gìn giữ bảo vệ cẩn thận “như con ngươi của mắt mình” lại bị tấn công một cách rất hài. Không biết “quân địch” có bao nhiêu người, nhưng dứt khoát không thể một hai “lính”, đem theo “vũ khí” là sơn màu, đồ phun xịt, cọ quẹt đã khoác cho đoàn tàu mới nhập còn din chưa bóc tem ấy một bộ áo lòe loẹt, loang lổ, sặc sỡ chẳng giống thứ gì. Có người đùa những “bức tranh” được lắm, còn buột mồm khen các họa sĩ graffiti vẽ đẹp, ấn tượng, khéo tay. Chẳng qua họ nhìn dưới góc độ hội họa thôi, chứ xét dưới góc độ xã hội - pháp luật thì quả thật có vấn đề.
Một câu hỏi "vấn nạn"
Ông thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị quân đội hôm 25.12 cho biết chính quyền xứ ta hiện có 10.000 người (cán bộ chiến sĩ) lập trường cách mạng vững vàng, giỏi chuyên môn nghiệp vụ, làm nhiệm vụ đấu tranh trên mạng, phản bác, đè bẹp các thế lực thù địch lợi dụng internet. Đội quân hơn 1 sư đoàn này được ông Nghĩa gọi là "lực lượng 47". Còn dân gian gọi nôm na là dư luận viên.
Lại nhớ hồi ông Hồ Quang Lợi, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội cũng từng khoe đang nắm cả đội ngũ dư luận viên hùng hậu, sẵn sàng bóp chết các thế lực thù địch. Tất cả những ai nói trái, nghĩ trái với các ông ấy đều là thế lực thù địch. Đầu óc mấy ông tuyên giáo lúc nào cũng nuôi tư tưởng chiến tranh, bạo lực.
Nuôi cả 10.000 người (và chắc chắn hơn thế nữa), chỉ mỗi ông bà ấy nhổ một bãi nước bọt thì mạng cũng đủ ô nhiễm nặng, còn ai dám vào đó làm gì. Tiền chi cho đội quân này chắc cũng hơi nhiều, đồng chí Quang nùn nhỉ.
Tôi thách 10.000 đồng chí trả lời được chính xác cho tôi 2 câu hỏi này (thực ra là một): Tại sao hầu hết những nước phát triển kinh tế tư bản, thể chế dân chủ tư sản lại đều giàu có, thịnh vượng, đời sống vật chất cao, xã hội yên lành, con người hạnh phúc, phát triển không ngừng, thu hút sự quan tâm, học tập của mọi nơi (mà con cái các ông bà cai trị xứ ta đều qua xứ họ du học là một minh chứng)?
Gợi ý: Các ông bà có thể tham khảo những quốc gia bị chia cắt thành hai phe như Việt Nam, Đức, Triều Tiên thì coi bên nào đời sống cao, đầy đủ, hạnh phúc hơn.
Nguyễn Thông
Lại nhớ hồi ông Hồ Quang Lợi, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội cũng từng khoe đang nắm cả đội ngũ dư luận viên hùng hậu, sẵn sàng bóp chết các thế lực thù địch. Tất cả những ai nói trái, nghĩ trái với các ông ấy đều là thế lực thù địch. Đầu óc mấy ông tuyên giáo lúc nào cũng nuôi tư tưởng chiến tranh, bạo lực.
Nuôi cả 10.000 người (và chắc chắn hơn thế nữa), chỉ mỗi ông bà ấy nhổ một bãi nước bọt thì mạng cũng đủ ô nhiễm nặng, còn ai dám vào đó làm gì. Tiền chi cho đội quân này chắc cũng hơi nhiều, đồng chí Quang nùn nhỉ.
Tôi thách 10.000 đồng chí trả lời được chính xác cho tôi 2 câu hỏi này (thực ra là một): Tại sao hầu hết những nước phát triển kinh tế tư bản, thể chế dân chủ tư sản lại đều giàu có, thịnh vượng, đời sống vật chất cao, xã hội yên lành, con người hạnh phúc, phát triển không ngừng, thu hút sự quan tâm, học tập của mọi nơi (mà con cái các ông bà cai trị xứ ta đều qua xứ họ du học là một minh chứng)?
Tại sao tất cả những nước theo con đường xã hội chủ nghĩa, cộng sản chủ nghĩa, kể từ Liên Xô, Tiệp Khắc, CHDC Đức, Romania, Cuba, Việt Nam, Triều Tiên, Trung Quốc, Etiopia, Mozambique, Afganistan, Congo, Nicaragua, Venezuela... đều chìm đắm mãi trong nghèo đói, chậm phát triển, nội chiến, xung đột với bên trong và bên ngoài, nợ nần chồng chất, tham nhũng là quốc nạn, lẹt đẹt đi cuối đội ngũ nhân loại, rồi tự tan rã, tự phải chuyển hóa thay đổi (như kiểu Trung Quốc)...?
Gợi ý: Các ông bà có thể tham khảo những quốc gia bị chia cắt thành hai phe như Việt Nam, Đức, Triều Tiên thì coi bên nào đời sống cao, đầy đủ, hạnh phúc hơn.
Nguyễn Thông
Thứ Hai, 25 tháng 12, 2017
Chuyện mùa đông
Tháng 12.2017. Ông bạn tôi bảo chưa năm nào Sài Gòn nói riêng, miền Nam nói chung rét như năm nay. Ngoài Bắc càng rét tợn. Bản tin thời tiết trên tivi cũng như trên báo điện tử thu hút người đọc hơn cả tin vụ án “cướp giết hiếp”. Người ta cần biết hôm nay, ngày mai, thậm chí sáng hoặc chiều hoặc tối nhiệt độ sẽ xuống thấp bao nhiêu, rét như thế nào để có cách đối phó, chẳng hạn trẻ con rét quá thì nghỉ học, thanh niên trót hẹn người yêu đi dạo đường Thanh Niên, Bờ Hồ thì đổi địa điểm vào những nơi kín gió, v.v.., đại loại là vậy.
Từ cuối thu, các nhà khí tượng học đã cảnh báo năm nay rét sớm, rét dài, rét sâu hơn mọi năm. Mà đúng thật, mới đầu tháng 11 tây gió bấc đã réo, sang tháng 12 thì có hôm Hà Nội, Hải Phòng xuống còn 7-8 độ, vùng núi đã rơi tuyết, đóng băng. Bọn phượt nhắn nhe rủ nhau trên phây búc lên Sa Pa, lên đèo Ô Quy Hồ ngắm tuyết. Đứa cháu tôi ngoài Phòng (Hải Phòng) gọi điện vào bảo rét lắm cậu ạ, đêm ngủ quấn mấy cái chăn vẫn run cầm cập.
Sài Gòn năm nào cũng vậy cứ gần mùa Giáng sinh là se lạnh, bọn thanh niên thích ra mặt bởi có dịp diện đồ tung tẩy ngoài phố. Cứ trưng áo hai dây, váy ngắn mãi cũng chán. Những thứ đồ ấy chỉ toát lên sự khêu gợi, quyến rũ chứ không tạo được vẻ sang trọng, kiêu kỳ. Phải quần áo chuyên dùng cho mùa đông cơ. Đi trên phố Sài Gòn mấy hôm nay tưởng đang ở một thành phố châu Âu, Paris chẳng hạn, chứ không phải đô thị bên kênh Nhiêu Lộc. Nơi nơi treo đèn kết hoa, bày cây thông lục lạc, ông già Noel, con tuần lộc sừng cong vút, áo quần đỏ đặc trưng, nhất là khu vực gần mấy nhà thờ Đức Bà, Huyện Sĩ, Tân Định, Mông Triệu, Cầu Kho… Nam thanh nữ tú áo khoác áo choàng, khăn len mũ dạ trưng hết ra. Tuy ông phó chủ tịch quận 1 đã bị bó tay vụ dẹp vỉa hè, phố phường có vẻ nhếch nhác hơn trước khi dẹp, nhưng không khí đón Giáng sinh có vẻ khiến Sài Gòn sinh sắc hơn. Lại được ông trời ban thêm những đợt lạnh quý hóa nên càng thêm hấp dẫn.
Từ cuối thu, các nhà khí tượng học đã cảnh báo năm nay rét sớm, rét dài, rét sâu hơn mọi năm. Mà đúng thật, mới đầu tháng 11 tây gió bấc đã réo, sang tháng 12 thì có hôm Hà Nội, Hải Phòng xuống còn 7-8 độ, vùng núi đã rơi tuyết, đóng băng. Bọn phượt nhắn nhe rủ nhau trên phây búc lên Sa Pa, lên đèo Ô Quy Hồ ngắm tuyết. Đứa cháu tôi ngoài Phòng (Hải Phòng) gọi điện vào bảo rét lắm cậu ạ, đêm ngủ quấn mấy cái chăn vẫn run cầm cập.
Sài Gòn năm nào cũng vậy cứ gần mùa Giáng sinh là se lạnh, bọn thanh niên thích ra mặt bởi có dịp diện đồ tung tẩy ngoài phố. Cứ trưng áo hai dây, váy ngắn mãi cũng chán. Những thứ đồ ấy chỉ toát lên sự khêu gợi, quyến rũ chứ không tạo được vẻ sang trọng, kiêu kỳ. Phải quần áo chuyên dùng cho mùa đông cơ. Đi trên phố Sài Gòn mấy hôm nay tưởng đang ở một thành phố châu Âu, Paris chẳng hạn, chứ không phải đô thị bên kênh Nhiêu Lộc. Nơi nơi treo đèn kết hoa, bày cây thông lục lạc, ông già Noel, con tuần lộc sừng cong vút, áo quần đỏ đặc trưng, nhất là khu vực gần mấy nhà thờ Đức Bà, Huyện Sĩ, Tân Định, Mông Triệu, Cầu Kho… Nam thanh nữ tú áo khoác áo choàng, khăn len mũ dạ trưng hết ra. Tuy ông phó chủ tịch quận 1 đã bị bó tay vụ dẹp vỉa hè, phố phường có vẻ nhếch nhác hơn trước khi dẹp, nhưng không khí đón Giáng sinh có vẻ khiến Sài Gòn sinh sắc hơn. Lại được ông trời ban thêm những đợt lạnh quý hóa nên càng thêm hấp dẫn.
Chủ Nhật, 24 tháng 12, 2017
Chút bâng khuâng Noel
Lời chủ trang
Đạo Thiên Chúa ở xứ ta, ngoài bề dày lịch sử, còn để lại nhiều ấn tượng sâu sắc, chẳng hạn những ngôi nhà thờ luôn là điểm nhấn kiến trúc đẹp nhất, hoành tráng nhất của một vùng, những đức cha thông tuệ, đẹp cả phần đạo lẫn đời, những quần cư xứ đạo yên bình gắn bó. Bài viết này của bạn tôi, nhà báo Xuân Ba, nói đến 2 vị chủ chăn cộng đồng chiên Việt là đức Hồng y Phạm Đình Tụng và Đức Tổng giám mục Nguyễn Văn Sang. Hai cụ đã về nước Chúa nhưng bóng dáng, tâm hồn vẫn như còn quanh quẩn đâu đây.
Đêm nay Noel, bạn đi rước lễ, bạn đi chơi xong, về đọc bài này, để biết thêm dưới bàn thờ Chúa có những con người thật đáng kính.
Chút bâng khuâng Noel
Đạo Thiên Chúa ở xứ ta, ngoài bề dày lịch sử, còn để lại nhiều ấn tượng sâu sắc, chẳng hạn những ngôi nhà thờ luôn là điểm nhấn kiến trúc đẹp nhất, hoành tráng nhất của một vùng, những đức cha thông tuệ, đẹp cả phần đạo lẫn đời, những quần cư xứ đạo yên bình gắn bó. Bài viết này của bạn tôi, nhà báo Xuân Ba, nói đến 2 vị chủ chăn cộng đồng chiên Việt là đức Hồng y Phạm Đình Tụng và Đức Tổng giám mục Nguyễn Văn Sang. Hai cụ đã về nước Chúa nhưng bóng dáng, tâm hồn vẫn như còn quanh quẩn đâu đây.
Đêm nay Noel, bạn đi rước lễ, bạn đi chơi xong, về đọc bài này, để biết thêm dưới bàn thờ Chúa có những con người thật đáng kính.
Chút bâng khuâng Noel
XUÂN BA
1. Bao năm làm cư dân gần Nhà Thờ Lớn Hà thành mà thứ trần phàm như mình chả thấy có điều chi sốt mến hay rung động với nơi chúa ngự được coi là lớn nhất trời Nam?
Năm đã lâu lần ấy vào thăm ông bạn Trần An Duyệt (Đài truyền hình Trung ương) mắc bệnh trọng. Buồng bệnh nhà thương Phủ Doãn hồi ấy hình như khởi sự cho việc điều trị theo yêu cầu nên ông bạn tôi được nằm tại một phòng khá là tiện nghi. An Duyệt không nằm một mình. Giường bên là một cụ già người manh mảnh khuôn mặt nhẹ nhõm... Không biết bệnh chi mà cụ lúc nào cũng thường trực nụ cười hom hóm. Cuối buổi thăm, An Duyệt bỗng "à quên" rôi vui vẻ giới thiệu tôi với vị khách cùng buồng. Có lẽ do thời gian nằm viện cũng lâu lâu với nhau. Có thể giữa cụ với An Duyệt có mối quan hệ thân gần, hoặc giả tính tình An Duyệt vốn vui vẻ xởi lởi ai cũng dễ gần thì cung cách giới thiệu của An Duyệt mới có thể thân mật nhưng vẫn chả giảm đi phân nào sự kính trọng như thế.
Năm sáu cái "à" thầm... Hóa ra vị khách cùng buồng với An Duyệt là Đức Hồng y Phạm Đình Tụng. Tên thánh đầy đủ của cụ là Phaolo Giuse Maria Phạm Đình Tụng. Cụ thay mặt cho chúa Ki Tô trên trần thế này chăn đoàn chiên Việt ngót 6 triệu người.
Vẫn nụ cười hom hóm, đức Hồng y chuyện lại rằng, bửng tưng gần 2 tuần trước, quen lệ 4 giờ sáng dậy lo việc kinh bổn chả may cụ trượt chân ngã. Cú ngã tai ác dẫn đến việc rạn xương vai. Nhà nước Việt Nam gợi ý nếu cụ sang bên Roma chữa trị thì sẵn sàng tạo mọi điều kiện. Nhưng cụ Hồng y lại xin vào Bệnh viện Việt Đức. Thời gian nằm viện cùng với phác đồ điều trị lẫn săn sóc của các thày thuốc, bệnh cụ Hồng y có cơ thuyên giảm, cụ đã nhúc nhắc đi lại được...
1. Bao năm làm cư dân gần Nhà Thờ Lớn Hà thành mà thứ trần phàm như mình chả thấy có điều chi sốt mến hay rung động với nơi chúa ngự được coi là lớn nhất trời Nam?
Năm đã lâu lần ấy vào thăm ông bạn Trần An Duyệt (Đài truyền hình Trung ương) mắc bệnh trọng. Buồng bệnh nhà thương Phủ Doãn hồi ấy hình như khởi sự cho việc điều trị theo yêu cầu nên ông bạn tôi được nằm tại một phòng khá là tiện nghi. An Duyệt không nằm một mình. Giường bên là một cụ già người manh mảnh khuôn mặt nhẹ nhõm... Không biết bệnh chi mà cụ lúc nào cũng thường trực nụ cười hom hóm. Cuối buổi thăm, An Duyệt bỗng "à quên" rôi vui vẻ giới thiệu tôi với vị khách cùng buồng. Có lẽ do thời gian nằm viện cũng lâu lâu với nhau. Có thể giữa cụ với An Duyệt có mối quan hệ thân gần, hoặc giả tính tình An Duyệt vốn vui vẻ xởi lởi ai cũng dễ gần thì cung cách giới thiệu của An Duyệt mới có thể thân mật nhưng vẫn chả giảm đi phân nào sự kính trọng như thế.
Năm sáu cái "à" thầm... Hóa ra vị khách cùng buồng với An Duyệt là Đức Hồng y Phạm Đình Tụng. Tên thánh đầy đủ của cụ là Phaolo Giuse Maria Phạm Đình Tụng. Cụ thay mặt cho chúa Ki Tô trên trần thế này chăn đoàn chiên Việt ngót 6 triệu người.
Vẫn nụ cười hom hóm, đức Hồng y chuyện lại rằng, bửng tưng gần 2 tuần trước, quen lệ 4 giờ sáng dậy lo việc kinh bổn chả may cụ trượt chân ngã. Cú ngã tai ác dẫn đến việc rạn xương vai. Nhà nước Việt Nam gợi ý nếu cụ sang bên Roma chữa trị thì sẵn sàng tạo mọi điều kiện. Nhưng cụ Hồng y lại xin vào Bệnh viện Việt Đức. Thời gian nằm viện cùng với phác đồ điều trị lẫn săn sóc của các thày thuốc, bệnh cụ Hồng y có cơ thuyên giảm, cụ đã nhúc nhắc đi lại được...
Chống tham nhũng: Ai chống, chống ai?
Tham nhũng không phải bây giờ mới xuất hiện mà có từ thời thượng cổ. Khi con người lập ra bộ máy cai trị thì tham nhũng nảy sinh. Đơn giản là con người vốn tham, lúc có quyền hành trong tay thì lòng tham ấy được trợ lực, trỗi dậy, biến thành tham nhũng.
Vậy thì tham nhũng là gì? Là lợi dụng chức vụ quyền hạn để vơ vét, thâu tóm tiền bạc, của cải, tài sản không phải của mình về cho mình. Nói cách khác, tham nhũng là cuộc cướp đoạt vật chất bằng quyền bính.
Trong bất cứ thể chế, hình thức xã hội nào, kể cả xã hội XHCN, xã hội cộng sản “vì dân do dân”, chỉ những kẻ nắm quyền mới có thể tham nhũng. Dân không thể nào tham nhũng bởi dân không có quyền. Dân chỉ có nhiệm vụ chống tham nhũng. Nhưng trong xã hội XHCN dân cũng không được chống tham nhũng bởi thấp cổ bé miệng, nói chả ai nghe. Lịch sử Việt chỉ ghi nhận duy nhất trường hợp dân chống tham nhũng thành công là nhà thơ Đoàn Phú Tứ (tác giả bài “Màu thời gian” nổi tiếng) dõng dạc tố cáo đại tá Trần Dụ Châu khiến ông quan năm này bị phơi bày, chính phủ buộc phải ra tay xử lý. Còn về sau, bất kỳ người dân nào đứng lên đấu tranh chống tham nhũng số phận đầu chịu lên bờ xuống ruộng.
Muốn chống tham nhũng, bộ máy cai trị xã hội phải có sự kiểm tra giám sát nhau theo cơ chế đối lập, dân chủ, đa đảng. Đảng nào, lực lượng nào nắm quyền mà tham nhũng thì đảng khác, lực lượng khác sẽ phanh phui, buộc nó phải ra đi cho đảng, lực lượng trong sạch hơn nắm quyền.
Vậy thì tham nhũng là gì? Là lợi dụng chức vụ quyền hạn để vơ vét, thâu tóm tiền bạc, của cải, tài sản không phải của mình về cho mình. Nói cách khác, tham nhũng là cuộc cướp đoạt vật chất bằng quyền bính.
Trong bất cứ thể chế, hình thức xã hội nào, kể cả xã hội XHCN, xã hội cộng sản “vì dân do dân”, chỉ những kẻ nắm quyền mới có thể tham nhũng. Dân không thể nào tham nhũng bởi dân không có quyền. Dân chỉ có nhiệm vụ chống tham nhũng. Nhưng trong xã hội XHCN dân cũng không được chống tham nhũng bởi thấp cổ bé miệng, nói chả ai nghe. Lịch sử Việt chỉ ghi nhận duy nhất trường hợp dân chống tham nhũng thành công là nhà thơ Đoàn Phú Tứ (tác giả bài “Màu thời gian” nổi tiếng) dõng dạc tố cáo đại tá Trần Dụ Châu khiến ông quan năm này bị phơi bày, chính phủ buộc phải ra tay xử lý. Còn về sau, bất kỳ người dân nào đứng lên đấu tranh chống tham nhũng số phận đầu chịu lên bờ xuống ruộng.
Muốn chống tham nhũng, bộ máy cai trị xã hội phải có sự kiểm tra giám sát nhau theo cơ chế đối lập, dân chủ, đa đảng. Đảng nào, lực lượng nào nắm quyền mà tham nhũng thì đảng khác, lực lượng khác sẽ phanh phui, buộc nó phải ra đi cho đảng, lực lượng trong sạch hơn nắm quyền.
Thứ Sáu, 22 tháng 12, 2017
Câu hỏi
Suốt 3 tháng nay bắt bớ trừng trị tràn lan, cả xã hội trong cơn khủng hoảng, điên loạn, người ta cứ mỗi sáng lại hỏi nhau đã bắt thêm ai chưa.
Điều đáng ghi nhận nhất là gần như không mấy vụ bắt dân (bởi dân có tội gì mà bắt), chỉ bắt cán bộ đảng viên (tội nhiều hơn trúc Lam Sơn). Tức là đã xảy ra cuộc khủng hoảng, suy sụp ở thượng tầng, ở bộ máy cai trị. Bản thân cán bộ từ trung ương tới địa phương bị suy thoái thê thảm, bộ máy lãnh đạo bị mục ruỗng, phe phái đánh nhau, mạnh được yếu thua, kẻ thất cơ lỡ vận, kẻ thừa thắng xông lên, kẻ ôm mối căm hờn, kẻ chờ cơ phục hận, v.v..
Thể chế cai trị như sân khấu kịch, đủ cả bi hài, hỉ nộ ái ố. Dân chúng hằng ngày chứng kiến các vai diễn, lặng lẽ theo dõi, vỗ tay, hỉ hả, nghi ngờ, với tâm trạng của dân làng Vũ Đại "thằng ấy chết, còn thằng khác, chúng mình cũng chả lợi tí gì đâu".
Bi kịch nhất là cả một đất nước, một dân tộc, một khối nhân dân gần trăm triệu người đầy khát khao vươn tới cuộc sống no ấm, hạnh phúc, yên bình lại cứ bị cuốn vào những cuộc tranh giành xôi thịt khốn nạn ấy (với chiêu bài chống tham nhũng), để rồi loay hoay luẩn quẩn trong đói nghèo, cùng quẫn, tội ác. Những thế lực hắc ám cứ ngự trên đầu trên cổ dân không biết đến bao giờ?
Điều đáng ghi nhận nhất là gần như không mấy vụ bắt dân (bởi dân có tội gì mà bắt), chỉ bắt cán bộ đảng viên (tội nhiều hơn trúc Lam Sơn). Tức là đã xảy ra cuộc khủng hoảng, suy sụp ở thượng tầng, ở bộ máy cai trị. Bản thân cán bộ từ trung ương tới địa phương bị suy thoái thê thảm, bộ máy lãnh đạo bị mục ruỗng, phe phái đánh nhau, mạnh được yếu thua, kẻ thất cơ lỡ vận, kẻ thừa thắng xông lên, kẻ ôm mối căm hờn, kẻ chờ cơ phục hận, v.v..
Thể chế cai trị như sân khấu kịch, đủ cả bi hài, hỉ nộ ái ố. Dân chúng hằng ngày chứng kiến các vai diễn, lặng lẽ theo dõi, vỗ tay, hỉ hả, nghi ngờ, với tâm trạng của dân làng Vũ Đại "thằng ấy chết, còn thằng khác, chúng mình cũng chả lợi tí gì đâu".
Bi kịch nhất là cả một đất nước, một dân tộc, một khối nhân dân gần trăm triệu người đầy khát khao vươn tới cuộc sống no ấm, hạnh phúc, yên bình lại cứ bị cuốn vào những cuộc tranh giành xôi thịt khốn nạn ấy (với chiêu bài chống tham nhũng), để rồi loay hoay luẩn quẩn trong đói nghèo, cùng quẫn, tội ác. Những thế lực hắc ám cứ ngự trên đầu trên cổ dân không biết đến bao giờ?
Nguyễn Thông
Thứ Năm, 21 tháng 12, 2017
Người Trung Quốc đã đục rỗng núi Trà Phương như thế nào?
Núi Trà Phương còn có tên nôm là núi Chè, ở xã Thụy Hương, huyện Kiến Thụy, đất Hải Phòng quê tôi.
Làng Trà Phương nằm ngay chân núi Chè. Núi Chè với núi Đối (ven sông Đa Độ, nơi người ta thường bắt được những con ba ba nặng mấy chục ký) như hai anh em sinh đôi. Thật kỳ lạ, giữa vùng đồng bằng mênh mông chỉ có ruộng và đầm lầy, ao chuôm, tự dưng nhô lên hai ngọn núi đá sừng sững. Hồi nhỏ, nghe bu tôi kể rằng bà chúa Chè gánh đá đi lấp biển Đồ Sơn - Bàng La, chỗ gần cửa sông Văn Úc để mở mang đất đai bờ cõi, đến đây thì gãy đòn gánh, đành phải bỏ lại thành 2 ngọn núi. Thời học đại học, tôi đùa với bạn bè rằng mình là người miền núi, cũng giống như mấy anh chị người Tày, Nùng... trên Thái Nguyên, Cao Bằng vậy, thế mà ối đứa tin.
Núi Chè cao hơn 5 chục mét, chạy dài gần cây số, tinh đá là đá. Trên núi phía nam có hang Bà Chúa, phía bắc núi gần làng Xuân La, xã Thanh Sơn có hai cây quéo cổ thụ to cả mấy người ôm, lại có cái miếu thiêng lắm. Sau này hồi giữa những năm 60, công binh Trung Quốc sang đục rỗng quả núi làm hầm chứa đại bác chĩa nòng ra biển để bắn tàu chiến Mỹ. Nhưng tôi chưa thấy bắn được phát nào, chỉ nghe đồn rằng họ sang đào bới của cải do tổ tiên chôn giấu từ thời xửa thời xưa. Nếu đúng vậy thì quả là kỳ công bởi đục rỗng cả hòn núi đâu phải chuyện đùa, chút nữa tôi sẽ kể kỹ.
Làng Trà Phương nằm ngay chân núi Chè. Núi Chè với núi Đối (ven sông Đa Độ, nơi người ta thường bắt được những con ba ba nặng mấy chục ký) như hai anh em sinh đôi. Thật kỳ lạ, giữa vùng đồng bằng mênh mông chỉ có ruộng và đầm lầy, ao chuôm, tự dưng nhô lên hai ngọn núi đá sừng sững. Hồi nhỏ, nghe bu tôi kể rằng bà chúa Chè gánh đá đi lấp biển Đồ Sơn - Bàng La, chỗ gần cửa sông Văn Úc để mở mang đất đai bờ cõi, đến đây thì gãy đòn gánh, đành phải bỏ lại thành 2 ngọn núi. Thời học đại học, tôi đùa với bạn bè rằng mình là người miền núi, cũng giống như mấy anh chị người Tày, Nùng... trên Thái Nguyên, Cao Bằng vậy, thế mà ối đứa tin.
Núi Chè cao hơn 5 chục mét, chạy dài gần cây số, tinh đá là đá. Trên núi phía nam có hang Bà Chúa, phía bắc núi gần làng Xuân La, xã Thanh Sơn có hai cây quéo cổ thụ to cả mấy người ôm, lại có cái miếu thiêng lắm. Sau này hồi giữa những năm 60, công binh Trung Quốc sang đục rỗng quả núi làm hầm chứa đại bác chĩa nòng ra biển để bắn tàu chiến Mỹ. Nhưng tôi chưa thấy bắn được phát nào, chỉ nghe đồn rằng họ sang đào bới của cải do tổ tiên chôn giấu từ thời xửa thời xưa. Nếu đúng vậy thì quả là kỳ công bởi đục rỗng cả hòn núi đâu phải chuyện đùa, chút nữa tôi sẽ kể kỹ.
Thứ Tư, 20 tháng 12, 2017
Ngày ấy bên sông Cầu
Hôm 18.12.2017. Tầm này cách nay vừa đúng 45 năm, đám K17 chúng ta đang nhốn nháo trên vùng đất cổ thôn Sát Thượng ven sông Cầu, ngóng về Hà Nội chớp lòe ánh bom, tiếng nổ đinh tai nhức óc. Mình lại nhớ ngày ấy bên sông Cầu.
Chả phải mình định ăn theo phim "Ngày ấy bên sông Lam" nhưng nhìn về quãng thời gian xa ngái đó thì thấy không còn tiêu đề nào hợp hơn.
Khoa Văn tuổi cũng xấp xỉ lứa tuổi chúng mình, tức là khi các thầy Đặng Thai Mai, Trương Tửu, Nguyễn Mạnh Tường, Trần Đức Thảo, Cao Xuân Huy, Cao Xuân Hạo, Phan Ngọc… tiếng tăm lẫy lừng bước lên giảng đường đó thì lúc ấy tụi mình mới đẻ. Thế hệ sinh viên K17 chỉ được thụ giáo các thầy hầu hết là sinh viên vài khóa đầu của khoa, tốt nghiệp được giữ lại trường. Thế cũng sướng củ tỉ rồi, hạnh phúc lắm rồi. Chả tự hào sao khi được các thầy dạy dỗ, uốn nắn, thậm chí quát mắng lòng vẫn sướng lâng lâng. Này nhé, toàn cây đa cây đề thế hệ thứ hai của khoa: Hoàng Xuân Nhị, Nguyễn Văn Tu, Nguyễn Tài Cẩn, Đinh Gia Khánh, Trần Đình Hượu, Đỗ Đức Hiểu, Hoàng Như Mai, Nguyễn Văn Khỏa, Hoàng Trọng Phiến, Đỗ Hồng Chung, Phan Cự Đệ, Hà Minh Đức, Bùi Ngọc Trác, Huy Liên, Đỗ Ngoạn, Mai Cao Chương, Bùi Duy Tân, Nguyễn Kim Đính, Chu Xuân Diên, Nguyễn Hàm Dương, Đặng Thị Hạnh, Lê Hồng Sâm… Chỉ riêng cái tên đã đủ lay động niềm tự hào của nhiều thế hệ chui ra từ mái trường này.
Khóa 17 tập trung bắt đầu từ tháng 10.1972, lai rai đến tháng 11. Mình nhớ láng máng hồi đó khoa cũng có hòm thư, ký hiệu như bên bộ đội, hình như của trường (Đại học Tổng hợp là 104, của khoa Văn ký hiệu là E, khóa ta là E17). Trường, khoa lần đầu hồi chiến tranh đợt 1 sơ tán lên Đại Từ, Thái Nguyên, lần này về Hà Bắc và Hưng Yên, chủ yếu tập trung ven sông Cầu. Nơi định đô học hành kháng chiến là 2 huyện Yên Phong và Hiệp Hòa, muốn qua lại phải đi phà Đông Xuyên. Sinh viên năm thứ nhất dồn về huyện Yên Phong, xã Yên Trung, thôn Sát Thượng. Vùng quê Hà Bắc trong chiến tranh vẫn giữ nét thanh bình, mến yêu như bao làng quê đồng bằng Bắc bộ.
Chả phải mình định ăn theo phim "Ngày ấy bên sông Lam" nhưng nhìn về quãng thời gian xa ngái đó thì thấy không còn tiêu đề nào hợp hơn.
Khoa Văn tuổi cũng xấp xỉ lứa tuổi chúng mình, tức là khi các thầy Đặng Thai Mai, Trương Tửu, Nguyễn Mạnh Tường, Trần Đức Thảo, Cao Xuân Huy, Cao Xuân Hạo, Phan Ngọc… tiếng tăm lẫy lừng bước lên giảng đường đó thì lúc ấy tụi mình mới đẻ. Thế hệ sinh viên K17 chỉ được thụ giáo các thầy hầu hết là sinh viên vài khóa đầu của khoa, tốt nghiệp được giữ lại trường. Thế cũng sướng củ tỉ rồi, hạnh phúc lắm rồi. Chả tự hào sao khi được các thầy dạy dỗ, uốn nắn, thậm chí quát mắng lòng vẫn sướng lâng lâng. Này nhé, toàn cây đa cây đề thế hệ thứ hai của khoa: Hoàng Xuân Nhị, Nguyễn Văn Tu, Nguyễn Tài Cẩn, Đinh Gia Khánh, Trần Đình Hượu, Đỗ Đức Hiểu, Hoàng Như Mai, Nguyễn Văn Khỏa, Hoàng Trọng Phiến, Đỗ Hồng Chung, Phan Cự Đệ, Hà Minh Đức, Bùi Ngọc Trác, Huy Liên, Đỗ Ngoạn, Mai Cao Chương, Bùi Duy Tân, Nguyễn Kim Đính, Chu Xuân Diên, Nguyễn Hàm Dương, Đặng Thị Hạnh, Lê Hồng Sâm… Chỉ riêng cái tên đã đủ lay động niềm tự hào của nhiều thế hệ chui ra từ mái trường này.
Khóa 17 tập trung bắt đầu từ tháng 10.1972, lai rai đến tháng 11. Mình nhớ láng máng hồi đó khoa cũng có hòm thư, ký hiệu như bên bộ đội, hình như của trường (Đại học Tổng hợp là 104, của khoa Văn ký hiệu là E, khóa ta là E17). Trường, khoa lần đầu hồi chiến tranh đợt 1 sơ tán lên Đại Từ, Thái Nguyên, lần này về Hà Bắc và Hưng Yên, chủ yếu tập trung ven sông Cầu. Nơi định đô học hành kháng chiến là 2 huyện Yên Phong và Hiệp Hòa, muốn qua lại phải đi phà Đông Xuyên. Sinh viên năm thứ nhất dồn về huyện Yên Phong, xã Yên Trung, thôn Sát Thượng. Vùng quê Hà Bắc trong chiến tranh vẫn giữ nét thanh bình, mến yêu như bao làng quê đồng bằng Bắc bộ.
Chủ Nhật, 17 tháng 12, 2017
Luật pháp
-Làm quan to đến như các ông Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh, tức là đã hiểu cái thực và cái ảo của hệ thống luật pháp xứ này tới tận chân tơ kẽ tóc, vậy mà khi bị bắt giam cũng ráng mời luật sư bảo vệ. Tôi không dám coi thường các vị luật sư, thậm chí còn có những người bạn là luật sư rất đáng kính về tư cách, nhưng tôi hiểu rằng trong thể chế xứ ta, luật sư chả có giá trị gì, nhất là các phiên tòa luôn phải chịu sự chỉ đạo của "trên", tòa bỏ túi, tòa đúng quy trình, tòa dưới sự lãnh đạo tuyệt đối của đảng. Nếu không tự bảo vệ được thì thôi. Mời luật sư, chỉ tốn thêm tiền mà không đem lại kết quả gì.
-Hệ thống pháp luật cố làm rùm beng vụ án Huỳnh Thị Huyền Như tham nhũng lừa đảo với số tiền lên tới 4.000 tỉ đồng (cần biết rằng số tiền này đủ xây được gần 2 cây cầu bắc qua sông Tiền như cầu Cao Lãnh), thậm chí ông tổng bí thư còn xếp nó vào diện đại án tham nhũng. Xứ tới xử lui, xử đi xử lại, cuối cùng vẫn bẻ queo, dồn tội cho con mẹ ranh, bảo rằng nó cố ý lừa đảo với tư cách cá nhân, nó phải chịu đền bù. Người ta (tòa và đồng bọn) đã cố ý lờ đi trách nhiệm của ngân hàng Vietinbank, một ngân hàng mà vốn nhà nước chiếm tuyệt đối, để ngân hàng thoát tội thoát nợ. Ngay cả người ngu si nhất cũng thừa hiểu không ai đem tiền gửi cho mụ Huyền Như cả, mà gửi cho Vietinbank, Huyền Như là đại diện chính thức, hợp pháp của Vietinbank. Không có cái mác, cái vị trí lãnh đạo ở Vietinbank thì bố bảo Huyền Như cũng không lừa được ai. Bắt nó phải đền, tức là tòa đã thách các bị hại, kiểu chúng mày tha hồ đòi, nó còn cái thân nó đó, làm gì thì làm. Tòa đã thách thức công lý, đã chà đạp trắng trợn lên pháp luật.
Hệ thống luật pháp xứ này, ai còn tin nó có ngày hối không kịp.
-Hệ thống pháp luật cố làm rùm beng vụ án Huỳnh Thị Huyền Như tham nhũng lừa đảo với số tiền lên tới 4.000 tỉ đồng (cần biết rằng số tiền này đủ xây được gần 2 cây cầu bắc qua sông Tiền như cầu Cao Lãnh), thậm chí ông tổng bí thư còn xếp nó vào diện đại án tham nhũng. Xứ tới xử lui, xử đi xử lại, cuối cùng vẫn bẻ queo, dồn tội cho con mẹ ranh, bảo rằng nó cố ý lừa đảo với tư cách cá nhân, nó phải chịu đền bù. Người ta (tòa và đồng bọn) đã cố ý lờ đi trách nhiệm của ngân hàng Vietinbank, một ngân hàng mà vốn nhà nước chiếm tuyệt đối, để ngân hàng thoát tội thoát nợ. Ngay cả người ngu si nhất cũng thừa hiểu không ai đem tiền gửi cho mụ Huyền Như cả, mà gửi cho Vietinbank, Huyền Như là đại diện chính thức, hợp pháp của Vietinbank. Không có cái mác, cái vị trí lãnh đạo ở Vietinbank thì bố bảo Huyền Như cũng không lừa được ai. Bắt nó phải đền, tức là tòa đã thách các bị hại, kiểu chúng mày tha hồ đòi, nó còn cái thân nó đó, làm gì thì làm. Tòa đã thách thức công lý, đã chà đạp trắng trợn lên pháp luật.
Hệ thống luật pháp xứ này, ai còn tin nó có ngày hối không kịp.
Nguyễn Thông
Thứ Bảy, 16 tháng 12, 2017
Chuyện năm 1972 (tiếp)
Tâm trạng con người ta lạ lắm. Suốt bao năm chiến tranh ùng oàng bom đạn, sự lo sợ mau chóng biến mất, chứng kiến mọi điều nguy hiểm chết chóc cứ như không. Hằng ngày nhìn từng đàn máy bay Mỹ lặc lè bom từ biển bay vào thả xuống những kho tàng, bến cảng, cầu cống ở nội thành Hải Phòng, chúng tôi cứ kệ, việc nó nó làm, việc mình mình làm, thậm chí không thèm xuống hố trú ẩn cá nhân. Đêm cũng vậy, trải chiếc chiếu ra giữa sân, nằm ngửa đón gió mát, đếm sao bò. Gọi là sao bò, thực ra là đám máy bay không người lái của Mỹ bay vào trinh sát để chuẩn bị cho những trận bỏ bom hôm sau. Rồi đèn dù chúng thả sáng trưng mạn Quần Mục, Bàng La, Đồ Sơn, thấy bảo để phát hiện những chuyến tàu biển từ vùng đó xuất phát chở quân và vũ khí vào Nam. Chiến tranh thường xuyên đã không làm người ta sợ.
Nhưng sau khi Mỹ ngưng ném bom từ tháng 11.1968 thì miền Bắc được hưởng chút không khí hòa bình. Rồi đâm ra ngại đánh nhau, ngại bom đạn, sợ chết chóc. Đầu năm 1972, khi nghe phong thanh Mỹ nó sẽ đánh trở lại, nhiều người lo lắng. Chỉ nghĩ cảnh phải bỏ nhà bỏ cửa, bỏ công ăn việc làm dắt díu bồng bế nhau đi sơ tán đã đủ mệt. Cuộc sơ tán năm 1964 còn chưa phai trong ký ức, chả nhẽ lại sơ tán nữa. Mà nó đánh thật. Đầu tháng 4.1972, Mỹ tuyên bố ném bom trở lại. Đêm 16.4.1972, máy bay Mỹ kéo đến đặc trời, cả Hải Phòng chìm trong khói lửa. Nặng nhất là nó đánh trận địa pháo bảo vệ cầu Niệm, rải thảm bằng B-52 ở thôn Phúc Lộc, xã Hưng Đạo làm gần 4 chục dân thường bị chết. Đêm đó, tôi ở nhóm lớp 10 trực canh gác Trường cấp 3 Núi Đối, cùng với hai bạn Vũ Trường Thành và Phạm Thị Nga, nhìn về phía nội thành thấy lửa sáng rực trời, bom nổ dậy đất, đứa nào cũng phát hoảng, lẩm nhẩm cầu giời khấn phật nó đừng đụng đến mình.
Nhưng sau khi Mỹ ngưng ném bom từ tháng 11.1968 thì miền Bắc được hưởng chút không khí hòa bình. Rồi đâm ra ngại đánh nhau, ngại bom đạn, sợ chết chóc. Đầu năm 1972, khi nghe phong thanh Mỹ nó sẽ đánh trở lại, nhiều người lo lắng. Chỉ nghĩ cảnh phải bỏ nhà bỏ cửa, bỏ công ăn việc làm dắt díu bồng bế nhau đi sơ tán đã đủ mệt. Cuộc sơ tán năm 1964 còn chưa phai trong ký ức, chả nhẽ lại sơ tán nữa. Mà nó đánh thật. Đầu tháng 4.1972, Mỹ tuyên bố ném bom trở lại. Đêm 16.4.1972, máy bay Mỹ kéo đến đặc trời, cả Hải Phòng chìm trong khói lửa. Nặng nhất là nó đánh trận địa pháo bảo vệ cầu Niệm, rải thảm bằng B-52 ở thôn Phúc Lộc, xã Hưng Đạo làm gần 4 chục dân thường bị chết. Đêm đó, tôi ở nhóm lớp 10 trực canh gác Trường cấp 3 Núi Đối, cùng với hai bạn Vũ Trường Thành và Phạm Thị Nga, nhìn về phía nội thành thấy lửa sáng rực trời, bom nổ dậy đất, đứa nào cũng phát hoảng, lẩm nhẩm cầu giời khấn phật nó đừng đụng đến mình.
Thứ Sáu, 15 tháng 12, 2017
Chuyện năm 1972
Đến thời điểm này, năm 2017, thì chuyện năm 1972 đã lùi xa gần nửa thế kỷ, chính xác là 45 năm. Nhưng đó là thứ dấu mốc lịch sử âm thầm mà dữ dội.
Miền Bắc 1972. Tôi biên ra những điều chính tôi biết và còn nhớ ở miền Bắc, chứ không biết miền Nam năm ấy thế nào. Tới năm 1972, cuộc chiến tranh kéo dài, chỉ thiếu 2 năm nữa thì tròn 2 thập niên, đã làm cho cả dân tộc mệt mỏi. Sự chán chường hằn lên mỗi khuôn mặt người. Bi thảm như chiến tranh. Thế hệ chúng tôi tuổi giao thời trẻ con-người lớn vào đúng khoảng này.
Miền Bắc, từ đầu năm 1969 Mỹ tạm ngưng ném bom. Đánh mãi nó cũng chán. Dân đuối lắm rồi. Chỉ có đảng còn hăng, vì vậy người dân vẫn không có hòa bình. Vừa lo “tất cả cho tiền tuyến”, đưa người, vũ khí, lương thực vào Nam, vừa chuẩn bị đề phòng Mỹ đánh trở lại. Những cái hầm chữ A, hố phòng không cá nhân ven đường vẫn được giữ nguyên, tu bổ, bồi đắp cho dày hoặc nạo vét thường xuyên. Bộ đội tên lửa trận địa Mả Đò gần nhà tôi vẫn luyện tập hằng ngày, hú còi báo động liên tục. Đêm đêm xe bánh xích chạy rầm rầm.
Vào đầu năm 1972, không khí chiến tranh vẫn hừng hực, thậm chí nóng hơn 2 năm trước. Tôi đang học lớp 10 (hệ 10 năm), năm nay sẽ thi tốt nghiệp, và đây cũng là lần thứ 2 nhà nước tổ chức thi đại học, trước đó chỉ xét tuyển vào các trường. Lo học, nhưng nghe phong thanh sắp có đợt tổng động viên (hoặc gần như thế) để vét người đưa vào chiến trường, sắp mở chiến dịch lớn, nên đứa nào cũng lo. Chả biết mình có còn được bút nghiên trọn vẹn tới ngày trường thi xướng danh đậu hay rớt. Thày Duyên dạy môn chính trị (Trường cấp 3 Kiến Thụy, HP) úp mở rằng thế nào trường ta cũng bị bắt lính, có khi cả thầy giáo cũng đi bởi… sắp đánh lớn lắm.
Miền Bắc 1972. Tôi biên ra những điều chính tôi biết và còn nhớ ở miền Bắc, chứ không biết miền Nam năm ấy thế nào. Tới năm 1972, cuộc chiến tranh kéo dài, chỉ thiếu 2 năm nữa thì tròn 2 thập niên, đã làm cho cả dân tộc mệt mỏi. Sự chán chường hằn lên mỗi khuôn mặt người. Bi thảm như chiến tranh. Thế hệ chúng tôi tuổi giao thời trẻ con-người lớn vào đúng khoảng này.
Miền Bắc, từ đầu năm 1969 Mỹ tạm ngưng ném bom. Đánh mãi nó cũng chán. Dân đuối lắm rồi. Chỉ có đảng còn hăng, vì vậy người dân vẫn không có hòa bình. Vừa lo “tất cả cho tiền tuyến”, đưa người, vũ khí, lương thực vào Nam, vừa chuẩn bị đề phòng Mỹ đánh trở lại. Những cái hầm chữ A, hố phòng không cá nhân ven đường vẫn được giữ nguyên, tu bổ, bồi đắp cho dày hoặc nạo vét thường xuyên. Bộ đội tên lửa trận địa Mả Đò gần nhà tôi vẫn luyện tập hằng ngày, hú còi báo động liên tục. Đêm đêm xe bánh xích chạy rầm rầm.
Vào đầu năm 1972, không khí chiến tranh vẫn hừng hực, thậm chí nóng hơn 2 năm trước. Tôi đang học lớp 10 (hệ 10 năm), năm nay sẽ thi tốt nghiệp, và đây cũng là lần thứ 2 nhà nước tổ chức thi đại học, trước đó chỉ xét tuyển vào các trường. Lo học, nhưng nghe phong thanh sắp có đợt tổng động viên (hoặc gần như thế) để vét người đưa vào chiến trường, sắp mở chiến dịch lớn, nên đứa nào cũng lo. Chả biết mình có còn được bút nghiên trọn vẹn tới ngày trường thi xướng danh đậu hay rớt. Thày Duyên dạy môn chính trị (Trường cấp 3 Kiến Thụy, HP) úp mở rằng thế nào trường ta cũng bị bắt lính, có khi cả thầy giáo cũng đi bởi… sắp đánh lớn lắm.
Thứ Năm, 14 tháng 12, 2017
Chuyện bị ốm (kỳ 2)
Hôm nay (10.12) thì mình đã gần khỏi hẳn, lực lượng chủ công đánh trận này chủ yếu là… 2 nồi lá xông mình tự làm lấy. Lá gừng từ khóm gừng trồng trên ban công, lá chanh, lá xả từ cái vườn nhỏ của ông anh cọc chèo khai phá công viên, thêm mấy mảnh vỏ bưởi, đủ chữa. Mà khỏi, thế mới tài. Cũng kể thêm 3 viên Panadol trị cảm sốt, bà xã và tụi nhỏ nói mãi, mình uống để tạo hòa khí trong nhà.
Trong phần biên chép đầu (kỳ 1), có bạn đọc xong bảo, gớm, lão này ốm mà còn viết được dài thế. Đành phải thật thà thưa rằng, thực ra cũng muốn nghỉ toàn diện nhưng thấy cái đầu cứ ong ong, nghĩ quàng xiên rối như màng nhện, mình sợ nó liệt hoặc điên, lú lẫn không chừng, vội nhủ hay là biên lại những cái vừa trải qua, vừa luyện cái đầu, vừa coi đã bị liệt chưa, nếu còn nghĩ còn ghi được rành mạch tức là còn OK. Đầu đuôi là vậy.
Nói ra thì ngắn gọn đơn giản thế, chứ mấy ngày rồi có lúc lo lắm. Ốm nặng hay làm cho người ta nghĩ ngợi. Thường đời vẫn vậy. Lúc khỏe khoắn sức vóc, làm việc cứ băng băng đi, chả có thời gian rỗi để nghĩ này nọ. Nằm một chỗ, rã rời, chân tay chả muốn nhấc, sinh bi quan. Cái hôm mình chán ăn, tự bảo kệ, không ăn cũng chả chết. Nhớ hồi còn bé, đọc truyện “Không gia đình” của nhà văn Pháp Hertor Malot, ông kể chuyện thằng bé hát rong bị nạn ở hầm mỏ, nó bị nhịn đói những 14 ngày mà cuối cùng vẫn sống. Nhưng không ăn được, quả thật rất mau đuối sức. Nói của đáng tội, có lúc mình nghĩ chả nhẽ chuyến ốm này lại biết đâu chặn không cho mình được về ngủ trong căn nhà xinh đẹp mà mấy chị em và các cháu vừa hợp sức lại xây làm nhà thờ ông bà, bố mẹ trên đất hương hỏa ở quê Hải Phòng. Nhà xong rồi, cuối năm nay khánh thành. Nhớ đọc ở đâu đó, sách có nói rằng làm nhà là động đến chủ quyền của thổ địa thổ công nên cứ làm xong thì trong nhà thể nào cũng phải có ai đó bị ốm, ốm nặng. Thường các vị cai quản đất đai ấy cứ túm lấy đứa yếu nhất, hư nhất nhà mà hành. Mình ngẫm nghĩ, nếu thế thì tốt, mình đáng bị lôi ra “kiểm điểm nghiêm khắc” để gánh thay cho cả nhà. Mọi người khỏe, bình an, thế thì dù mình có bị nặng tí nữa cũng xứng đáng.
Trong phần biên chép đầu (kỳ 1), có bạn đọc xong bảo, gớm, lão này ốm mà còn viết được dài thế. Đành phải thật thà thưa rằng, thực ra cũng muốn nghỉ toàn diện nhưng thấy cái đầu cứ ong ong, nghĩ quàng xiên rối như màng nhện, mình sợ nó liệt hoặc điên, lú lẫn không chừng, vội nhủ hay là biên lại những cái vừa trải qua, vừa luyện cái đầu, vừa coi đã bị liệt chưa, nếu còn nghĩ còn ghi được rành mạch tức là còn OK. Đầu đuôi là vậy.
Nói ra thì ngắn gọn đơn giản thế, chứ mấy ngày rồi có lúc lo lắm. Ốm nặng hay làm cho người ta nghĩ ngợi. Thường đời vẫn vậy. Lúc khỏe khoắn sức vóc, làm việc cứ băng băng đi, chả có thời gian rỗi để nghĩ này nọ. Nằm một chỗ, rã rời, chân tay chả muốn nhấc, sinh bi quan. Cái hôm mình chán ăn, tự bảo kệ, không ăn cũng chả chết. Nhớ hồi còn bé, đọc truyện “Không gia đình” của nhà văn Pháp Hertor Malot, ông kể chuyện thằng bé hát rong bị nạn ở hầm mỏ, nó bị nhịn đói những 14 ngày mà cuối cùng vẫn sống. Nhưng không ăn được, quả thật rất mau đuối sức. Nói của đáng tội, có lúc mình nghĩ chả nhẽ chuyến ốm này lại biết đâu chặn không cho mình được về ngủ trong căn nhà xinh đẹp mà mấy chị em và các cháu vừa hợp sức lại xây làm nhà thờ ông bà, bố mẹ trên đất hương hỏa ở quê Hải Phòng. Nhà xong rồi, cuối năm nay khánh thành. Nhớ đọc ở đâu đó, sách có nói rằng làm nhà là động đến chủ quyền của thổ địa thổ công nên cứ làm xong thì trong nhà thể nào cũng phải có ai đó bị ốm, ốm nặng. Thường các vị cai quản đất đai ấy cứ túm lấy đứa yếu nhất, hư nhất nhà mà hành. Mình ngẫm nghĩ, nếu thế thì tốt, mình đáng bị lôi ra “kiểm điểm nghiêm khắc” để gánh thay cho cả nhà. Mọi người khỏe, bình an, thế thì dù mình có bị nặng tí nữa cũng xứng đáng.
Thứ Tư, 13 tháng 12, 2017
Gặp bác Du Tử Lê
Tên tuổi bác Lê, tôi biết đã lâu nhưng chả bao giờ nghĩ có thể, có dịp nào gặp, chứ đừng nói được trò chuyện,với một người mà mình hằng ngưỡng mộ.
Anh Nguyễn Thế Khải nhắn tin cho tôi, tối mai (12.12) thu xếp được thì nhớ ghé nhà hàng L.M trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, quận 3, anh làm cái tiệc nhỏ mừng sinh nhật anh Nhượng tròn 70, chú nhớ đến nhé. Cuối tin, anh ngoặc vào cái phần sốt dẻo, có lẽ anh biết tôi sẽ không thể bỏ qua: Có nhà thơ Du Tử Lê cùng dự. Đây giống như phần tái bút, sực nhớ hoặc tiện thể viết thêm nhưng lại là phần quan trọng nhất của bức thư.
Anh Khải là nhà doanh nghiệp nổi tiếng, Tổng giám đốc Công ty Du lịch Hoàn Mỹ, bạn đồng nghiệp cũ thời chúng tôi còn dạy học. Ở xứ này có hàng nghìn đơn vị kinh doanh du lịch, không ít những ông lớn như Saigontourist hoặc Vietravel đông cả nghìn cán bộ nhân viên, không nơi đâu không có mặt, nhưng nói đến du lịch Mỹ, tổ chức cho khách đi Mỹ thì tất cả phải xếp sau Hoàn Mỹ. Chẳng biết có phải cái tên nó vận vào sự nghiệp, hay thầy giáo Nguyễn Thế Khải lúc lương giáo viên ba cọc ba đồng chết đói không cầm cự nổi trên bục giảng đã bung ra xé rào, từ bỏ biên chế để liều dấn mình vào chốn kinh tế thị trường, có ý định gì cho tương lai, có hình dung ra ngày sinh sắc hanh thông vận hội như thế này. Nhưng đúng cái tên Hoàn Mỹ đã chứa đựng sự chuẩn mực, hoàn thiện, đầy đủ, hài lòng, hết ý, thậm chí trên cả tuyệt vời của một doanh nghiệp du lịch sừng sỏ chuyên tour Mỹ (và Canada).
Thậm chí có những đối tác Mỹ từng lên tiếng rằng, làm ăn với ai thì chúng tôi còn ngập ngừng, chứ với ông Khải là OK không phải chần chừ. Hồ sơ của người Việt đem tới Tổng lãnh sự quán Mỹ, Đại sứ quán Mỹ, hoặc các cơ quan xét nhập cảnh, di trú Mỹ ở Việt Nam, chả nói ra ai cũng biết, khó không khác gì tìm đường lên giời, nhận được xác nhận visa của Mỹ là cả một thắng lợi mang tính lịch sử. Thế mà ông Nguyễn Thế Khải và Công ty Hoàn Mỹ đã tạo dựng được niềm tin, sự tin cậy đến mức, hồ sơ do công ty ông Khải đem tới là yên tâm. Tất nhiên không phải không có trường hợp bị knock-out, tuy nhiên Hoàn Mỹ đã chọn trường hợp nào để duyệt thì phần còn lại của đương sự chỉ là chuẩn bị tiền bạc mà lên đường vi vu thăm thú nước Mỹ cho thỏa chí. Tôi đùa bảo với anh Khải, tạo được niềm tin của người Mỹ như ông còn hơn cả xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, không phải ai cũng làm được, nhất là trong thời buổi kinh doanh chụp giật, nhắm mắt chạy theo đồng tiền này. Ông Khải cười, hơn chứ.
Anh Nguyễn Thế Khải nhắn tin cho tôi, tối mai (12.12) thu xếp được thì nhớ ghé nhà hàng L.M trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, quận 3, anh làm cái tiệc nhỏ mừng sinh nhật anh Nhượng tròn 70, chú nhớ đến nhé. Cuối tin, anh ngoặc vào cái phần sốt dẻo, có lẽ anh biết tôi sẽ không thể bỏ qua: Có nhà thơ Du Tử Lê cùng dự. Đây giống như phần tái bút, sực nhớ hoặc tiện thể viết thêm nhưng lại là phần quan trọng nhất của bức thư.
Anh Khải là nhà doanh nghiệp nổi tiếng, Tổng giám đốc Công ty Du lịch Hoàn Mỹ, bạn đồng nghiệp cũ thời chúng tôi còn dạy học. Ở xứ này có hàng nghìn đơn vị kinh doanh du lịch, không ít những ông lớn như Saigontourist hoặc Vietravel đông cả nghìn cán bộ nhân viên, không nơi đâu không có mặt, nhưng nói đến du lịch Mỹ, tổ chức cho khách đi Mỹ thì tất cả phải xếp sau Hoàn Mỹ. Chẳng biết có phải cái tên nó vận vào sự nghiệp, hay thầy giáo Nguyễn Thế Khải lúc lương giáo viên ba cọc ba đồng chết đói không cầm cự nổi trên bục giảng đã bung ra xé rào, từ bỏ biên chế để liều dấn mình vào chốn kinh tế thị trường, có ý định gì cho tương lai, có hình dung ra ngày sinh sắc hanh thông vận hội như thế này. Nhưng đúng cái tên Hoàn Mỹ đã chứa đựng sự chuẩn mực, hoàn thiện, đầy đủ, hài lòng, hết ý, thậm chí trên cả tuyệt vời của một doanh nghiệp du lịch sừng sỏ chuyên tour Mỹ (và Canada).
Thậm chí có những đối tác Mỹ từng lên tiếng rằng, làm ăn với ai thì chúng tôi còn ngập ngừng, chứ với ông Khải là OK không phải chần chừ. Hồ sơ của người Việt đem tới Tổng lãnh sự quán Mỹ, Đại sứ quán Mỹ, hoặc các cơ quan xét nhập cảnh, di trú Mỹ ở Việt Nam, chả nói ra ai cũng biết, khó không khác gì tìm đường lên giời, nhận được xác nhận visa của Mỹ là cả một thắng lợi mang tính lịch sử. Thế mà ông Nguyễn Thế Khải và Công ty Hoàn Mỹ đã tạo dựng được niềm tin, sự tin cậy đến mức, hồ sơ do công ty ông Khải đem tới là yên tâm. Tất nhiên không phải không có trường hợp bị knock-out, tuy nhiên Hoàn Mỹ đã chọn trường hợp nào để duyệt thì phần còn lại của đương sự chỉ là chuẩn bị tiền bạc mà lên đường vi vu thăm thú nước Mỹ cho thỏa chí. Tôi đùa bảo với anh Khải, tạo được niềm tin của người Mỹ như ông còn hơn cả xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, không phải ai cũng làm được, nhất là trong thời buổi kinh doanh chụp giật, nhắm mắt chạy theo đồng tiền này. Ông Khải cười, hơn chứ.
Thứ Bảy, 9 tháng 12, 2017
Vạch trần Bộ GTVT
Mặc dù thế sự đang có nhiều chuyện đáng quan tâm nhưng mỗi người dân đừng lãng quên chuyện BOT trấn lột bởi cuộc đấu tranh bảo vệ lợi ích của người dân lương thiện chưa có hồi kết thúc.
Trong khoảng thời gian 1 tháng mà Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa đặt ra, bọn chủ BOT phi lý (ở nhiều nơi chứ không phải chỉ ở Cai Lậy) cùng với quan thầy đang tìm trăm phương ngàn kế nhằm duy trì sự bóc lột của chúng. Phải kiên trì vạch mặt chúng.
Trước hết, cần vạch trần thái độ lì lợm của lãnh đạo Bộ GTVT trong việc cố lèo lái cái sai của họ sang những cách hiểu khác. Chính họ chứ không phải ai khác đã cho phép đặt những trạm thu phí không nằm trên đường BOT được đầu tư mới mà lại đặt trên những con đường cũ đã được người dân có quyền tự do sử dụng, chỉ nhằm vơ vét được nhanh hơn, nhiều hơn rồi ăn chia với nhau. Ngay họ cũng thừa nhận rằng nếu đặt trạm trên đường BOT, đường tránh thì sẽ thu rất chậm, không được bao nhiêu, vì vậy cần phải lôi trạm ra những tuyến đường nơi nhiều xe cộ bắt buộc qua lại. Họ coi dân như cái mỏ tiền, cứ cần tiền là móc vào túi dân, bất cần biết phải trái, đạo lý, công bằng.
Họ lại giờ trò đề nghị chính phủ mua lại trạm BOT của nhà đầu tư để nhà đầu tư đỡ thiệt thòi. Phải nói cho họ biết, tiền nhà nước, tức tiền thuế do dân đóng góp, không phải vỏ hến, để bù đắp vào sự sai trái của họ.
Họ đưa ra phương án cho phép trạm BOT Cai Lậy thu đủ 300 tỉ đồng gọi là bù phần chi phí “cải tạo, sửa chữa phần quốc lộ 1 qua Cai Lậy”, bao giờ thu đủ thì sẽ dời trạm vào đường tránh. Cũng lại cứ nhằm vào túi tiền dân một cách vô lý. Và điều cần thiết, cần có sự kiểm toán lại thật lỹ lưỡng, chính xác con số mà họ công bố 300 tỉ kia, ai cũng biết đó là một con số ma, nếu làm rõ được sẽ ối kẻ tra tay vào còng. Trước khi có con số thật, dứt khoát không được sử dụng tiền nhà nước để đền bù cho chúng, cũng như không được móc túi dân bù vào.
Trong khoảng thời gian 1 tháng mà Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa đặt ra, bọn chủ BOT phi lý (ở nhiều nơi chứ không phải chỉ ở Cai Lậy) cùng với quan thầy đang tìm trăm phương ngàn kế nhằm duy trì sự bóc lột của chúng. Phải kiên trì vạch mặt chúng.
Trước hết, cần vạch trần thái độ lì lợm của lãnh đạo Bộ GTVT trong việc cố lèo lái cái sai của họ sang những cách hiểu khác. Chính họ chứ không phải ai khác đã cho phép đặt những trạm thu phí không nằm trên đường BOT được đầu tư mới mà lại đặt trên những con đường cũ đã được người dân có quyền tự do sử dụng, chỉ nhằm vơ vét được nhanh hơn, nhiều hơn rồi ăn chia với nhau. Ngay họ cũng thừa nhận rằng nếu đặt trạm trên đường BOT, đường tránh thì sẽ thu rất chậm, không được bao nhiêu, vì vậy cần phải lôi trạm ra những tuyến đường nơi nhiều xe cộ bắt buộc qua lại. Họ coi dân như cái mỏ tiền, cứ cần tiền là móc vào túi dân, bất cần biết phải trái, đạo lý, công bằng.
Họ lại giờ trò đề nghị chính phủ mua lại trạm BOT của nhà đầu tư để nhà đầu tư đỡ thiệt thòi. Phải nói cho họ biết, tiền nhà nước, tức tiền thuế do dân đóng góp, không phải vỏ hến, để bù đắp vào sự sai trái của họ.
Họ đưa ra phương án cho phép trạm BOT Cai Lậy thu đủ 300 tỉ đồng gọi là bù phần chi phí “cải tạo, sửa chữa phần quốc lộ 1 qua Cai Lậy”, bao giờ thu đủ thì sẽ dời trạm vào đường tránh. Cũng lại cứ nhằm vào túi tiền dân một cách vô lý. Và điều cần thiết, cần có sự kiểm toán lại thật lỹ lưỡng, chính xác con số mà họ công bố 300 tỉ kia, ai cũng biết đó là một con số ma, nếu làm rõ được sẽ ối kẻ tra tay vào còng. Trước khi có con số thật, dứt khoát không được sử dụng tiền nhà nước để đền bù cho chúng, cũng như không được móc túi dân bù vào.
Thứ Sáu, 8 tháng 12, 2017
Chuyện bộ đội tên lửa
Đã sang tháng 12, tháng cuối năm tây, cũng là tháng có ngày lễ trọng của quân đội nhân dân Việt Nam - 22.12, gọi nôm na là ngày nhà binh. Thời gian trôi nhanh vùn vụt, thế mà đã 45 năm sau sự kiện “Điện Biên Phủ trên không” lẫy lừng. Cũng tầm này 45 năm trước chúng tôi đang “đóng” ở ven sông Cầu, nhưng chẳng phải bộ đội mà là sinh viên. Thầy trò Trường đại học Tổng hợp Hà Nội khăn gói quả mướp kéo nhau về sơ tán ở tỉnh Hà Bắc (Bắc Ninh và Bắc Giang bây giờ), lớp tôi về thôn Sát Thượng, xã Yên Trung, huyện Yên Phong, vì vậy nhiều đứa chúng tôi về sau cứ mỗi dịp hàn huyên ôn chuyện cũ lại loáng thoáng câu hát “để nhớ ngày chúng con về Hà Bắc” trong bài Tấm áo chiến sĩ mẹ vá năm xưa của cụ nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý.
Tối 18.12.1972, một bạn cùng lớp rủ tôi ra bến phà Đông Xuyên mua kẹo đốp. Tôi rất thích thứ kẹo đặc sản ấy của xứ Kinh bắc nhưng không có tiền, trong túi chỉ nhõn vài đồng bạc ranh, bu tôi tằn tiện lắm mới dành dụm được, dúi cho trước hôm con lên đường nhập học. Nghe rủ, đi ngay. Hai đứa mua xong trở về trên đường đê ven sông Cầu, vừa đi vừa nhấm nháp đốp đốp. Sông Cầu rì rào, gió mùa đông bắc buốt lạnh. Chưa tới cổng làng Sát Thượng, chợt thấy phía Hà Nội chớp lửa nhóa nhòa sáng rực một góc trời, máy bay Mỹ kéo tới ầm ầm rú rít, bom nổ dậy đất tưởng phen này chết đến nơi. Chạy ba chân bốn cẳng, văng cả kẹo. Hà Nội đằng kia như trong cơn động đất. Gần chục năm chiến tranh, chưa bao giờ tôi thấy tên lửa ta phóng nhiều thế. 12 ngày đêm trận chiến cuối cùng đánh máy bay Mỹ đã bắt đầu như vậy.
Suốt hơn chục hôm sau đêm đó, hầu như ngày nào cũng như ngày nào. Chả học hành được gì, cả thầy lẫn trò. Cứ ngóng về Hà Nội. Các thầy cô đã đưa gia đình sơ tán theo trường nhưng còn nhà cửa tài sản ở phố, có thầy tranh thủ đạp xe về xem nhà mình bị thiệt hại gì không. Bọn sinh viên thì thêm việc mới: lùng bắt phi công Mỹ. Ban ngày chúng đánh ít hơn nhưng cứ tầm gà lên chuồng là từng đàn từng lũ kéo đến. Nơi trường đóng, nếu theo đường chim bay cách Hà Nội đâu có bao nhiêu. Nhiều đêm máy bay B-52, F-111A, F-4… gầm ngay trên đầu, nhiễu rải đặc trời, sáng hôm sau nhìn cả làng cả nước, bụi chuối bờ tre lấp lánh sợi nhiễu trắng xóa. Tối nào tên lửa cũng gầm vang, đan chéo dày đặc trên trời. Đạn cao xạ nổ bùng như pháo hoa. Đêm 24.12 nó tạm ngưng, thấy bảo để hai bên cùng đón Noel. Nhưng đến tối 25 và 26.12 thì quả thật đỉnh điểm, chết đến nơi rồi, chết thật rồi. Ngay tại Yên Phong mà nhà cửa sân sướng rung chả khác gì động đất, đạn cao xạ, tên lửa vụt bay sáng rực trời. Có tiếng ai đó hô phi công nhảy dù, đi bắt nó bà con ơi. Suốt đêm sinh viên cùng dân làng đòn gánh đòn càn, gậy gộc lùng sục, nhưng hóa ra dù bay sang bên kia sông Cầu, mạn huyện Hiệp Hòa, nghe nói thằng phi công B-52 ấy bị tẩn gần chết.
Tối 18.12.1972, một bạn cùng lớp rủ tôi ra bến phà Đông Xuyên mua kẹo đốp. Tôi rất thích thứ kẹo đặc sản ấy của xứ Kinh bắc nhưng không có tiền, trong túi chỉ nhõn vài đồng bạc ranh, bu tôi tằn tiện lắm mới dành dụm được, dúi cho trước hôm con lên đường nhập học. Nghe rủ, đi ngay. Hai đứa mua xong trở về trên đường đê ven sông Cầu, vừa đi vừa nhấm nháp đốp đốp. Sông Cầu rì rào, gió mùa đông bắc buốt lạnh. Chưa tới cổng làng Sát Thượng, chợt thấy phía Hà Nội chớp lửa nhóa nhòa sáng rực một góc trời, máy bay Mỹ kéo tới ầm ầm rú rít, bom nổ dậy đất tưởng phen này chết đến nơi. Chạy ba chân bốn cẳng, văng cả kẹo. Hà Nội đằng kia như trong cơn động đất. Gần chục năm chiến tranh, chưa bao giờ tôi thấy tên lửa ta phóng nhiều thế. 12 ngày đêm trận chiến cuối cùng đánh máy bay Mỹ đã bắt đầu như vậy.
Suốt hơn chục hôm sau đêm đó, hầu như ngày nào cũng như ngày nào. Chả học hành được gì, cả thầy lẫn trò. Cứ ngóng về Hà Nội. Các thầy cô đã đưa gia đình sơ tán theo trường nhưng còn nhà cửa tài sản ở phố, có thầy tranh thủ đạp xe về xem nhà mình bị thiệt hại gì không. Bọn sinh viên thì thêm việc mới: lùng bắt phi công Mỹ. Ban ngày chúng đánh ít hơn nhưng cứ tầm gà lên chuồng là từng đàn từng lũ kéo đến. Nơi trường đóng, nếu theo đường chim bay cách Hà Nội đâu có bao nhiêu. Nhiều đêm máy bay B-52, F-111A, F-4… gầm ngay trên đầu, nhiễu rải đặc trời, sáng hôm sau nhìn cả làng cả nước, bụi chuối bờ tre lấp lánh sợi nhiễu trắng xóa. Tối nào tên lửa cũng gầm vang, đan chéo dày đặc trên trời. Đạn cao xạ nổ bùng như pháo hoa. Đêm 24.12 nó tạm ngưng, thấy bảo để hai bên cùng đón Noel. Nhưng đến tối 25 và 26.12 thì quả thật đỉnh điểm, chết đến nơi rồi, chết thật rồi. Ngay tại Yên Phong mà nhà cửa sân sướng rung chả khác gì động đất, đạn cao xạ, tên lửa vụt bay sáng rực trời. Có tiếng ai đó hô phi công nhảy dù, đi bắt nó bà con ơi. Suốt đêm sinh viên cùng dân làng đòn gánh đòn càn, gậy gộc lùng sục, nhưng hóa ra dù bay sang bên kia sông Cầu, mạn huyện Hiệp Hòa, nghe nói thằng phi công B-52 ấy bị tẩn gần chết.
Thứ Năm, 7 tháng 12, 2017
Chuyện bị ốm
Ốm là nói theo cách của người miền Bắc. Bà con trong Nam gọi thành bệnh hoặc bịnh. Khi sức khỏe có vấn đề, suy sụp, cơ thể đang bình thường bỗng yếu hẳn đi thì ai đó bảo “tôi bị ốm rồi”. Nhẹ thì tự chữa ở nhà, nặng phải vào nhà thương (bệnh viện), có khi phải ra nước ngoài mới chữa khỏi. Ốm xong thường khỏi, nhưng cũng có những trận ốm chết người. Để chỉ cái cảm giác sung sướng sau khi khỏi bệnh, tiếng Việt có câu “lâng lâng như người mới ốm dậy”.
Tôi ốm thì tôi kể chuyện ốm của mình, chứ không nghe đồn có ai đó ốm nặng mà biên ra đây, chả có ý bóng gió, ám chỉ này nọ. Cứ chuyện mình, mình kể ra là lành nhất, chẳng sợ ai kiện cáo.
Khi gõ đến mấy chữ này, vẫn đang ốm, chưa khỏi hẳn. Lâu lắm mới bị cơn ốm nặng, tưởng chết. Sáng thứ hai vừa rồi vẫn bình thường, chở bà xã vào bệnh viện Nguyễn Trãi nhổ cái răng. Không hề có biểu hiện gì của người sẽ bệnh, thậm chí trên đường đi còn rất vui vẻ, nhìn thấy cậu bán vé số Vietlott ở đường Tùng Thiện Vương còn nhoẻn cười với nó. Thỉnh thoảng nó bán cho mình chút “niềm tin yêu và hy vọng”. Chen chúc trong bệnh viện, người bệnh đông như quân Nguyên, đủ thứ bệnh tật tim gan phèo phổi, đủ thứ vi trùng, yếm khí. Chữa bệnh theo chế độ bảo hiểm y tế thì phải chịu vậy, đòi hỏi gì.
Về nhà giữa trưa, vẫn oai phong Lý Đức, đi lại bình thường, lo bữa cho cả nhà. Đùng một cái, 2 tiếng đồng hồ sau, sụp cái uỵch. Người quỵ hẳn. Cứ như người mượn, mất hết cả sinh lực. Thân lạnh toát, chóng mặt, thấy xung quanh quay như chong chóng, sốt, bụng cồn cào, đầu cứ ong ong. Tệ nhất là cơ thể đau như dần, nhất là chỗ thắt lưng như có thằng khốn nạn nào hai tay hai vồ quật vào đó liên hồi kỳ trận. Đêm nằm, ngửa không được, nghiêng bên trái hoặc bên phải cũng không được. Có đêm mình lồm cồm bò dậy, ngồi thi gan với nó, cuối cùng vẫn thằng khốn nạn hai tay hai vồ thắng, buộc mình lại phải nằm cho nó quật tới sáng.
Chán ăn. Ai ốm cũng chán ăn. Có đổ sơn hào hải vị vào mồm cũng nhổ ra. Miệng đắng chát. Bà xã nấu cho nồi cháo, múc chén đầy bảo lão ơi dậy ăn nào. Giá cứ như bình thường mình sẽ húp cái soạt, vài ba soạt là hết nhẵn, xong rồi đẩy cái chén ra, quắc mắt hỏi (ấy, chả ai cấm chúng ta tự sướng) có còn cho bát nữa đi. Giờ nhìn bát cháo nghi ngút khói thơm mà ứ tận cổ. Mà chẳng những chỉ chán ăn, còn chán tất tật, không thèm quan tâm tới bất cứ điều gì. Giá có ai bảo Triều Tiên nó phóng tên lửa hạt nhân sang Mỹ rồi, hoặc trạm BOT Cai Lậy lại cho thu phí phớt lệnh của thủ tướng rồi, mình cũng chả thèm nghe, có khi còn bảo ông bà ra chỗ khác khoe, để tôi yên.
Có đêm nằm nghĩ, thế này mình đi trước bác Ải Lậc Cậc Ma Duy Giang K17 đang nằm chữa ung thư ở bệnh viện K Hà Nội rồi, nhập vào đám tiền trạm K17 ở bên kia, những Đỗ Xuân Thanh, Nguyễn Duy Chiến, Đoàn Văn Tuyến, Đồng Văn Duyệt, Lê Xuân Sang, Phạm Văn Sĩ, Trần Quốc Vượng... chuẩn bị sẵn cơ sở vật chất để ai đó chán đời thì long trọng rước xuống.
Tôi ốm thì tôi kể chuyện ốm của mình, chứ không nghe đồn có ai đó ốm nặng mà biên ra đây, chả có ý bóng gió, ám chỉ này nọ. Cứ chuyện mình, mình kể ra là lành nhất, chẳng sợ ai kiện cáo.
Khi gõ đến mấy chữ này, vẫn đang ốm, chưa khỏi hẳn. Lâu lắm mới bị cơn ốm nặng, tưởng chết. Sáng thứ hai vừa rồi vẫn bình thường, chở bà xã vào bệnh viện Nguyễn Trãi nhổ cái răng. Không hề có biểu hiện gì của người sẽ bệnh, thậm chí trên đường đi còn rất vui vẻ, nhìn thấy cậu bán vé số Vietlott ở đường Tùng Thiện Vương còn nhoẻn cười với nó. Thỉnh thoảng nó bán cho mình chút “niềm tin yêu và hy vọng”. Chen chúc trong bệnh viện, người bệnh đông như quân Nguyên, đủ thứ bệnh tật tim gan phèo phổi, đủ thứ vi trùng, yếm khí. Chữa bệnh theo chế độ bảo hiểm y tế thì phải chịu vậy, đòi hỏi gì.
Về nhà giữa trưa, vẫn oai phong Lý Đức, đi lại bình thường, lo bữa cho cả nhà. Đùng một cái, 2 tiếng đồng hồ sau, sụp cái uỵch. Người quỵ hẳn. Cứ như người mượn, mất hết cả sinh lực. Thân lạnh toát, chóng mặt, thấy xung quanh quay như chong chóng, sốt, bụng cồn cào, đầu cứ ong ong. Tệ nhất là cơ thể đau như dần, nhất là chỗ thắt lưng như có thằng khốn nạn nào hai tay hai vồ quật vào đó liên hồi kỳ trận. Đêm nằm, ngửa không được, nghiêng bên trái hoặc bên phải cũng không được. Có đêm mình lồm cồm bò dậy, ngồi thi gan với nó, cuối cùng vẫn thằng khốn nạn hai tay hai vồ thắng, buộc mình lại phải nằm cho nó quật tới sáng.
Chán ăn. Ai ốm cũng chán ăn. Có đổ sơn hào hải vị vào mồm cũng nhổ ra. Miệng đắng chát. Bà xã nấu cho nồi cháo, múc chén đầy bảo lão ơi dậy ăn nào. Giá cứ như bình thường mình sẽ húp cái soạt, vài ba soạt là hết nhẵn, xong rồi đẩy cái chén ra, quắc mắt hỏi (ấy, chả ai cấm chúng ta tự sướng) có còn cho bát nữa đi. Giờ nhìn bát cháo nghi ngút khói thơm mà ứ tận cổ. Mà chẳng những chỉ chán ăn, còn chán tất tật, không thèm quan tâm tới bất cứ điều gì. Giá có ai bảo Triều Tiên nó phóng tên lửa hạt nhân sang Mỹ rồi, hoặc trạm BOT Cai Lậy lại cho thu phí phớt lệnh của thủ tướng rồi, mình cũng chả thèm nghe, có khi còn bảo ông bà ra chỗ khác khoe, để tôi yên.
Có đêm nằm nghĩ, thế này mình đi trước bác Ải Lậc Cậc Ma Duy Giang K17 đang nằm chữa ung thư ở bệnh viện K Hà Nội rồi, nhập vào đám tiền trạm K17 ở bên kia, những Đỗ Xuân Thanh, Nguyễn Duy Chiến, Đoàn Văn Tuyến, Đồng Văn Duyệt, Lê Xuân Sang, Phạm Văn Sĩ, Trần Quốc Vượng... chuẩn bị sẵn cơ sở vật chất để ai đó chán đời thì long trọng rước xuống.
Chủ Nhật, 3 tháng 12, 2017
Cố tình tự bịt mắt
Suốt hơn 3 ngày nay, điều rõ như ban ngày ai cũng thấy, ngay tại trạm Cai Lậy cũng như trên mạng xã hội, hầu hết người dân đồng tình ủng hộ giới tài xế, coi thường chính quyền. Trong mắt họ, nhà cai trị bây giờ chả khác gì bọn thực dân phong kiến mà các ông ấy đã ra sức đánh đổ khi xưa, thậm chí là con quái vật độc ác và điên khùng. Niềm vui và sự phẫn nộ có tính định hướng rất rõ. Vui mừng dành cho dân. Sự căm giận khinh bỉ cho nhà cai trị.
Nếu bảo tôi nói sai, ngay sáng nay chủ nhật, không phải họp hành gì (suốt đời chỉ họp) đi ngay chuyên cơ đáp xuống Cai Lậy coi tôi nói có đúng không.
Cái ảnh này trên báo Tuổi Trẻ với lời chú thích: Những chiếc xe đến trạm thu phí được chào đón nồng nhiệt.
Vậy thì chính quyền này, nhất là cái đảng của ông Nguyễn Phú Trọng, cần xem lại ngay tại sao mình lại mất lòng dân như thế. Cứ suốt ngày lý luận dân đồng tình, dân ủng hộ, vì dân do dân... như mấy anh rao bán thuốc cao sơn đông mãi võ, nghe rác tai lắm.
Nếu bảo tôi nói sai, ngay sáng nay chủ nhật, không phải họp hành gì (suốt đời chỉ họp) đi ngay chuyên cơ đáp xuống Cai Lậy coi tôi nói có đúng không.
Cái ảnh này trên báo Tuổi Trẻ với lời chú thích: Những chiếc xe đến trạm thu phí được chào đón nồng nhiệt.
Nguyễn Thông
Thứ Bảy, 2 tháng 12, 2017
Cãi
Hai ông thứ trưởng giao thông Nguyễn Ngọc Đông và Nguyễn Nhật đều gân cổ cãi, rằng trạm BOT Cai Lậy được đặt ở đó là hợp pháp bởi đã có sự thống nhất giữa các bộ ngành và địa phương liên quan, thậm chí được thủ tướng cho phép, nên không phải chuyển, cứ thu phí.
Mẹ cha các ông, thế thủ tướng, bộ trưởng, chủ tịch, bí thư là thánh, không bao giờ sai chắc.
Cái BOT nằm sờ sờ chỗ đó, ai cũng biết là sai, mà đã sai thì phải sửa, lại còn cãi chày cãi cối.
Hồi xưa cải cách ruộng đất, thế hệ bố các ông cũng bảo là đúng đó, thậm chí được cả chủ tịch nước duyệt đó, có sai không?
Chính sách bao cấp, giá lương tiền, ngăn sông cấm chợ đó, tinh là sản phẩm của trung ương, có sai không?
Thôi, dẹp mẹ hết mấy ông đi cho dân đỡ bực mình.
Đám lãnh đạo ngành giao thông (tôi thấy cách diễn đạt của bà tiến sĩ Đoàn Hương đúng trong trường hợp với đối tượng này), dư luận lâu nay cho rằng ăn dày ăn đậm lắm, của chìm của nổi không biết cơ man nào mà kể, có lẽ cơ quan thanh tra nên để mắt, đưa vào tầm ngắm xem sao.
Nguyễn Thông
Mẹ cha các ông, thế thủ tướng, bộ trưởng, chủ tịch, bí thư là thánh, không bao giờ sai chắc.
Cái BOT nằm sờ sờ chỗ đó, ai cũng biết là sai, mà đã sai thì phải sửa, lại còn cãi chày cãi cối.
Hồi xưa cải cách ruộng đất, thế hệ bố các ông cũng bảo là đúng đó, thậm chí được cả chủ tịch nước duyệt đó, có sai không?
Chính sách bao cấp, giá lương tiền, ngăn sông cấm chợ đó, tinh là sản phẩm của trung ương, có sai không?
Thôi, dẹp mẹ hết mấy ông đi cho dân đỡ bực mình.
Đám lãnh đạo ngành giao thông (tôi thấy cách diễn đạt của bà tiến sĩ Đoàn Hương đúng trong trường hợp với đối tượng này), dư luận lâu nay cho rằng ăn dày ăn đậm lắm, của chìm của nổi không biết cơ man nào mà kể, có lẽ cơ quan thanh tra nên để mắt, đưa vào tầm ngắm xem sao.
Nguyễn Thông
Cùng một cái mồm
Cái đận còn đánh nhau, mỗi khi dân làm được điều gì cho các ông bà ấy, thì các ông bà ấy rộng rãi hào phóng lời khen lắm, nào là hoạt động có tổ chức, ý thức giác ngộ cao, mưu trí, sáng tạo, trí tuệ tập thể, sức mạnh vĩ đại, v.v.., lại còn tán tụng thơ nữa "dễ trăm lần không dân cũng chịu/khó vạn lần dân liệu cũng xong".
Khi bị các ông bà ấy đè nén, người ta không chịu nổi, vùng dậy phản kháng, ngay lập tức, cũng cái mồm ấy, quy kết cho nhân dân đủ thứ tội, nào là hành vi quá khích, hành vi gây rối, đối tượng quá khích, thế lực thù địch, hành động tự phát, bị dụ dỗ, bị giật dây, vi phạm pháp luật, v.v.., đòi dân sai thì dân phải chịu trách nhiệm trước pháp luật (lời ông Chánh VP Chính phủ).
Thế hóa ra pháp luật chỉ dành cho các ông các bà, chỉ để bảo vệ các ông các bà thôi à.
Để chiều ý các ông các bà, khi bị dí dao vào cổ, móc thủng mẹ nó túi để vét đồng xu cuối cùng cũng cứ phải vâng vâng dạ dạ chắc, để đừng bị coi là hành vi quá khích chắc.
Lúc cần dân thì khen dân hay dân giỏi, khi đá dân thì bảo dân xấu dân ngu.
Huy động cả đảng, chính quyền, công an, ngân hàng, bốt cướp... vào cuộc, liệu có thắng được dân không.
Hãy sớm tỉnh lại đi.
Khi bị các ông bà ấy đè nén, người ta không chịu nổi, vùng dậy phản kháng, ngay lập tức, cũng cái mồm ấy, quy kết cho nhân dân đủ thứ tội, nào là hành vi quá khích, hành vi gây rối, đối tượng quá khích, thế lực thù địch, hành động tự phát, bị dụ dỗ, bị giật dây, vi phạm pháp luật, v.v.., đòi dân sai thì dân phải chịu trách nhiệm trước pháp luật (lời ông Chánh VP Chính phủ).
Thế hóa ra pháp luật chỉ dành cho các ông các bà, chỉ để bảo vệ các ông các bà thôi à.
Để chiều ý các ông các bà, khi bị dí dao vào cổ, móc thủng mẹ nó túi để vét đồng xu cuối cùng cũng cứ phải vâng vâng dạ dạ chắc, để đừng bị coi là hành vi quá khích chắc.
Lúc cần dân thì khen dân hay dân giỏi, khi đá dân thì bảo dân xấu dân ngu.
Huy động cả đảng, chính quyền, công an, ngân hàng, bốt cướp... vào cuộc, liệu có thắng được dân không.
Hãy sớm tỉnh lại đi.
Nguyễn Thông
Thứ Hai, 27 tháng 11, 2017
Chả có gì mà phải mừng
Nhiều người thường bộc lộ sự vui mừng khi nghe các vị ấy tuyên bố về chống tham nhũng, rằng đã đạt được thế lọ thế chai.
Theo tôi, chả có gì mà mừng, buồn là khác.
Ở một nước, những thông tin về chống tham nhũng được coi là nóng sốt thời sự nhất, đáng quan tâm nhất, thu hút báo chí và dư luận nhất; kết quả chống tham nhũng được coi là thành tựu; sự nghiệp chống tham nhũng được đẩy lên hàng đầu, chống tham nhũng trở thành quốc sách, tham nhũng thành quốc nạn, thì cần phải coi lại cái bộ máy đang cầm quyền, cai trị. Có gì mà mừng.
Có hai thứ thông tin: chiến tranh và chống tham nhũng, càng nhiều, càng thắng nhiều, dân càng chết. Không có nó là tốt nhất.
Cứ nhìn ra thế giới, người ta quan tâm, hoan hỉ về những thành tựu phát triển cuộc sống, nâng cao đời sống dân chúng, phát triển khoa học kỹ thuật, nghiên cứu sáng tạo những sản phẩm mới... chứ không phải thành tựu chống tham nhũng. Chỉ những anh "có vấn đề" về bộ máy như Trung Quốc, Việt Nam mới hồ hởi với chống tham nhũng, xem nó như đánh răng rửa mặt hằng ngày. Hay ho nỗi gì.
Theo tôi, chả có gì mà mừng, buồn là khác.
Ở một nước, những thông tin về chống tham nhũng được coi là nóng sốt thời sự nhất, đáng quan tâm nhất, thu hút báo chí và dư luận nhất; kết quả chống tham nhũng được coi là thành tựu; sự nghiệp chống tham nhũng được đẩy lên hàng đầu, chống tham nhũng trở thành quốc sách, tham nhũng thành quốc nạn, thì cần phải coi lại cái bộ máy đang cầm quyền, cai trị. Có gì mà mừng.
Có hai thứ thông tin: chiến tranh và chống tham nhũng, càng nhiều, càng thắng nhiều, dân càng chết. Không có nó là tốt nhất.
Cứ nhìn ra thế giới, người ta quan tâm, hoan hỉ về những thành tựu phát triển cuộc sống, nâng cao đời sống dân chúng, phát triển khoa học kỹ thuật, nghiên cứu sáng tạo những sản phẩm mới... chứ không phải thành tựu chống tham nhũng. Chỉ những anh "có vấn đề" về bộ máy như Trung Quốc, Việt Nam mới hồ hởi với chống tham nhũng, xem nó như đánh răng rửa mặt hằng ngày. Hay ho nỗi gì.
Nguyễn Thông
Chủ Nhật, 26 tháng 11, 2017
Trưa thăm Ải Lậc Cậc - Dành cho K17
XUÂN BA
Thông ơi. Trưa nay tao vô thăm Cụ Ải Lậc Cậc Ma Duy Giang.Hổi thăm lồn (lộn) lên lồn xuộng (ấy là âm Khu Tư chỉ sự nhầm nhọt) mãi rồi cũng đến nơi.
Ghé ngay đầu giường coi bệnh án. Lê Văn Thanh K thực quản? Cái gì? Bệnh đằng chim lộn lên đằng mồm là sao? Ải Lậc Cậc cười, phòng này có 2 thằng K. Thằng có tên Thanh này truyền xong về nhà rồi. Phòng rộng là vì thế...
Lão đang nằm trên giường. Bên cạnh là cái giá lủng lẳng một chai đặc trị. Đều đặn nhểu 60 giọt/phút. Ngứa mồm định bảo hồi sung sức nốc cho lắm vào. Bi giờ nằm đếm. Một ly xưa quy ra bao nhiêu giọt nay?
Bên cạnh một gã trai ngồi túc trực. Lão chỉ vào, bảo con trai tao...
Ngó một hồi lâu. Thằng bố bệnh trọng. Thế mà đỏ đắn, Hoành tráng. Thằng con, tướng tá cũng được nhưng còm rom. Tao bảo, trông lão con già hơn anh bố.
Cha con hắn cười rung giường.
Lát sau một y thị đi vào. Thoáng nhanh một quá vãng. Nếu mà 20 năm trước. Dáng ấy. Mắt ấy... "Sơn nữ ơi làm chi cho đớn đau lòng rồi thương rồi nhớ"... Trần Hoàn Miền Trung sao đọc vị xứ Định Hóa chiến khu cách mệnh gớm rứa?
Thứ Bảy, 25 tháng 11, 2017
Lý sự
Trong 10 nước giàu nhất thế giới hiện nay (gồm: Qatar, Luxembourg, Singapore, Brunei, Kuwait, Na Uy, Tiểu vương Ả Rập thống nhất, Mỹ, Thụy Sĩ, Ả Rập Saudi, trong đó Qatar đứng đầu với bình quân đầu người 146.000 USD, cao gấp 200 lần VN) thì không có nước nào theo CNXH.
Trong số những nước nghèo nhất thế giới và ngày càng lụn bại, đa số là nước tiến nhanh tiến mạnh tiến vững chắc lên CNXH, trong đó phải kể đến Triều Tiên, Cuba, Việt Nam, Lào, Etiopia, Congo, Venezuela, Zimbabwe.
Đừng lý sự bảo rằng trong 10 nước giàu kia có nhiều quốc gia dầu mỏ. Vậy ông bà nào từng tự hào tiềm năng dầu mỏ của VN ngang ngửa với Ả Rập Saudi. Và suốt gần 40 năm nay hút lên biết bao nhiêu dầu sao vẫn phải kêu gào xóa đói giảm nghèo.
Vậy hãy chọn đi, cứ đóng cửa mà lý luận suông làm gì.
Trong số những nước nghèo nhất thế giới và ngày càng lụn bại, đa số là nước tiến nhanh tiến mạnh tiến vững chắc lên CNXH, trong đó phải kể đến Triều Tiên, Cuba, Việt Nam, Lào, Etiopia, Congo, Venezuela, Zimbabwe.
Đừng lý sự bảo rằng trong 10 nước giàu kia có nhiều quốc gia dầu mỏ. Vậy ông bà nào từng tự hào tiềm năng dầu mỏ của VN ngang ngửa với Ả Rập Saudi. Và suốt gần 40 năm nay hút lên biết bao nhiêu dầu sao vẫn phải kêu gào xóa đói giảm nghèo.
Vậy hãy chọn đi, cứ đóng cửa mà lý luận suông làm gì.
Nguyễn Thông
Thứ Sáu, 24 tháng 11, 2017
Đặt tên đường cụ Bô, đừng có làm chiếu lệ, cốt cho xong
Quan chức Hà Nội giải thích rằng tạm hoãn việc đặt tên đường Trịnh Văn Bô là bởi còn có ý kiến chưa thống nhất từ gia đình, cứ gác lại để trao đổi với gia đình cụ Bô rồi tính sau.
Ơ hay, đặt tên đường là việc của nhà nước, không phải của riêng cá nhân hoặc gia đình nào. Cứ xem lâu nay, đã có bao giờ các vị lấy tên ai đó làm tên đường mà phải xin ý kiến gia đình không. Tôi nói có phải không nào. hà Nội có những con đương mang tên Trần Duy Hưng, Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng, Văn Cao, Nguyễn Huy Tưởng..., con cháu các cụ còn sống sờ sờ cả ra đấy, thử hỏi hồi đặt tên các vị chức việc có đến nhà trao đổi bao giờ không, lấy ý kiến không. Chắc chắn là không. Thường gia đình người ta chỉ được thông báo và sau đó hãnh diện đến chụp ảnh bên biển tên đường tên phố chứ làm gì phải tổ chức "hội nghị Paris" như thế.
Nói tuột ra là các vị miễn cưỡng chiều theo dư luận, chọn con đường như cái hẻm nhỏ ngoằn ngoèo đính tên cụ vào, cốt chiếu lệ, cho xong, nên gia đình cụ giận, họ phản đối, chứ chả vì lý do nào khác. Những lối đi ấy, chỉ nên đánh số, hoặc gọi nó là cóc ổi xoài chi đó, sao lại lấy tên danh nhân. Họ phản ứng là phải.
Cần thực sự cầu thị, làm chưa tốt thì nhận lỗi, đứng tránh trớ vòng vo. Nên đàng hoàng và đúng luật, đặt tên đường là việc của nhà nước, chỉ cần thông báo cho gia đình là đủ, không phải bàn, nhưng phải làm cho tử tế.
Ơ hay, đặt tên đường là việc của nhà nước, không phải của riêng cá nhân hoặc gia đình nào. Cứ xem lâu nay, đã có bao giờ các vị lấy tên ai đó làm tên đường mà phải xin ý kiến gia đình không. Tôi nói có phải không nào. hà Nội có những con đương mang tên Trần Duy Hưng, Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng, Văn Cao, Nguyễn Huy Tưởng..., con cháu các cụ còn sống sờ sờ cả ra đấy, thử hỏi hồi đặt tên các vị chức việc có đến nhà trao đổi bao giờ không, lấy ý kiến không. Chắc chắn là không. Thường gia đình người ta chỉ được thông báo và sau đó hãnh diện đến chụp ảnh bên biển tên đường tên phố chứ làm gì phải tổ chức "hội nghị Paris" như thế.
Nói tuột ra là các vị miễn cưỡng chiều theo dư luận, chọn con đường như cái hẻm nhỏ ngoằn ngoèo đính tên cụ vào, cốt chiếu lệ, cho xong, nên gia đình cụ giận, họ phản đối, chứ chả vì lý do nào khác. Những lối đi ấy, chỉ nên đánh số, hoặc gọi nó là cóc ổi xoài chi đó, sao lại lấy tên danh nhân. Họ phản ứng là phải.
Cần thực sự cầu thị, làm chưa tốt thì nhận lỗi, đứng tránh trớ vòng vo. Nên đàng hoàng và đúng luật, đặt tên đường là việc của nhà nước, chỉ cần thông báo cho gia đình là đủ, không phải bàn, nhưng phải làm cho tử tế.
Nguyễn Thông
Thứ Năm, 23 tháng 11, 2017
Đường lên chủ nghĩa xã hội
Một ông lao xe vào đường ngược chiều bị cảnh sát giao thông tuýt còi, đòi phạt. Ông cãi sao lại phạt tôi, cảnh sát nói tại ông chạy ngược chiều.
Ông gân cổ bảo đi xuôi chiều như cả thế giới thì nói làm đếch gì, tôi đi ngược chiều thì đã làm sao, cả nước mình đang tiến lên chủ nghĩa xã hội, đi ngược chiều nhân loại đó thì đã sao.
Cãi xong ông phóng vụt đi, nhưng chạy một đoạn, xe yếu máy quá đéo đi được.
Ông gân cổ bảo đi xuôi chiều như cả thế giới thì nói làm đếch gì, tôi đi ngược chiều thì đã làm sao, cả nước mình đang tiến lên chủ nghĩa xã hội, đi ngược chiều nhân loại đó thì đã sao.
Cãi xong ông phóng vụt đi, nhưng chạy một đoạn, xe yếu máy quá đéo đi được.
Nguyễn Thông
Thứ Ba, 21 tháng 11, 2017
Độc quyền hão huyền
Xứ này nó buồn cười nhố nhăng ở chỗ:
Hồi xưa các ông cán bộ cấm dân đọc tiểu thuyết lãng mạn 30-45 (không xuất bản, không truyền bá, không dạy, chỉ nói xấu thì là cấm chứ còn gì), cấm hát nhạc vàng (đứa nào hát nhạc vàng bị đi tù) nhưng riêng các ông ấy tha hồ đọc, tha hồ hát.
Ngày xưa các ông ấy đặt ra thứ phim tư liệu (thường là phim sex, phim có cảnh hở hang; phim đồi trụy của "bọn tư sản, đế quốc", phim của "chế độ ngụy quyền Sài Gòn thối nát") cấm chiếu, nhưng phải thường xuyên chiếu riêng cho các ông ấy xem.
Ngày xưa các ông ấy bảo tất cả cho tiền tuyến, tất cả cho chiến thắng, thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người, cả nước ra trận nhưng hầu hết các ông ấy cho con đi học nước ngoài Liên Xô, Tiệp Khắc... (trừ vài cụ liêm chính như Phạm Văn Đồng, Võ Văn Kiệt...).
Ngày xưa các ông ấy cấm nghe đài địch (Sài Gòn, Hoa Kỳ, BBC...) nhưng các ông ấy nghe từng giờ, bảo để biết mình biết người mà đối phó với nó.
Ngày xưa các ông ấy phân biệt tin do TTXVN lấy về hằng ngày từ các nguồn phải có bản tin riêng, đặc biệt, mật... chỉ các ông ấy mới có quyền đọc, luôn có dòng chữ không phổ biến, nhưng phải hạn biến cho các ông ấy.
Bây giờ, các ông ấy tức tối bởi người dân sử dụng internet biết được nhiều thứ, dùng mạng xã hội để bày tỏ thái độ, quan điểm, suy nghĩ cá nhân, trừ một số ông muốn chỉ mình được dùng, còn lại phần lớn ngu internet, muốn người khác phải ngu theo mình.
Nói chung, các ông ấy ảo tưởng, tự cho mình là thánh thần, là siêu nhân, là tinh hoa trời đất, là đỉnh cao trí tuệ, là chót vót mây xanh, có thuốc ngừa (không phải thuốc ngừa thai), không bị ô nhiễm, còn dân chúng là cỏ rác, bùn đất cả, dễ hư hỏng. Các ông ấy tự quy định mình phải khác mọi người, hơn mọi người, đối lập với số đông, ngay cả cống hiến, đóng góp cũng theo kiểu riêng của mình (con mày đi bộ đội, con tao đi nước ngoài, đều là đóng góp, các ông ấy lý luận thế).
Nay thì internet, mạng xã hội đã sổ toẹt tất cả, khiến dân trí ngày càng cao, làm cho các ông ấy choáng váng, tức tối. Đó là lý do đám các ông ấy nói chung, các ông Vũ Đức Đam, Võ Văn Thưởng, Trương Minh Tuấn liên tục đăng đàn hằn học với mạng xã hội, với Facebook (phây búc), với Google (gu gồ). Tôi thương hại các ông ấy, cứ nghĩ là bậc "trí giả", ai ngờ trí giả thật. Điều duy nhất các ông có thể độc quyền được, đó là sự hão huyền, ảo tưởng.
Tôi chỉ muốn khuyên các ông ấy rằng cuộc sống có quy luật của nó. Cản lại quy luật cuộc sống sẽ bị chính bánh xe của quy luật nghiền nát.
Thông cào
Hồi xưa các ông cán bộ cấm dân đọc tiểu thuyết lãng mạn 30-45 (không xuất bản, không truyền bá, không dạy, chỉ nói xấu thì là cấm chứ còn gì), cấm hát nhạc vàng (đứa nào hát nhạc vàng bị đi tù) nhưng riêng các ông ấy tha hồ đọc, tha hồ hát.
Ngày xưa các ông ấy đặt ra thứ phim tư liệu (thường là phim sex, phim có cảnh hở hang; phim đồi trụy của "bọn tư sản, đế quốc", phim của "chế độ ngụy quyền Sài Gòn thối nát") cấm chiếu, nhưng phải thường xuyên chiếu riêng cho các ông ấy xem.
Ngày xưa các ông ấy bảo tất cả cho tiền tuyến, tất cả cho chiến thắng, thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người, cả nước ra trận nhưng hầu hết các ông ấy cho con đi học nước ngoài Liên Xô, Tiệp Khắc... (trừ vài cụ liêm chính như Phạm Văn Đồng, Võ Văn Kiệt...).
Ngày xưa các ông ấy cấm nghe đài địch (Sài Gòn, Hoa Kỳ, BBC...) nhưng các ông ấy nghe từng giờ, bảo để biết mình biết người mà đối phó với nó.
Ngày xưa các ông ấy phân biệt tin do TTXVN lấy về hằng ngày từ các nguồn phải có bản tin riêng, đặc biệt, mật... chỉ các ông ấy mới có quyền đọc, luôn có dòng chữ không phổ biến, nhưng phải hạn biến cho các ông ấy.
Bây giờ, các ông ấy tức tối bởi người dân sử dụng internet biết được nhiều thứ, dùng mạng xã hội để bày tỏ thái độ, quan điểm, suy nghĩ cá nhân, trừ một số ông muốn chỉ mình được dùng, còn lại phần lớn ngu internet, muốn người khác phải ngu theo mình.
Nói chung, các ông ấy ảo tưởng, tự cho mình là thánh thần, là siêu nhân, là tinh hoa trời đất, là đỉnh cao trí tuệ, là chót vót mây xanh, có thuốc ngừa (không phải thuốc ngừa thai), không bị ô nhiễm, còn dân chúng là cỏ rác, bùn đất cả, dễ hư hỏng. Các ông ấy tự quy định mình phải khác mọi người, hơn mọi người, đối lập với số đông, ngay cả cống hiến, đóng góp cũng theo kiểu riêng của mình (con mày đi bộ đội, con tao đi nước ngoài, đều là đóng góp, các ông ấy lý luận thế).
Nay thì internet, mạng xã hội đã sổ toẹt tất cả, khiến dân trí ngày càng cao, làm cho các ông ấy choáng váng, tức tối. Đó là lý do đám các ông ấy nói chung, các ông Vũ Đức Đam, Võ Văn Thưởng, Trương Minh Tuấn liên tục đăng đàn hằn học với mạng xã hội, với Facebook (phây búc), với Google (gu gồ). Tôi thương hại các ông ấy, cứ nghĩ là bậc "trí giả", ai ngờ trí giả thật. Điều duy nhất các ông có thể độc quyền được, đó là sự hão huyền, ảo tưởng.
Tôi chỉ muốn khuyên các ông ấy rằng cuộc sống có quy luật của nó. Cản lại quy luật cuộc sống sẽ bị chính bánh xe của quy luật nghiền nát.
Thông cào
Mạng xã hội
TRƯƠNG HUY SAN (Huy Đức, nhà báo)
Dữ liệu rất quan trọng cho công tác nghiên cứu và hoạch định chính sách. Nhưng sử dụng các số liệu từ Đức, Hàn Quốc... thậm chí từ Trung Quốc để so sánh với Việt Nam cũng giống như so sánh hai số hạng không cùng đại lượng (mét so với kg).
Người Đức, người Mỹ... sử dụng mạng xã hội (MXH) đôi khi chỉ để đáp ứng những nhu cầu bạn bè trong từng group nhỏ. Người Việt Nam sử dụng MXH ngoài những nhu cầu thông thường, còn là để thực hiện các quyền Hiến định - quyền tự do ngôn luận, bày tỏ chính kiến; quyền làm công tác từ thiện, giúp đỡ người yếu thế. Những quyền mà báo chí nhà nước và không gian chính trị của Việt Nam không có khả năng cung cấp.
Tự do biểu đạt chính kiến quan trọng đến nỗi, tổng thống của một quốc gia tự do như D. Trump cũng phải sử dụng MXH để tuyên ngôn khi ông không còn tin báo chí. Đừng so với Trung Quốc, chỉ trong một quốc gia mà việc người dân chỉ trích lãnh đạo, chỉ trích chính quyền được coi là "văn hoá" thì quốc gia đó mới có cơ may được coi là văn minh, chính quyền của quốc gia đó mới được coi là chính quyền mạnh.
Với những tiến sỹ rừng như ông Trương Minh Tuấn thì tôi không chấp, tôi rất tiếc khi nghe phát biểu của PTT Vũ Đức Đam. Ông có một trí nhớ tuyệt vời, một khả năng diễn thuyết rất thuyết phục, nhưng ông đã mơn trớn các đại biểu có chức có quyền trong quốc hội thay vì giúp phần lớn trong họ nắm được MXH là môi trường sống của thế giới ngày nay. Nó chứa chấp đủ thứ dịch bệnh của loài người nhưng nó cũng giúp chính loài người từng bước loại bỏ các dịch bệnh đó và nuôi nấng từng mầm tích cực.
Dữ liệu rất quan trọng cho công tác nghiên cứu và hoạch định chính sách. Nhưng sử dụng các số liệu từ Đức, Hàn Quốc... thậm chí từ Trung Quốc để so sánh với Việt Nam cũng giống như so sánh hai số hạng không cùng đại lượng (mét so với kg).
Người Đức, người Mỹ... sử dụng mạng xã hội (MXH) đôi khi chỉ để đáp ứng những nhu cầu bạn bè trong từng group nhỏ. Người Việt Nam sử dụng MXH ngoài những nhu cầu thông thường, còn là để thực hiện các quyền Hiến định - quyền tự do ngôn luận, bày tỏ chính kiến; quyền làm công tác từ thiện, giúp đỡ người yếu thế. Những quyền mà báo chí nhà nước và không gian chính trị của Việt Nam không có khả năng cung cấp.
Tự do biểu đạt chính kiến quan trọng đến nỗi, tổng thống của một quốc gia tự do như D. Trump cũng phải sử dụng MXH để tuyên ngôn khi ông không còn tin báo chí. Đừng so với Trung Quốc, chỉ trong một quốc gia mà việc người dân chỉ trích lãnh đạo, chỉ trích chính quyền được coi là "văn hoá" thì quốc gia đó mới có cơ may được coi là văn minh, chính quyền của quốc gia đó mới được coi là chính quyền mạnh.
Với những tiến sỹ rừng như ông Trương Minh Tuấn thì tôi không chấp, tôi rất tiếc khi nghe phát biểu của PTT Vũ Đức Đam. Ông có một trí nhớ tuyệt vời, một khả năng diễn thuyết rất thuyết phục, nhưng ông đã mơn trớn các đại biểu có chức có quyền trong quốc hội thay vì giúp phần lớn trong họ nắm được MXH là môi trường sống của thế giới ngày nay. Nó chứa chấp đủ thứ dịch bệnh của loài người nhưng nó cũng giúp chính loài người từng bước loại bỏ các dịch bệnh đó và nuôi nấng từng mầm tích cực.
Thứ Hai, 20 tháng 11, 2017
Kỷ niệm 20.11
Hồi mình còn bé, học cấp 2, cứ vào ngày 19.11 (như hôm nay) hoặc 20.11 là cả đám từng tốp kéo nhau đi thăm chúc mừng các thầy cô giáo. Miền Bắc tầm này chả có gì ngoài cam. Bánh kẹo hiếm, vả lại đắt, nên mỗi đứa được thày bu mua cho một rổ cam, nhiều thì khoảng chục quả, ít thì dăm quả. Cũng chả có túi nilon như bây giờ nên bê luôn cả rổ tới chúc thầy cô. Hồi ấy dân gian gọi đùa ngày 20.11 (vốn có tên ngày Hiến chương quốc tế các nhà giáo) là ngày "Hiến cam các nhà giáo".
Tới tết ta cũng vậy, chả có bánh kẹo gì, lại cứ cây nhà lá vườn, đang mùa thu hoạch rau nên biếu thầy cô tinh những su hào, cà chua, khoai tây. Thế mà rất tình cảm. Chả có lễ lạt tưng bừng như bây giờ.
Mình còn nhớ lần thăm chúc 20.11 cô Oanh hiệu trưởng trường cấp 2 Thụy Hương (H.Kiến Thụy, Hải Phòng) hồi giữa thập niên 1960, đến lúc ra về có một đứa cứ lần chần ở cửa, cô hỏi sao em không về với các bạn, nó ngập ngừng bảo cô ơi, cho em xin... cái rổ (đựng cam). Hóa ra cô đem vào để tạm ở trong nhà rồi quên. Chết cười thằng bạn người làng mình, không nhớ đem rổ về sợ bu nó mắng.
Tới tết ta cũng vậy, chả có bánh kẹo gì, lại cứ cây nhà lá vườn, đang mùa thu hoạch rau nên biếu thầy cô tinh những su hào, cà chua, khoai tây. Thế mà rất tình cảm. Chả có lễ lạt tưng bừng như bây giờ.
Mình còn nhớ lần thăm chúc 20.11 cô Oanh hiệu trưởng trường cấp 2 Thụy Hương (H.Kiến Thụy, Hải Phòng) hồi giữa thập niên 1960, đến lúc ra về có một đứa cứ lần chần ở cửa, cô hỏi sao em không về với các bạn, nó ngập ngừng bảo cô ơi, cho em xin... cái rổ (đựng cam). Hóa ra cô đem vào để tạm ở trong nhà rồi quên. Chết cười thằng bạn người làng mình, không nhớ đem rổ về sợ bu nó mắng.
Nguyễn Thông
Chủ Nhật, 19 tháng 11, 2017
Chuyện dạy học (tiếp)
Trong suốt gần hai chục năm trời, Trường dự bị đại học TP.HCM nổi tiếng là trung tâm luyện thi uy tín, mỗi năm thu hút hàng nghìn học sinh khắp cả miền Nam. Có những năm, vào thời điểm hoàng kim luyện thi, thầy Hiệu trưởng Nguyễn Văn Năm phải ra lệnh hạn chế nhận thí sinh vào trường mặc dù nhận vào là có tiền, bởi không đủ chỗ học, ngoài ra giáo viên dồn giờ dạy cho luyện thi nhiều quá nên chểnh mảng nhiệm vụ chính. Đồng tiền kiếm từ luyện thi giúp cho đời sống giáo viên khá hơn nhưng hầu như chả mấy ai nghĩ rằng chính họ đã góp phần làm hư hỏng hệ đại học. Tôi có anh bạn là giảng viên Trường đại học Tổng hợp, bên ấy cũng căng ra luyện thi, anh kể có ngày dạy luyện thi tới 10 tiết, sáng 4, chiều 4, tối 2, chỉ kịp nhét miếng cơm vào mồm rồi cuống cuồng lên lớp. Lúc nào cũng thèm ngủ. Sài Gòn những năm đó trong giới giáo viên tồn tại một câu lạc bộ có tên CLB 30 triệu. Ai dạy luyện thi thu nhập 30 triệu đồng/tháng thì đương nhiên được gia nhập CLB này. Đồng tiền khiến nhiều thầy cô bị say, say tiền. Một thầy ở trường tôi cũng vậy, thầy Nguyễn Loan dạy toán, dạy nhiều đến mức bị kiệt sức, suy nhược cơ thể, vào bệnh viện được vài hôm thì mất.
Nhưng không phải thầy cô nào cũng khá lên nhờ luyện thi đại học. Chủ yếu là các môn phục vụ khối thi A và B thôi (toán, lý, hóa, sinh) chứ đám thầy cô văn sử địa hầu hết đói dài. Tôi cố trụ mãi nhưng học sinh luyện thi môn văn cứ ngày càng ít dần.
Túng đói quá thì phải… liều. Nhà trường cho phép công đoàn tổ chức giữ xe cho sinh viên. Đám giáo viên đói được ưu tiên tham gia. Thật trớ trêu, cứ đầu giờ thì tay cục phấn, tay cầm nắm thẻ xe, ghi số, thu tiền, học sinh vừa dắt xe vào vừa “em chào thầy cô ạ”. Lúc đầu còn chào lại mà chả giấu hết sự ngượng ngùng, về sau chúng hắn biết ý không chào nữa, lặng lẽ đưa tiền, tiền dư cũng không lấy lại. Chuông reo, rửa tay, vuốt vội bộ quần áo, lại trèo lên bục giảng ê a tác phẩm này hay, tác phẩm kia tốt. Có hôm còn dạy cả tác phẩm Sống mòn của Nam Cao, có hôm dạy bài nghề cao quý của người thầy. Nhìn vào mắt trong veo của sinh viên, biết chúng nghĩ gì. Trớ trêu vô cùng.
Nhưng không phải thầy cô nào cũng khá lên nhờ luyện thi đại học. Chủ yếu là các môn phục vụ khối thi A và B thôi (toán, lý, hóa, sinh) chứ đám thầy cô văn sử địa hầu hết đói dài. Tôi cố trụ mãi nhưng học sinh luyện thi môn văn cứ ngày càng ít dần.
Túng đói quá thì phải… liều. Nhà trường cho phép công đoàn tổ chức giữ xe cho sinh viên. Đám giáo viên đói được ưu tiên tham gia. Thật trớ trêu, cứ đầu giờ thì tay cục phấn, tay cầm nắm thẻ xe, ghi số, thu tiền, học sinh vừa dắt xe vào vừa “em chào thầy cô ạ”. Lúc đầu còn chào lại mà chả giấu hết sự ngượng ngùng, về sau chúng hắn biết ý không chào nữa, lặng lẽ đưa tiền, tiền dư cũng không lấy lại. Chuông reo, rửa tay, vuốt vội bộ quần áo, lại trèo lên bục giảng ê a tác phẩm này hay, tác phẩm kia tốt. Có hôm còn dạy cả tác phẩm Sống mòn của Nam Cao, có hôm dạy bài nghề cao quý của người thầy. Nhìn vào mắt trong veo của sinh viên, biết chúng nghĩ gì. Trớ trêu vô cùng.
Thứ Bảy, 18 tháng 11, 2017
Chuyện dạy học
Xứ mình nhiều ngày lễ, trong đó có lễ riêng của nhà giáo, những người làm nghề dạy học. Cứ tới tháng 11 tây hằng năm là không chỉ thầy lẫn trò mà dư luận xã hội cũng lao xao chộn rộn về ngày 20.11, ngày Nhà giáo Việt Nam.
Thú thực, chả bao giờ tôi nghĩ mình sẽ theo nghề dạy học, còn gọi là sư phạm, thế mà lại đứng bục giảng những 16 năm trời. Hồi nhỏ tôi rắn mày rắn mặt, chỉ thích đi bộ đội hoặc làm lính biên phòng, chứ không thích làm thầy giáo. Người định một đằng, trời quyết một nẻo, chả thể nào tính được.
Tôi học khoa Văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội, tốt nghiệp tháng 12.1976. Khóa tôi là khóa bản lề chiến tranh và hòa bình. Tháng 3.1977 từ quê ở Hải Phòng tôi nhận được thư thông báo của Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp kêu lên Hà Nội nhận quyết định phân công công tác. Quyết định do Thứ trưởng Hoàng Xuân Tùy ký, cầm trên tay mà cứ run run. Kể từ nay, mình chính thức bước vào cuộc mưu sinh. Cảm giác thật khó tả. Nhưng không phải được vào nhà xuất bản, cơ quan báo chí hoặc viện này viện nọ. Quyết định ghi rõ điều động tôi vào nhận công tác tại Trường dự bị đại học Tiền Giang đặt tại TP.HCM. Làm nghề dạy học.
Tôi chính thức vào nghề giáo học từ ngày 25.4.1977, dạy một mạch đến năm 1993, khi đang là Tổ trưởng Bộ môn Xã hội (văn sử địa) thì… đói quá, xin nghỉ đi làm thuê cho một công ty nước ngoài. Đồng lương giáo học khi ấy không đủ nuôi thân chứ nói gì nuôi cả vợ con.
Thú thực, chả bao giờ tôi nghĩ mình sẽ theo nghề dạy học, còn gọi là sư phạm, thế mà lại đứng bục giảng những 16 năm trời. Hồi nhỏ tôi rắn mày rắn mặt, chỉ thích đi bộ đội hoặc làm lính biên phòng, chứ không thích làm thầy giáo. Người định một đằng, trời quyết một nẻo, chả thể nào tính được.
Tôi học khoa Văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội, tốt nghiệp tháng 12.1976. Khóa tôi là khóa bản lề chiến tranh và hòa bình. Tháng 3.1977 từ quê ở Hải Phòng tôi nhận được thư thông báo của Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp kêu lên Hà Nội nhận quyết định phân công công tác. Quyết định do Thứ trưởng Hoàng Xuân Tùy ký, cầm trên tay mà cứ run run. Kể từ nay, mình chính thức bước vào cuộc mưu sinh. Cảm giác thật khó tả. Nhưng không phải được vào nhà xuất bản, cơ quan báo chí hoặc viện này viện nọ. Quyết định ghi rõ điều động tôi vào nhận công tác tại Trường dự bị đại học Tiền Giang đặt tại TP.HCM. Làm nghề dạy học.
Tôi chính thức vào nghề giáo học từ ngày 25.4.1977, dạy một mạch đến năm 1993, khi đang là Tổ trưởng Bộ môn Xã hội (văn sử địa) thì… đói quá, xin nghỉ đi làm thuê cho một công ty nước ngoài. Đồng lương giáo học khi ấy không đủ nuôi thân chứ nói gì nuôi cả vợ con.
Thứ Ba, 14 tháng 11, 2017
Chuyện chiếc tràng kỷ ở nhà cụ bà Trịnh Văn Bô (tiếp)
Cụ bà Hoàng Minh Hồ dự lễ 480 năm ngày mất của Thành tổ Triết vương Trịnh Tùng tại Văn Miếu (cụ ông Trịnh Văn Bô là trực hệ đời thứ 15 Chúa Trịnh Tùng) - Ảnh: X.B
Ngày 19.12.1988, ông Lê Đức Thọ gửi thư cho gia đình ông bà Trịnh Văn Bô thông báo nội dung nói trên. Ông Lê Đức Thọ còn thay mặt Đảng chỉ thị cho Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Lê Đức Anh bố trí nhà ở cho đại tướng Hoàng Văn Thái sao cho thật tốt, sao cho xứng đáng với công lao của đại tướng. Sau đó bà quả phụ đại tướng Hoàng Văn Thái đã chuyển về khu Liễu Giai.
Thứ Hai, 13 tháng 11, 2017
Mai Dịch
Mình nói thế này, sẽ có nhiều người phản ứng, nhưng mình xưa nay nghĩ thế nào cứ biên thế.
Chuyện gia đình cụ bà Trịnh Văn Bô từ chối không nhận suất Mai Dịch mà đưa cụ về khu phần mộ riêng trên Vĩnh Phúc là chuyện bình thường. Điều đơn giản nhất để hiểu là những việc hiếu hỉ, tang ma cưới hỏi là chuyện riêng của gia đình, thân nhân sẽ quyết chứ không phải nhà nước, tổ chức, đoàn thể nào (còn ai muốn làm ngược lại thì tùy họ). Nhất là gia đình cụ lại có khu nghĩa trang riêng, và quan trọng nhất là cụ ông đang nằm trên đó (nếu nằm Mai Dịch thì cụ ông phải xứng đáng được nằm từ trước mới đúng). Mai Dịch với gia đình cụ Bô, nói thật, chả là cái đinh gì.
Lại chuyện cụ Bô bà, cụ Hoàng Thị Minh Hồ. Kỳ nhất là những ông bà chức việc nhà nước, trong ban lễ tang nhà nước, không hiểu đầu óc họ thế nào, lại đề xuất cho cụ bà yên nghỉ ở Mai Dịch. Họ không cần biết cụ ông đang nằm trên Vĩnh Phúc. Suy nghĩ tính toán như những ông bà chức việc ấy quá dở, thấp kém, không hiểu đời (nhưng khổ nỗi lại cứ đòi làm lãnh đạo).
Theo tập tục dân ta, vợ chồng khi sống cùng nhau thì khi chết cũng nằm bên nhau. Chỉ những ông cốp thích nằm Mai Dịch mới tách vợ ra thôi.
Có nhẽ chính nhà nước thấy chôn cất dạng Mai Dịch có điều gì đó không ổn nên mới lập dự án nghĩa trang quốc gia ở Sơn Tây hay Hòa Bình chi đó, định cho phép các ông bà cốp khi về trời được đem phu nhân, phu quân (cách nói của APEC) theo.
Thông cào
(Tái phím: Hôm nay gia đình cụ đưa cụ về trời, về cõi phật, con cầu nguyện cụ tiêu diêu miền cực lạc)
Chuyện gia đình cụ bà Trịnh Văn Bô từ chối không nhận suất Mai Dịch mà đưa cụ về khu phần mộ riêng trên Vĩnh Phúc là chuyện bình thường. Điều đơn giản nhất để hiểu là những việc hiếu hỉ, tang ma cưới hỏi là chuyện riêng của gia đình, thân nhân sẽ quyết chứ không phải nhà nước, tổ chức, đoàn thể nào (còn ai muốn làm ngược lại thì tùy họ). Nhất là gia đình cụ lại có khu nghĩa trang riêng, và quan trọng nhất là cụ ông đang nằm trên đó (nếu nằm Mai Dịch thì cụ ông phải xứng đáng được nằm từ trước mới đúng). Mai Dịch với gia đình cụ Bô, nói thật, chả là cái đinh gì.
Không chỉ xưa nay chỉ có gia đình cụ Bô từ chối Mai Dịch. Trường hợp của đại tướng Võ Nguyên Giáp năm 2013 hầu như ai cũng biết. Có lẽ Mai Dịch mất thiêng sau khi những gì xảy ra với phần mộ ông Sáu Búa Lê Đức Thọ đến nỗi người nhà ông phải sang cát đem về quê cho an toàn, và nó mất thiêng hẳn khi gia đình tướng Giáp quyết định đưa ông về Vũng Chùa (Quảng Bình quê ông). Nay thì cụ Bô bà. Lại nhớ một thời, chỉ nghe ai nói nghĩa trang Mai Dịch là đã kính nể, khiếp hãi lắm rồi, nói gì được chôn trong đó. Đẳng cấp ngay cả khi đã hóa thân vào cát bụi. Đúng là thế gian biến cải vũng lên đồi, bãi bể nương dâu, chả có thứ gì là vĩnh viễn, mãi mãi.
Lại chuyện cụ Bô bà, cụ Hoàng Thị Minh Hồ. Kỳ nhất là những ông bà chức việc nhà nước, trong ban lễ tang nhà nước, không hiểu đầu óc họ thế nào, lại đề xuất cho cụ bà yên nghỉ ở Mai Dịch. Họ không cần biết cụ ông đang nằm trên Vĩnh Phúc. Suy nghĩ tính toán như những ông bà chức việc ấy quá dở, thấp kém, không hiểu đời (nhưng khổ nỗi lại cứ đòi làm lãnh đạo).
Theo tập tục dân ta, vợ chồng khi sống cùng nhau thì khi chết cũng nằm bên nhau. Chỉ những ông cốp thích nằm Mai Dịch mới tách vợ ra thôi.
Có nhẽ chính nhà nước thấy chôn cất dạng Mai Dịch có điều gì đó không ổn nên mới lập dự án nghĩa trang quốc gia ở Sơn Tây hay Hòa Bình chi đó, định cho phép các ông bà cốp khi về trời được đem phu nhân, phu quân (cách nói của APEC) theo.
Thông cào
(Tái phím: Hôm nay gia đình cụ đưa cụ về trời, về cõi phật, con cầu nguyện cụ tiêu diêu miền cực lạc)
Thứ Bảy, 11 tháng 11, 2017
Chuyện chiếc tràng kỷ ở nhà cụ bà Trịnh Văn Bô
XUÂN BA (nhà báo)
Ngồi buồn soát lại những tấm ảnh cũ chụp thời vẫn qua lại để viết bài về cụ bà Trịnh Văn Bô. Thời mà nhiều người ít nhắc đến công tích từng hiến hơn 5.000 lượng vàng cho cách mạng thời gian khó cùng việc hiến mấy ngôi nhà cũng cho cách mạng, trong đó có nhà 48 Hàng Ngang (nơi Cụ Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập). Người ta cũng chả mấy khi nhắc đến tên thật của cụ bà Hoàng Thị Minh Hồ mà thường gọi là bà Trịnh Văn Bô.
Nhớ lần đến được hầu chuyện cụ Hoàng Minh Hồ ở nhà 34 Hoàng Diệu, ấy là năm cụ 92 tuổi còn khỏe mạnh mẫn tiệp. Ngó cụ da dẻ hồng hào, tóc trắng cước, áo lụa màu mỡ gà thư thái sải những bước khoan thai trong không khí u tịch có cảm giác cụ như dạng Lão Phật bà… Ấn tượng nữa là chất giọng cụ bà vang, vượng. Quả là nhất tướng nhị thanh. Ấy là cụ đang nhắc nhớ đến một kỷ vật của "Ông Cụ".
Cụ Hoàng Thị Minh Hồ tại nhà riêng, biệt thự 34 Hoàng Diệu, Hà Nội - Ảnh: Xuân Ba
Đéo muốn trả thì cứ nói hẳn ra
Câu ấy là của lão Maddox, hàng xóm nhà tôi, một cựu chiến binh chính cống từng tham gia trận đánh trên vịnh Bắc Bộ ngày 3.8.1964, chứ không phải của tôi. Lão ấy ăn nói tục tằn lắm, lính mà, biết làm sao.
Lão Maddox sang nhà tôi. Hỏi, lại hết trà hả. Giả nhời, không, chuyện cụ Bô, nhà cụ Bô cơ. Chuyện gì?
Đèo mẹ, cứ như đọc bài của rất nhiều người thì việc trả nhà 34 Hoàng Diệu cho cụ Trịnh Văn Bô đã được rất nhiều đời tổng bí thư Lê Duẩn, Trường Chinh, Nguyễn Văn Linh, Đỗ Mười; các thời thủ tướng chính phủ Phạm Văn Đồng, Phạm Hùng, Đỗ Mười, Võ Văn Kiệt, tất cả các vị lãnh đạo cấp cao nhất của đảng và nhà nước đều thấy việc trả lại ngôi nhà 34 Hoàng Diệu cho ông bà Trịnh Văn Bô là đúng đạo nghĩa, không có gì còn phải bàn cãi. Ông nào cũng bảo trả nhưng cuối cùng vẫn không trả. Hơn nửa thế kỷ lằng nhằng, giờ lại giao trách nhiệm cho tay Hoàng Trung Hải.
Mấy ông kia còn chả đi đến đâu, liệu Hoàng Trung Hải làm được trò gì, nó to hơn tổng bí thư, hơn thủ tướng chắc.
Tôi nhỏ nhẹ nói với Maddox, các ông xưa các ông ấy làm màu thế thôi, chứ thực tâm có ý muốn trả đâu, cứ dây dưa đùn đẩy để vợ chồng cụ Bô và con cháu nản rồi bỏ, vừa được tiếng tốt, vừa cướp được nhà. Chứ muốn trả, dễ ợt. Làm đến vua, "quân sử thần tử, thần bất tử bất trung", nói một tiếng chúng phải nghe răm rắp, ở đó mà cãi. Ký một cái giấy lệnh thời hạn phải trả, bố đứa nào dám chống lại. Vua nói mà dám không nghe à, chém cổ chứ ở đó mà phạm thượng.
Đếch muốn trả nên cứ "kính chuyển, kính chuyển" giả vờ, thì đến mục thất mới xong.
Cái nhà to như quả núi thế ngay giữa thủ đô, chủ nhà nay đòi mai đòi mãi không trả, năm này qua năm khác, chục năm này qua chục năm khác, nửa thế kỷ này qua nửa thế kỷ khác, có phải chuyện ăn bát bún riêu ngõ hẻm đâu mà các bố không biết. Thế mà bây giờ lại cứ bảo ông nào cũng muốn trả, vậy đứa nào không trả. Cũng như hồi vụ kỷ luật ông khoán hộ Kim Ngọc, về sau cứ bảo có ai kỷ luật ông ấy đâu, thế thì đứa nào cách chức ông ấy; vụ ngăn sông cấm chợ, cũng bảo có ai chủ trương ngăn cấm đâu, tự dưng cơ chế nó thế chứ, nhưng nhận phần công lao đổi mới thì bố nào cũng nhao nhao nhào vào.
Maddox cười mếu, thế thì về hẳn mẹ nó chế độ quân chủ chuyên chế cho xong, vua hẳn ra vua, chứ cứ lằng nhằng vua đéo phải vua, mệt lắm.
Cá nhân tôi chỉ muốn hỏi các ông ấy một câu: Có mỗi việc mượn cái nhà của người ta, lại là người có công lao cực kỳ to lớn với đất nước và dân tộc, đầy ơn nghĩa với các ông ấy, thế mà không trả được, trong khi đó cứ đòi lãnh đạo toàn diện đám dân đen chúng tôi, vậy các ông lãnh đạo thế nào?
(Tái phím: Tôi đang viết dở bài về tình trạng cán bộ cách mạng cướp nhà, nhiều vụ lắm, có vụ tôi biết, có vụ nghe người trong cuộc kể lại, sắp đưa lên để chia sẻ với lão Maddox).
Thông cào
Lão Maddox sang nhà tôi. Hỏi, lại hết trà hả. Giả nhời, không, chuyện cụ Bô, nhà cụ Bô cơ. Chuyện gì?
Đèo mẹ, cứ như đọc bài của rất nhiều người thì việc trả nhà 34 Hoàng Diệu cho cụ Trịnh Văn Bô đã được rất nhiều đời tổng bí thư Lê Duẩn, Trường Chinh, Nguyễn Văn Linh, Đỗ Mười; các thời thủ tướng chính phủ Phạm Văn Đồng, Phạm Hùng, Đỗ Mười, Võ Văn Kiệt, tất cả các vị lãnh đạo cấp cao nhất của đảng và nhà nước đều thấy việc trả lại ngôi nhà 34 Hoàng Diệu cho ông bà Trịnh Văn Bô là đúng đạo nghĩa, không có gì còn phải bàn cãi. Ông nào cũng bảo trả nhưng cuối cùng vẫn không trả. Hơn nửa thế kỷ lằng nhằng, giờ lại giao trách nhiệm cho tay Hoàng Trung Hải.
Mấy ông kia còn chả đi đến đâu, liệu Hoàng Trung Hải làm được trò gì, nó to hơn tổng bí thư, hơn thủ tướng chắc.
Tôi nhỏ nhẹ nói với Maddox, các ông xưa các ông ấy làm màu thế thôi, chứ thực tâm có ý muốn trả đâu, cứ dây dưa đùn đẩy để vợ chồng cụ Bô và con cháu nản rồi bỏ, vừa được tiếng tốt, vừa cướp được nhà. Chứ muốn trả, dễ ợt. Làm đến vua, "quân sử thần tử, thần bất tử bất trung", nói một tiếng chúng phải nghe răm rắp, ở đó mà cãi. Ký một cái giấy lệnh thời hạn phải trả, bố đứa nào dám chống lại. Vua nói mà dám không nghe à, chém cổ chứ ở đó mà phạm thượng.
Đếch muốn trả nên cứ "kính chuyển, kính chuyển" giả vờ, thì đến mục thất mới xong.
Cái nhà to như quả núi thế ngay giữa thủ đô, chủ nhà nay đòi mai đòi mãi không trả, năm này qua năm khác, chục năm này qua chục năm khác, nửa thế kỷ này qua nửa thế kỷ khác, có phải chuyện ăn bát bún riêu ngõ hẻm đâu mà các bố không biết. Thế mà bây giờ lại cứ bảo ông nào cũng muốn trả, vậy đứa nào không trả. Cũng như hồi vụ kỷ luật ông khoán hộ Kim Ngọc, về sau cứ bảo có ai kỷ luật ông ấy đâu, thế thì đứa nào cách chức ông ấy; vụ ngăn sông cấm chợ, cũng bảo có ai chủ trương ngăn cấm đâu, tự dưng cơ chế nó thế chứ, nhưng nhận phần công lao đổi mới thì bố nào cũng nhao nhao nhào vào.
Maddox cười mếu, thế thì về hẳn mẹ nó chế độ quân chủ chuyên chế cho xong, vua hẳn ra vua, chứ cứ lằng nhằng vua đéo phải vua, mệt lắm.
Cá nhân tôi chỉ muốn hỏi các ông ấy một câu: Có mỗi việc mượn cái nhà của người ta, lại là người có công lao cực kỳ to lớn với đất nước và dân tộc, đầy ơn nghĩa với các ông ấy, thế mà không trả được, trong khi đó cứ đòi lãnh đạo toàn diện đám dân đen chúng tôi, vậy các ông lãnh đạo thế nào?
(Tái phím: Tôi đang viết dở bài về tình trạng cán bộ cách mạng cướp nhà, nhiều vụ lắm, có vụ tôi biết, có vụ nghe người trong cuộc kể lại, sắp đưa lên để chia sẻ với lão Maddox).
Thông cào
Thứ Sáu, 10 tháng 11, 2017
Về ngôi nhà 34 Hoàng Diệu
DƯƠNG ĐỨC QUẢNG (nhà báo, nguyên Vụ trưởng Vụ Báo chí, Văn phòng Chính phủ)
Là một nhà báo có hơn mười năm làm việc tại Văn phòng Chính phủ có điều kiện tiếp cận với các thông tin liên quan đến ngôi nhà 34 Hoàng Diệu, hôm nay tôi đưa lên fb của tôi một đoạn trong cuốn Hồi ký tôi đang viết dở về cuộc đời làm báo của mình để cung cấp thêm thông tin với bạn đọc về ngôi nhà 34 Hoàng Diệu này: “Thủ tướng Võ Văn Kiệt rất băn khoăn, trăn trở mỗi khi nghĩ đến những người dân đã hiến tài sản của mình cho cách mạng, kháng chiến mà sau ngày hòa bình, thống nhất đất nước Chính phủ vẫn không có chính sách và một khoản vật chất nào để trả ơn bà con, trong khi nhiều bà con hiện nay cuộc sống rất khó khăn. Thủ tướng nói nhiều bà con ngư dân đã giao cả chiếc thuyền là tài sản lớn của mình cho bộ đội dùng chở quân vượt sông, có bà con người dân tộc ở Tây nguyên hiến cả con voi quý của mình cho bộ đội chở gạo, chở đạn ra mặt trận…Thủ tướng trăn trở về chuyện bà Hoàng Thị Minh Hồ, vợ ông Trịnh Văn Bô, nhà tư sản dân tộc lớn ở Hà Nội, người đã hiến 5.147 lạng vàng cho nhà nước trong Tuần lễ vàng năm 1945 và những năm kháng chiến cũng như việc dành ngôi nhà ở 48 Hàng Ngang để đón Bác Hồ từ chiến khu Việt Bắc về Hà Nội. Chính tại ngôi nhà này Bác Hồ đã viết Bản Tuyên ngôn Độc lập lịch sử, được Người đọc tại Quảng trường Ba Đình ngày 2-9-1945 tuyên bố sự ra đời của Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam châu Á.
Thứ Năm, 9 tháng 11, 2017
Đặt tên đường
Phải nói ngay từ đầu, tôi rất đồng tình, ủng hộ việc lấy tên cụ Trịnh Văn Bô đặt cho một đường phố ở Hà Nội. Chuyện đạo nghĩa như thế, nay mới làm là quá muộn.
Nhưng cần phải nói thế này:
Gia đình cụ Bô năm 1945 hiến cho chính phủ lâm thời hơn 5.100 lượng vàng để có ngân khố nuôi bộ máy nhà nước buổi ban đầu, hiến cả nhà cửa đất đai cho nhà nước (lấy chỗ mà viết tuyên ngôn độc lập). Tài sản ấy, công lao ấy gắn liền với cả hai vợ chồng cụ Trịnh Văn Bô - Hoàng Thị Minh Hồ. Người xứ ta có câu "của chồng công vợ", "lệnh ông không bằng cồng bà", tức là đóng góp của cụ bà cũng rất lớn, thậm chí còn hơn cụ ông.
Ngày xưa, nhất nhất mọi việc trong nhà đều lấy theo tên người đàn ông, tên chồng. Những đóng góp của gia đình cụ Bô khi ấy đều lấy theo tên cụ Bô, và đương nhiên thiên hạ quên mất tên cụ bà Minh Hồ. Giờ phải trả lại tên cho cụ bà.
Một điều rất buồn cười, nay cụ bà mất, người ta mới sực nhớ đến cụ ông, đòi lấy tên cụ ông đặt tên đường. Nhưng lâu nay cái thói vô ơn nó vẫn cứ thường xử sự như vậy. Mà nó lại làm lãnh đạo nên mặc nhiên xã hội bị thống trị bởi thói vô ơn.
Tôi cho rằng, cách tốt nhất là đã đặt tên đường Trịnh Văn Bô (như đề xuất của HĐND TP.Hà Nội) thì gắn luôn tên cụ bà Hoàng Thị Minh Hồ, thành đường Trịnh Văn Bô-Hoàng Thị Minh Hồ; còn nếu suy nghĩ rộng rãi hơn, thì tìm 2 con đường, hoặc song song, hoặc liền nhau, hoặc gần nhau đặt bằng tên hai cụ.
Nhưng cần phải nói thế này:
Gia đình cụ Bô năm 1945 hiến cho chính phủ lâm thời hơn 5.100 lượng vàng để có ngân khố nuôi bộ máy nhà nước buổi ban đầu, hiến cả nhà cửa đất đai cho nhà nước (lấy chỗ mà viết tuyên ngôn độc lập). Tài sản ấy, công lao ấy gắn liền với cả hai vợ chồng cụ Trịnh Văn Bô - Hoàng Thị Minh Hồ. Người xứ ta có câu "của chồng công vợ", "lệnh ông không bằng cồng bà", tức là đóng góp của cụ bà cũng rất lớn, thậm chí còn hơn cụ ông.
Ngày xưa, nhất nhất mọi việc trong nhà đều lấy theo tên người đàn ông, tên chồng. Những đóng góp của gia đình cụ Bô khi ấy đều lấy theo tên cụ Bô, và đương nhiên thiên hạ quên mất tên cụ bà Minh Hồ. Giờ phải trả lại tên cho cụ bà.
Một điều rất buồn cười, nay cụ bà mất, người ta mới sực nhớ đến cụ ông, đòi lấy tên cụ ông đặt tên đường. Nhưng lâu nay cái thói vô ơn nó vẫn cứ thường xử sự như vậy. Mà nó lại làm lãnh đạo nên mặc nhiên xã hội bị thống trị bởi thói vô ơn.
Tôi cho rằng, cách tốt nhất là đã đặt tên đường Trịnh Văn Bô (như đề xuất của HĐND TP.Hà Nội) thì gắn luôn tên cụ bà Hoàng Thị Minh Hồ, thành đường Trịnh Văn Bô-Hoàng Thị Minh Hồ; còn nếu suy nghĩ rộng rãi hơn, thì tìm 2 con đường, hoặc song song, hoặc liền nhau, hoặc gần nhau đặt bằng tên hai cụ.
Thứ Tư, 8 tháng 11, 2017
Tôi nghi lý lẽ của quan năm công an có thể đúng, ông Dương Trung Quốc sai
Chứ công an chả nhẽ lại sai. Cụ Hồ xưa dạy công an 6 điều, chú phú lít nào mà chả thuộc. Công an nhân dân thì chỉ vì nhân dân thôi chứ chả nhẽ vì... con ma.
Tại quốc hội hôm 7.11, quan năm phó giám đốc Công an Hà Nội, ông đại tá Đào Thanh Hải rất dõng dạc giả nhời các vị dân biểu (chả biết có phải dân biểu thật không) rằng không có chuyện công an bắt bớ, hành hung làm gãy đùi cụ Lê Đình Kình trong vụ cưỡng chế đất đai thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức. Cụ Kình gãy chân là do gia đình cụ "giằng co" với nhà chức việc. Có nghĩa là, nói như quan năm Hải, gãy chân vỡ xương đùi là tại cụ Kình, tại người nhà cụ Kình tác động, chứ không phải công an.
Sau đó, cũng ngay trên nghị trường, ông Dương Trung Quốc chất vấn: một ông già 82 tuổi có thể tự gãy chân không? Kiểu này ông Quốc nghi công an. Tôi cho là xưa nay ông Quốc rất hùng biện, khôn ngoan, nhưng lần này có thể ông đã sai.
Tôi là tôi cứ phản đối ông Quốc dân biểu (dù ông này đúng nghĩa đại biểu của dân, do dân bầu) nói cụ Kình Đồng Tâm không thể tự gãy chân. Này nhé:
Tại quốc hội hôm 7.11, quan năm phó giám đốc Công an Hà Nội, ông đại tá Đào Thanh Hải rất dõng dạc giả nhời các vị dân biểu (chả biết có phải dân biểu thật không) rằng không có chuyện công an bắt bớ, hành hung làm gãy đùi cụ Lê Đình Kình trong vụ cưỡng chế đất đai thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức. Cụ Kình gãy chân là do gia đình cụ "giằng co" với nhà chức việc. Có nghĩa là, nói như quan năm Hải, gãy chân vỡ xương đùi là tại cụ Kình, tại người nhà cụ Kình tác động, chứ không phải công an.
Sau đó, cũng ngay trên nghị trường, ông Dương Trung Quốc chất vấn: một ông già 82 tuổi có thể tự gãy chân không? Kiểu này ông Quốc nghi công an. Tôi cho là xưa nay ông Quốc rất hùng biện, khôn ngoan, nhưng lần này có thể ông đã sai.
Tôi là tôi cứ phản đối ông Quốc dân biểu (dù ông này đúng nghĩa đại biểu của dân, do dân bầu) nói cụ Kình Đồng Tâm không thể tự gãy chân. Này nhé:
Thứ Ba, 7 tháng 11, 2017
Đội thổi kèn khóc thuê
Tôi khùng, bật tivi coi cái lễ tưởng nhớ CMT10, thấy thế này:
Việc cúng là của người Nga, nhưng xứ ta thích ôm rơm rặm bụng, thôi thì cho qua, nhưng chả biết có mời khách Nga, cụ thể là Đại sứ Nga tại HN dự không. Tôi không nghe giới thiệu một tây Nga nào, hay là không mời, hay là mời nhưng "nó" không dự. Thấy có vài ông mũi lõ, chả biết có phải Nga, nhưng nếu có Đại sứ Nga dự chẳng hạn mà không giới thiệu thì quả thật mấy vị tổ chức vụ này chỉ tầm cỡ tổ chức event làng xã.
Ngó thấy mấy anh tây ấy mặt cứ nghệt ra khi nghe ông lão đọc văn diễn cảm, tinh những từ hoa mỹ, tôi biết là chúng chả hiểu gì, có lẽ tới ngồi cho vui thôi.
Mấy ông lý cựu xứ này, để ý trên hàng ghế đầu thấy ông có ông không. Điều đáng lưu ý là cựu thủ tướng 3X không có mặt. Có thể được mời, có thể không. Trong đám lý cựu, đều dễ nhận thấy lâu nay, anh nào xuất thân dân Bắc thì rất thích lễ lạt, thích làm long trọng viên, háo danh, cứ có hơi lễ là xuất hiện, như anh Nông Mạnh, Lê Phiêu, Sinh Hùng; còn đám Nam hình như mạng đặc tính Nam Bộ, thôi là thôi, không lằng nhằng, như anh Khải, anh Triết, anh Anh (Hồng Anh chứ không phải Đức Anh), anh Sang (tuy nhiên anh này lại vừa có mặt). Tôi thích tính cách Nam hơn.
Cứ như ông cụ non nhưng già lý luận nói sáng nay "Cách mạng Tháng Mười Nga đã mở ra thời đại mới cho lịch sử nhân loại" thì phải hiểu rằng cuộc cách mạng này đúng là mở ra một thời đại mới, nhưng cần nói rõ điều mà cụ non cố tình giấu: đó là thời đại nghèo đói bị bóc lột, kìm hãm kiểu mới, do người cộng sản nắm quyền cai trị. Nói chính xác, nó đã kìm hãm nhân loại suốt trăm năm nay, đã đẩy nhân loại vào sự chia rẽ hai phe, đã gây ra bao nhiêu cuộc chiến tranh, đấu đá, đã chồng chất xương máu của cả trăm triệu sinh mạng ở khắp nơi.
Việc cúng là của người Nga, nhưng xứ ta thích ôm rơm rặm bụng, thôi thì cho qua, nhưng chả biết có mời khách Nga, cụ thể là Đại sứ Nga tại HN dự không. Tôi không nghe giới thiệu một tây Nga nào, hay là không mời, hay là mời nhưng "nó" không dự. Thấy có vài ông mũi lõ, chả biết có phải Nga, nhưng nếu có Đại sứ Nga dự chẳng hạn mà không giới thiệu thì quả thật mấy vị tổ chức vụ này chỉ tầm cỡ tổ chức event làng xã.
Ngó thấy mấy anh tây ấy mặt cứ nghệt ra khi nghe ông lão đọc văn diễn cảm, tinh những từ hoa mỹ, tôi biết là chúng chả hiểu gì, có lẽ tới ngồi cho vui thôi.
Mấy ông lý cựu xứ này, để ý trên hàng ghế đầu thấy ông có ông không. Điều đáng lưu ý là cựu thủ tướng 3X không có mặt. Có thể được mời, có thể không. Trong đám lý cựu, đều dễ nhận thấy lâu nay, anh nào xuất thân dân Bắc thì rất thích lễ lạt, thích làm long trọng viên, háo danh, cứ có hơi lễ là xuất hiện, như anh Nông Mạnh, Lê Phiêu, Sinh Hùng; còn đám Nam hình như mạng đặc tính Nam Bộ, thôi là thôi, không lằng nhằng, như anh Khải, anh Triết, anh Anh (Hồng Anh chứ không phải Đức Anh), anh Sang (tuy nhiên anh này lại vừa có mặt). Tôi thích tính cách Nam hơn.
Cứ như ông cụ non nhưng già lý luận nói sáng nay "Cách mạng Tháng Mười Nga đã mở ra thời đại mới cho lịch sử nhân loại" thì phải hiểu rằng cuộc cách mạng này đúng là mở ra một thời đại mới, nhưng cần nói rõ điều mà cụ non cố tình giấu: đó là thời đại nghèo đói bị bóc lột, kìm hãm kiểu mới, do người cộng sản nắm quyền cai trị. Nói chính xác, nó đã kìm hãm nhân loại suốt trăm năm nay, đã đẩy nhân loại vào sự chia rẽ hai phe, đã gây ra bao nhiêu cuộc chiến tranh, đấu đá, đã chồng chất xương máu của cả trăm triệu sinh mạng ở khắp nơi.
Chủ Nhật, 5 tháng 11, 2017
Vĩnh biệt sổ hộ khẩu
Cuối cùng thì cuốn sổ hộ khẩu, một tàn tích dai dẳng của lề lối quản lý hành chính lạc hậu, của chế độ bao cấp lỗi thời, đã chính thức bị thải bỏ. Nó đã làm xong nhiệm vụ của nó, dù thứ nhiệm vụ ấy chẳng lấy gì làm vinh quang cho lắm.
Bỏ sổ hộ khẩu, đó là tin vui, nhưng là thứ “vui sao nước mắt lại trào”. Nghị quyết số 112/NQ-CP được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký ngày 30.10.2017 về đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến quản lý dân cư thuộc chức năng của Bộ Công an, đã quyết định nhiều điều liên quan đến hộ khẩu. Đáng lưu ý nhất là: Bãi bỏ hình thức quản lý dân cư đăng ký thường trú bằng Sổ hộ khẩu và thay thế bằng hình thức quản lý thông qua mã số định danh cá nhân; Bãi bỏ kết quả giải quyết thủ tục là Sổ hộ khẩu và thay thế bằng hình thức cập nhật thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Với nghị quyết này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và chính phủ đương nhiệm đã thể hiện thái độ dứt khoát đối với một thứ công cụ hết tác dụng, thậm chí phản tác dụng, cực kỳ vô lý trong đời sống xã hội hiện nay. Ân huệ cuối cùng mà Thủ tướng ban phát cho sổ hộ khẩu là nó được phép sống trọn nốt tháng 10, chỉ chính thức bị đào thải khi cuộc sống xã hội Việt Nam bước vào ngày đầu tiên của tháng 11. Sau này, các niên biểu, các nhà chép sử sẽ dõng dạc nhấn cây bút với nét mực thật đậm mà biên rằng: Kể từ ngày 1.11.2017, sổ hộ khẩu chính thức hết thời, không còn tác oai tác quái như trước nữa.
Bỏ sổ hộ khẩu, đó là tin vui, nhưng là thứ “vui sao nước mắt lại trào”. Nghị quyết số 112/NQ-CP được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký ngày 30.10.2017 về đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến quản lý dân cư thuộc chức năng của Bộ Công an, đã quyết định nhiều điều liên quan đến hộ khẩu. Đáng lưu ý nhất là: Bãi bỏ hình thức quản lý dân cư đăng ký thường trú bằng Sổ hộ khẩu và thay thế bằng hình thức quản lý thông qua mã số định danh cá nhân; Bãi bỏ kết quả giải quyết thủ tục là Sổ hộ khẩu và thay thế bằng hình thức cập nhật thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Với nghị quyết này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và chính phủ đương nhiệm đã thể hiện thái độ dứt khoát đối với một thứ công cụ hết tác dụng, thậm chí phản tác dụng, cực kỳ vô lý trong đời sống xã hội hiện nay. Ân huệ cuối cùng mà Thủ tướng ban phát cho sổ hộ khẩu là nó được phép sống trọn nốt tháng 10, chỉ chính thức bị đào thải khi cuộc sống xã hội Việt Nam bước vào ngày đầu tiên của tháng 11. Sau này, các niên biểu, các nhà chép sử sẽ dõng dạc nhấn cây bút với nét mực thật đậm mà biên rằng: Kể từ ngày 1.11.2017, sổ hộ khẩu chính thức hết thời, không còn tác oai tác quái như trước nữa.
Thứ Bảy, 4 tháng 11, 2017
Nói và làm
Vài chục năm trước, người ta hay truyền nhau câu nói của ông Nguyễn Văn Linh khi ông yêu cầu "những việc cần làm ngay", ông bảo "nói và làm", hai thứ phải đi đôi với nhau. Viết báo cho mục "Những việc cần làm ngay", ông ký tên NVL, bà con ta đọc là en nờ vê e lờ, cũng là dạng viết tắt của nói và làm.
Ấy, thời ông Linh là vậy. Ông này tuy cũng cải lương, không làm thứ gì đến đầu đến đũa giống như bất kỳ anh cộng sản nào nhưng cũng "lừa" dân được một thời gian. Thời đó, ông Trọng còn là anh tép riu, chưa nên cơm cháo gì.
Dù gì đi chăng nữa, ông Linh đúng ở chỗ, nói phải đi đôi với làm. Người bình thường mà đàng hoàng tử tế còn phải thế, huống hồ làm lãnh đạo.
Nhưng tôi thấy những năm qua, xứ này nhan nhản chuyện "nói một đằng, làm một nẻo", hoặc nói không đi đôi với làm, nói mà không làm, nói ngược với làm. Kể ra vài thứ để các cụ dân thấy, chứ cán bộ chúng chả thèm nghe đâu:
Ấy, thời ông Linh là vậy. Ông này tuy cũng cải lương, không làm thứ gì đến đầu đến đũa giống như bất kỳ anh cộng sản nào nhưng cũng "lừa" dân được một thời gian. Thời đó, ông Trọng còn là anh tép riu, chưa nên cơm cháo gì.
Dù gì đi chăng nữa, ông Linh đúng ở chỗ, nói phải đi đôi với làm. Người bình thường mà đàng hoàng tử tế còn phải thế, huống hồ làm lãnh đạo.
Nhưng tôi thấy những năm qua, xứ này nhan nhản chuyện "nói một đằng, làm một nẻo", hoặc nói không đi đôi với làm, nói mà không làm, nói ngược với làm. Kể ra vài thứ để các cụ dân thấy, chứ cán bộ chúng chả thèm nghe đâu:
Thứ Tư, 1 tháng 11, 2017
Tiền tiết kiệm
Vừa rồi có nhiều thông tin về việc gửi tiền tiết kiệm ở ngân hàng.
Suốt một thời gian dài, nhà nước thiếu tiền, cần huy động vốn trong dân nên đã chủ trương, khuyến khích gửi tiền tiết kiệm, thậm chí còn kêu gọi gửi tiền tiết kiệm là yêu nước, là góp phần xây dựng chủ nghĩa xã hội...
Nay thì có lẽ họ đã thừa tiền, hoặc chính xác hơn là thiếu tiền nên tìm mọi cách bóp nặn dân, kể cả người gửi tiền tiết kiệm.
Xin nhớ rằng, trừ vài trường hợp đại gia rửa tiền, đem cả trăm tỉ, nghìn tỉ gửi vào tiết kiệm, thì người gửi tiết kiệm đại đa số là người già, người về hưu, người không còn khả năng lao động, có chút vốn liếng tiền bạc nhưng không thể tìm cách nào sinh lời nên chỉ còn cách gửi tiết kiệm vào ngân hàng nhà nước để nhận chút lãi còm sống qua ngày. Bất đắc dĩ phải làm vậy chứ chả ai ham gửi tiết kiệm.
Vậy nhưng nhà nước cố tình vu cho họ "gửi tiết kiệm cũng là hình thức kinh doanh tiền, sinh lời vì vậy cần phải đánh thuế thu nhập tiền lời từ tiền gửi tiết kiệm", rồi định ra cái dự thảo nếu ngân hàng phá sản thì chỉ bồi thường tối đa 75 triệu đồng, dù có gửi bao nhiêu tỉ tỉ đi chăng nữa.
Khi cần thì mơn trớn, dụ dỗ, móc túi cho bằng được. Khi không cần thì tìm cách chẹn hầu chẹn cổ, bắt ép, chặn đường, đẩy người dân vào thế bí. Vô nhân đạo nhất là cố ý đánh vào tầng lớp già cả, yếu đuối, ít chỗ dựa. An sinh xã hội kiểu gì vậy.
Suốt một thời gian dài, nhà nước thiếu tiền, cần huy động vốn trong dân nên đã chủ trương, khuyến khích gửi tiền tiết kiệm, thậm chí còn kêu gọi gửi tiền tiết kiệm là yêu nước, là góp phần xây dựng chủ nghĩa xã hội...
Nay thì có lẽ họ đã thừa tiền, hoặc chính xác hơn là thiếu tiền nên tìm mọi cách bóp nặn dân, kể cả người gửi tiền tiết kiệm.
Xin nhớ rằng, trừ vài trường hợp đại gia rửa tiền, đem cả trăm tỉ, nghìn tỉ gửi vào tiết kiệm, thì người gửi tiết kiệm đại đa số là người già, người về hưu, người không còn khả năng lao động, có chút vốn liếng tiền bạc nhưng không thể tìm cách nào sinh lời nên chỉ còn cách gửi tiết kiệm vào ngân hàng nhà nước để nhận chút lãi còm sống qua ngày. Bất đắc dĩ phải làm vậy chứ chả ai ham gửi tiết kiệm.
Vậy nhưng nhà nước cố tình vu cho họ "gửi tiết kiệm cũng là hình thức kinh doanh tiền, sinh lời vì vậy cần phải đánh thuế thu nhập tiền lời từ tiền gửi tiết kiệm", rồi định ra cái dự thảo nếu ngân hàng phá sản thì chỉ bồi thường tối đa 75 triệu đồng, dù có gửi bao nhiêu tỉ tỉ đi chăng nữa.
Khi cần thì mơn trớn, dụ dỗ, móc túi cho bằng được. Khi không cần thì tìm cách chẹn hầu chẹn cổ, bắt ép, chặn đường, đẩy người dân vào thế bí. Vô nhân đạo nhất là cố ý đánh vào tầng lớp già cả, yếu đuối, ít chỗ dựa. An sinh xã hội kiểu gì vậy.
Nguyễn Thông
Thứ Hai, 30 tháng 10, 2017
Sưu tầm bài hát dân gian
Hồi còn học, bọn sinh viên K17 mình được các thầy Đinh Gia Khánh, Chu Xuân Diên, Lê Chí Quế... (Khoa Văn, Tổng hợp Hà Nội) dạy rằng văn học dân gian (folklore) có tính vận động, luôn thay đổi, nhiều dị bản. Thầy Khánh khi giảng chuyên đề Tấm Cám (một trong những công trình nghiên cứu văn học dân gian, theo cá nhân mình là xuất sắc nhất) bảo truyện này có hàng trăm dị bản, tiêu biểu là chuyện về cô Lọ lem. Thầy Diên (một trong những thầy đẹp trai đỉnh khoa, từng chủ nhiệm lớp mình) thì thuộc hàng chục dị bản của mỗi tác phẩm. Công nhận các thầy hồi đó thầy ra thầy, còn trò có ra trò không thì đến giờ vẫn chưa xác định được.
Mình còn nhớ thầy Khánh, thầy Diên, thầy Quế luôn nhắc rằng văn học dân gian là trí tuệ, tình cảm của nhân dân, nó vừa mộc mạc, vừa bác học, đặc biệt là rất hài hước. Nhiều tác phẩm lấy cái tục để vui vẻ. Đã dân gian thì phải tục, thế mới là dân, chứ chả nhẽ lại giống văn chương bác học đạo mạo của ông Hữu Thỉnh thì còn nói làm quái gì.
Nghĩ đến công ơn các thầy, mình chợt nhớ hồi nhỏ thường nghe người nhớn hát những bài hát đương thời, hát chán bài gốc thì họ chuyển sang hát bài dị bản, bài phăng tơ ri. Đến giờ đầu óc cũng lẫn nhiều rồi, nhớ nhớ quên quên nhưng mình cũng còn thuộc vài câu vài bài. Biên lại đây cho cả nhà vui.
Nhạc sĩ Trọng Bằng có bài hát “Bão nổi lên rồi” ca ngợi cuộc tổng tấn công Mậu Thân 1968, mở đầu bằng câu “Bão nổi lên rồi từ miền Nam quê hương thân yêu…”, được mấy ông thanh niên làng mình hát thành “Vú nổi lên rồi, thày bu may xu chiêng cho con. Tiền đâu may xu chiêng cho con, con lấy yếm này về mà dùng dần…” (đến đây thì tôi quên béng).
Mình còn nhớ thầy Khánh, thầy Diên, thầy Quế luôn nhắc rằng văn học dân gian là trí tuệ, tình cảm của nhân dân, nó vừa mộc mạc, vừa bác học, đặc biệt là rất hài hước. Nhiều tác phẩm lấy cái tục để vui vẻ. Đã dân gian thì phải tục, thế mới là dân, chứ chả nhẽ lại giống văn chương bác học đạo mạo của ông Hữu Thỉnh thì còn nói làm quái gì.
Nghĩ đến công ơn các thầy, mình chợt nhớ hồi nhỏ thường nghe người nhớn hát những bài hát đương thời, hát chán bài gốc thì họ chuyển sang hát bài dị bản, bài phăng tơ ri. Đến giờ đầu óc cũng lẫn nhiều rồi, nhớ nhớ quên quên nhưng mình cũng còn thuộc vài câu vài bài. Biên lại đây cho cả nhà vui.
Nhạc sĩ Trọng Bằng có bài hát “Bão nổi lên rồi” ca ngợi cuộc tổng tấn công Mậu Thân 1968, mở đầu bằng câu “Bão nổi lên rồi từ miền Nam quê hương thân yêu…”, được mấy ông thanh niên làng mình hát thành “Vú nổi lên rồi, thày bu may xu chiêng cho con. Tiền đâu may xu chiêng cho con, con lấy yếm này về mà dùng dần…” (đến đây thì tôi quên béng).
Chủ Nhật, 29 tháng 10, 2017
Chuyện vải lụa
Bảo tôi ăn theo vụ ông Khải silk (dân dã gọi thành Khải siu) đang nóng rẫy thu hút sự chú ý của dư luận cũng được bởi thấy thiên hạ đang nói về ông lụa này rát quá, tự dưng nhớ đến lụa, những thứ liên quan tới lụa.
Nước Nam ta, ngôn ngữ miền Bắc có những khác biệt cơ bản với ngôn ngữ miền Nam dù cùng chung tiếng Việt chữ Việt. Có lẽ do di dân khai phá phương nam muốn tạo ra chút bản sắc riêng để không bị trộn lẫn. Ngoài bắc, tất cả các loại sản phẩm dệt bằng sợi tơ tự nhiên hay nhân tạo đều gọi chung là vải, rồi từ vải mới chia ra từng loại, như diềm bâu (chúc bâu), thổ cẩm, lĩnh, sa tanh, phin, kaki, ka tê, simili, chéo go, lụa… “Ôi chiếc quần chéo go/Ống rộng dài quét đất/Chiếc áo trắng chúc bâu/Đi qua nghe sột soạt” (thơ Xuân Quỳnh). Trong từng loại lại chia nhỏ hơn, chẳng hạn vải phin thì có phin thường, phin nõn, lụa có lụa tơ tằm, lụa nhân tạo… Trong nông nghiệp cũng phân biệt rất rõ ràng, tất cả những thứ cây trổ ra hạt thóc thì đều là cây lúa, lúa tẻ, lúa nếp, lúa mì; từ cây lúa sinh ra thóc, thóc lại chia thành thóc nếp, thóc tẻ; thóc tẻ có những giống khác nhau như tám, di, dự, chân trâu lùn, nông nghiệp 8; nhỏ hơn nữa thì lại có tám xoan, tám hạt tròn, tám thơm. Xay thóc thì sẽ ra gạo, gạo cũng chia thành gạo nếp, gạo tẻ. Đem gạo nấu lên sẽ có cơm hoặc cháo. Nếp nấu bình thường thì ra cơm nếp, bỏ vào chõ nấu xông hơi cách thủy thì có món xôi (nấu kiểu vậy gọi là đồ xôi), nếp trộn với đỗ xanh, thịt lợn gói trong lá dong lá chuối đem luộc thì gọi là bánh chưng, v.v..
Nước Nam ta, ngôn ngữ miền Bắc có những khác biệt cơ bản với ngôn ngữ miền Nam dù cùng chung tiếng Việt chữ Việt. Có lẽ do di dân khai phá phương nam muốn tạo ra chút bản sắc riêng để không bị trộn lẫn. Ngoài bắc, tất cả các loại sản phẩm dệt bằng sợi tơ tự nhiên hay nhân tạo đều gọi chung là vải, rồi từ vải mới chia ra từng loại, như diềm bâu (chúc bâu), thổ cẩm, lĩnh, sa tanh, phin, kaki, ka tê, simili, chéo go, lụa… “Ôi chiếc quần chéo go/Ống rộng dài quét đất/Chiếc áo trắng chúc bâu/Đi qua nghe sột soạt” (thơ Xuân Quỳnh). Trong từng loại lại chia nhỏ hơn, chẳng hạn vải phin thì có phin thường, phin nõn, lụa có lụa tơ tằm, lụa nhân tạo… Trong nông nghiệp cũng phân biệt rất rõ ràng, tất cả những thứ cây trổ ra hạt thóc thì đều là cây lúa, lúa tẻ, lúa nếp, lúa mì; từ cây lúa sinh ra thóc, thóc lại chia thành thóc nếp, thóc tẻ; thóc tẻ có những giống khác nhau như tám, di, dự, chân trâu lùn, nông nghiệp 8; nhỏ hơn nữa thì lại có tám xoan, tám hạt tròn, tám thơm. Xay thóc thì sẽ ra gạo, gạo cũng chia thành gạo nếp, gạo tẻ. Đem gạo nấu lên sẽ có cơm hoặc cháo. Nếp nấu bình thường thì ra cơm nếp, bỏ vào chõ nấu xông hơi cách thủy thì có món xôi (nấu kiểu vậy gọi là đồ xôi), nếp trộn với đỗ xanh, thịt lợn gói trong lá dong lá chuối đem luộc thì gọi là bánh chưng, v.v..
Thứ Bảy, 28 tháng 10, 2017
Hội ăn tiền
Xứ ta có rất nhiều hội
Lập ra chỉ để mà chơi
Và để xài tiên ngân sách
Mặc dân đóng thuế ngậm ngùi
Coi kìa cái hội phụ nữ
Cười tươi xúng xính áo quần
Khi đàn bà bị làm nhục
Nó chẳng một lần hỏi han
Hội nông dân đông nhất nước
Và để xài tiên ngân sách
Mặc dân đóng thuế ngậm ngùi
Coi kìa cái hội phụ nữ
Cười tươi xúng xính áo quần
Khi đàn bà bị làm nhục
Nó chẳng một lần hỏi han
Hội nông dân đông nhất nước
Từ thôn cho tới trung ương
Nông dân bị cướp ruộng đất
Nó còn giá họa vu oan
Ơ kìa cái hội nhà báo
Cai trị cả vạn hội viên
Nhà báo bị thoi vào mặt
Hội vẫn dửng dưng ăn tiền
Hội bảo vệ người tiêu dùng
Chia nhau tiền thu bá tánh
Khách mua khăn dởm Khải “siu”
Nó vẫn ngậm mồm im tiếng
Tội to nhất cái hội nước
Hội họp xuân thu nhị kỳ
Mỗi ngày tốn cả tỉ bạc
Dân chẳng được lợi lộc gì
Nông dân bị cướp ruộng đất
Nó còn giá họa vu oan
Ơ kìa cái hội nhà báo
Cai trị cả vạn hội viên
Nhà báo bị thoi vào mặt
Hội vẫn dửng dưng ăn tiền
Hội bảo vệ người tiêu dùng
Chia nhau tiền thu bá tánh
Khách mua khăn dởm Khải “siu”
Nó vẫn ngậm mồm im tiếng
Tội to nhất cái hội nước
Hội họp xuân thu nhị kỳ
Mỗi ngày tốn cả tỉ bạc
Dân chẳng được lợi lộc gì
Nguyễn Thông
Thứ Sáu, 27 tháng 10, 2017
Trò mị dân vô pháp luật
Việc nhà cai trị miễn phí, giảm phí cho những người sống gần trạm thu phí là biện pháp mị dân, vừa rất vô pháp luật, bất bình đẳng, vừa rất cải lương, vớ vẩn.
Nếu đúng con đường đó cần phải thu phí thì bất kỳ xe nào đi trên nó cũng phải thu, mức thu như nhau theo quy định, cớ sao lại phân biệt thu nhiều thu ít với người này người kia, thu người này, không thu người khác. Xin nhớ mức thu chỉ phân biệt theo loại xe chứ không được phân biệt theo người.
Việc giảm hoặc không thu phí với một số đối tượng chỉ là trò mèo đánh lừa dư luận, mua chuộc người dân tại chỗ, không có căn cứ pháp luật gì cả. Điều này càng đào sâu hố ngăn cách mâu thuẫn trong người dân, gây sự bất bình trong nội bộ dân chúng. Đó là kiểu lấy dân trị dân, mỡ nó rán nó, rất thâm độc.
Phải thượng tôn pháp luật. Trạm BOT nào được quyền thu thì thu như nhau, còn vô lý đặt không đúng chỗ thì phải dẹp. Mấy vị đại biểu quốc hội cũng tinh ăn theo nói leo chính quyền, điều cần chỉ ra thì không chỉ.
Người dân cần tỉnh táo đấu tranh cho quyền lợi của mình. Đừng thấy họ nhử mồi thơm mà mắc phải. Đừng thấy đem cảnh sát cơ động ra dọa thì sợ. Cứ theo công lý mà làm.
Nếu đúng con đường đó cần phải thu phí thì bất kỳ xe nào đi trên nó cũng phải thu, mức thu như nhau theo quy định, cớ sao lại phân biệt thu nhiều thu ít với người này người kia, thu người này, không thu người khác. Xin nhớ mức thu chỉ phân biệt theo loại xe chứ không được phân biệt theo người.
Việc giảm hoặc không thu phí với một số đối tượng chỉ là trò mèo đánh lừa dư luận, mua chuộc người dân tại chỗ, không có căn cứ pháp luật gì cả. Điều này càng đào sâu hố ngăn cách mâu thuẫn trong người dân, gây sự bất bình trong nội bộ dân chúng. Đó là kiểu lấy dân trị dân, mỡ nó rán nó, rất thâm độc.
Phải thượng tôn pháp luật. Trạm BOT nào được quyền thu thì thu như nhau, còn vô lý đặt không đúng chỗ thì phải dẹp. Mấy vị đại biểu quốc hội cũng tinh ăn theo nói leo chính quyền, điều cần chỉ ra thì không chỉ.
Người dân cần tỉnh táo đấu tranh cho quyền lợi của mình. Đừng thấy họ nhử mồi thơm mà mắc phải. Đừng thấy đem cảnh sát cơ động ra dọa thì sợ. Cứ theo công lý mà làm.
Nguyễn Thông
Thứ Năm, 26 tháng 10, 2017
Nhặt nhạnh từ chuyến ra miền Trung
Phải nói ngay từ đầu, vừa xấu hổ vừa không, đám lứa 5X chúng tôi sinh ra và lớn lên (không dám dùng chữ trưởng thành) ở miền Bắc là chúa vô thần. Chả chịu tin vào điều gì ngoài tin đảng, Bác và chính phủ. Thực ra thì cả ba món ấy cũng chỉ là một. Vừa thôi bú mẹ là đã được tuyển vào đội nhi đồng, rồi đội thiếu niên, tiếp nữa là đoàn thanh niên, họ nhồi nhét vào đầu chủ nghĩa duy vật, vật chất quyết định ý thức, công ơn trời biển của đảng của bác, cứ thế là tin thôi. Chỉ tin những cái hiện hữu trước mắt, còn thứ gì siêu hình đều là nhảm nhí, tào lao, mê tín dị đoan cả.
Lớn lên chúng tôi lại chứng kiến những cuộc ra quân phá đình phá chùa, phá cả nhà thờ. Đình của bọn phong kiến cổ hủ lạc hậu, phải phá lấy gỗ lấy gạch xây chuồng lợn hợp tác xã. Nhất cử lưỡng tiện, vừa thủ tiêu được tàn tích phong kiến, vừa có vật chất phục vụ con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Hồi bé tôi nghe người lớn hát bài “Phá đình đi, phá đình đi” hào hùng khí thế lắm. Đình làng Trà Phương quê tôi có gốc tích từ thời Mạc, phục dựng thời cuối Lê đầu Nguyễn, to như… cái đình, mấy chục cột gỗ lim cả vòng tay ôm, đá xanh Thanh Hóa, Ninh Bình tảng nào tảng ấy nặng cả tấn ghép xung quanh hành lang, chạm khắc làm chân cột, mái ngói vảy khít rịt chắc khừ, mưa bão không rịn nổi một giọt, thế mà đùng một cái, năm 1964, chính quyền và hợp tác xã tiến hành “hạ giải” lấy gỗ gạch đá ngói để xây trại chăn nuôi. Chỉ trong 1 tuần ngôi đình sạch bách, trơ cái nền ngổn ngang vữa gạch vụn. Giờ thỉnh thoảng về quê, tôi lại ngóng ra phía đình cũ, chỗ đất đẹp nhất làng ấy người ta đã xây trường cấp 2, còn lại dấu tích duy nhất của đình là gốc nhãn cổ thụ đã vài trăm tuổi. Cây nhãn này hồi chúng tôi còn bé chơi trốn tìm, đứa nào giỏi leo trèo mà trèo lên núp trong đám lá rậm rạp, đố đứa nào tìm ra nổi.
Lớn lên chúng tôi lại chứng kiến những cuộc ra quân phá đình phá chùa, phá cả nhà thờ. Đình của bọn phong kiến cổ hủ lạc hậu, phải phá lấy gỗ lấy gạch xây chuồng lợn hợp tác xã. Nhất cử lưỡng tiện, vừa thủ tiêu được tàn tích phong kiến, vừa có vật chất phục vụ con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Hồi bé tôi nghe người lớn hát bài “Phá đình đi, phá đình đi” hào hùng khí thế lắm. Đình làng Trà Phương quê tôi có gốc tích từ thời Mạc, phục dựng thời cuối Lê đầu Nguyễn, to như… cái đình, mấy chục cột gỗ lim cả vòng tay ôm, đá xanh Thanh Hóa, Ninh Bình tảng nào tảng ấy nặng cả tấn ghép xung quanh hành lang, chạm khắc làm chân cột, mái ngói vảy khít rịt chắc khừ, mưa bão không rịn nổi một giọt, thế mà đùng một cái, năm 1964, chính quyền và hợp tác xã tiến hành “hạ giải” lấy gỗ gạch đá ngói để xây trại chăn nuôi. Chỉ trong 1 tuần ngôi đình sạch bách, trơ cái nền ngổn ngang vữa gạch vụn. Giờ thỉnh thoảng về quê, tôi lại ngóng ra phía đình cũ, chỗ đất đẹp nhất làng ấy người ta đã xây trường cấp 2, còn lại dấu tích duy nhất của đình là gốc nhãn cổ thụ đã vài trăm tuổi. Cây nhãn này hồi chúng tôi còn bé chơi trốn tìm, đứa nào giỏi leo trèo mà trèo lên núp trong đám lá rậm rạp, đố đứa nào tìm ra nổi.
Thứ Tư, 25 tháng 10, 2017
Tếu táo lẫn trầm sâu Nguyễn Sự (phần 2)
Trong chút ồn ắng nhẹ nhàng dễ thương của đô thị Hội An, tự dưng thấy yêu mến con người hơn. Không có sự tranh giành vội vã như thường gặp ở Sài Gòn hoặc Hà Nội. Con người sống thật tự nhiên. Như Nguyễn Sự đang ngồi trước mặt kia, gần gũi ấm áp, cởi mở ân tình. Những câu chuyện vui xen lẫn cởi mở về thế sự khiến 2 tiếng đồng hồ trôi nhanh quá.
Nói không quá đáng, có những đô thị trong sự phát triển và tồn tại giai đoạn nào đó được gắn với tên tuổi của cá nhân nhất định. Hà Nội suốt thời gian dài ghi liền với tên vị chủ tịch ủy ban hành chính đầu tiên Trần Duy Hưng. Cứ nhắc thủ đô là nghĩ ngay tới bác sĩ Trần Duy Hưng. Những năm 72-76 tôi học ở Hà Nội, ông Hưng vẫn còn làm chủ tịch, ông ngồi ghế ấy một mạch suốt từ khi tôi chưa đẻ (từ năm 1954) tới năm 1977, đó là chưa kể gánh nhiệm kỳ đầu 1945-1946 rồi kéo nhau lên rừng kháng chiến. Có nhiều giai thoại truyền kỳ về ông Hưng, một vị trí thức đáng kính, vị lãnh đạo giản dị liêm khiết, gần dân, được cụ Hồ rất tin tưởng. Chả hiểu sao rất nhiều đời đô trưởng kế nhiệm về sau, họ không học gương của ông Hưng, chỉ nảy nòi tinh đám Hoàng Văn Nghiên, Nguyễn Thế Thảo đầy tai tiếng.
Đà Nẵng cũng vậy, trải qua nhiều đời lãnh đạo như Hồ Nghinh, Mai Thúc Lân, Trương Quang Được, Nguyễn Văn Chi… nhưng hầu như tên tuổi Nguyễn Bá Thanh lấn át tất cả. Dấu ấn Nguyễn Bá Thanh đậm đến mức cụm từ Đà Nẵng - Nguyễn Bá Thanh thành cái tên chung, nếu chỉ nhắc một nửa sẽ thấy thiêu thiếu, chưa hoàn chỉnh. Tất nhiên không có thứ gì, không có ai là vĩnh cửu, muôn năm, mãi mãi, nhưng có thể đoán rằng dân Đà Nẵng nhiều năm nữa còn nhớ tới Nguyễn Bá Thanh. Tôi có con bé cháu từ Hải Phòng theo bác nó vào Đà Nẵng chơi, nhất quyết đòi chở bằng được tới cổng nhà ông Thanh chụp cái ảnh, đem về quê khoe như một chiến tích.
Nói không quá đáng, có những đô thị trong sự phát triển và tồn tại giai đoạn nào đó được gắn với tên tuổi của cá nhân nhất định. Hà Nội suốt thời gian dài ghi liền với tên vị chủ tịch ủy ban hành chính đầu tiên Trần Duy Hưng. Cứ nhắc thủ đô là nghĩ ngay tới bác sĩ Trần Duy Hưng. Những năm 72-76 tôi học ở Hà Nội, ông Hưng vẫn còn làm chủ tịch, ông ngồi ghế ấy một mạch suốt từ khi tôi chưa đẻ (từ năm 1954) tới năm 1977, đó là chưa kể gánh nhiệm kỳ đầu 1945-1946 rồi kéo nhau lên rừng kháng chiến. Có nhiều giai thoại truyền kỳ về ông Hưng, một vị trí thức đáng kính, vị lãnh đạo giản dị liêm khiết, gần dân, được cụ Hồ rất tin tưởng. Chả hiểu sao rất nhiều đời đô trưởng kế nhiệm về sau, họ không học gương của ông Hưng, chỉ nảy nòi tinh đám Hoàng Văn Nghiên, Nguyễn Thế Thảo đầy tai tiếng.
Đà Nẵng cũng vậy, trải qua nhiều đời lãnh đạo như Hồ Nghinh, Mai Thúc Lân, Trương Quang Được, Nguyễn Văn Chi… nhưng hầu như tên tuổi Nguyễn Bá Thanh lấn át tất cả. Dấu ấn Nguyễn Bá Thanh đậm đến mức cụm từ Đà Nẵng - Nguyễn Bá Thanh thành cái tên chung, nếu chỉ nhắc một nửa sẽ thấy thiêu thiếu, chưa hoàn chỉnh. Tất nhiên không có thứ gì, không có ai là vĩnh cửu, muôn năm, mãi mãi, nhưng có thể đoán rằng dân Đà Nẵng nhiều năm nữa còn nhớ tới Nguyễn Bá Thanh. Tôi có con bé cháu từ Hải Phòng theo bác nó vào Đà Nẵng chơi, nhất quyết đòi chở bằng được tới cổng nhà ông Thanh chụp cái ảnh, đem về quê khoe như một chiến tích.
Thứ Ba, 24 tháng 10, 2017
Chuyện thư từ thời bao cấp (phần 2 - cuối)
Những lá thư thời chiến luôn gợi nhiều kỷ niệm. Ngoài tâm trạng xa cách thường thấy ở trong bất kỳ thư nào, thư chiến tranh còn chứa đựng những bi thương, hào hùng của một thời. Không hẳn chỉ có nhớ nhung, day dứt, mong ngóng, chờ trông, có những lá thư người viết còn gửi vào đó niềm khát khao chấm dứt chiến tranh, hy vọng vào ngày mai được buông súng về quê cầm cày cầm cuốc, có cả những niềm vui khi nghe tin quê nhà vẫn yên bình, thày mẹ, vợ con, các em vẫn khỏe, lúa má vẫn xanh. Tôi từng đọc những lá thư như thế, của gia đình tôi do anh tôi gửi về, của những người trong họ trong làng, cảm động lắm. Chỉ tiếc rằng hồi ấy ý thức lưu giữ kỷ vật chưa nhuần, chưa nghĩ rằng nó là thứ tài sản lưu niệm tinh thần nên cứ đọc xong biết được nội dung rồi là bỏ lăn bỏ lóc, thậm chí vứt đi, dùng nhóm lửa, dùng vào trăm thứ việc có sử dụng giấy vụn, giờ nghĩ lại thấy tiếc, nhất là với những trường hợp người ra chiến trường đã hy sinh. Chết khi tuổi mười tám đôi mươi, còn rất trẻ, thậm chí tấm ảnh chân dung cũng chả có (nhiều thanh niên nông thôn thời ấy không hề chụp ảnh bởi một phần không có tiền, muốn chụp phải lên huyện mới có cửa hàng ảnh, một phần nghĩ chụp cũng chả để làm gì, nhiều đám cưới cũng không có tấm ảnh nào, vào bộ đội lên rừng Yên Tử huấn luyện 3 tháng là hành quân vào Nam, không có thời giờ chụp ảnh), lá thư thủ bút cũng không còn, tiếc lắm.
Thời đánh nhau với Mỹ, trên sóng phát thanh Đài tiếng nói Việt Nam thỉnh thoảng phát bài hát Lá thư hậu phương của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Phải công nhận bài hát khá hay, tình cảm. Lời ca kể về tâm trạng của người vợ ở nông thôn chờ chồng đang đánh giặc ngoài mặt trận. Cả ngày bận việc đồng áng, đến đêm mới thắp ngọn đèn hạt đỗ tranh thủ viết thư cho chồng, “biên thư nhắn thăm anh, lúc xóm làng đã ngủ yên, ánh trăng về khuya thêm sáng trong, em gửi anh đôi lời…”. Nhưng ca ngợi cái gì cũng vậy, cứ chừng mực, chân thật thì mới hay, chứ cái đoạn nhạc sĩ viết thay cho chị vợ “biên thư nhắn thăm anh, lúc con nhỏ đã ngủ ngoan, suốt ngày đùa vui nó hát ca, con khỏe anh yên lòng, tin tàu bay giặc Mỹ cháy, nó mừng vỗ tay reo hò…” thì nghe cứ sao sao ấy. Tôi trải qua những năm tháng đó, phải thưa thực với bác Phạm Tuyên rằng, đứa trẻ mà đã biết vỗ tay reo hò khi máy bay Mỹ cháy thì ở nông thôn thì bị coi là lớn rồi, chả có thời gian để “suốt ngày đùa vui hát ca” đâu, việc nhà nông tối mắt tối mũi đến mức không ngóc đầu nổi chứ ở đó mà hát ca. Có lần tôi lê la chuyện này với ông bạn cùng tuổi, nhà báo Đào Lê Bình, một tay làm báo có sạn trong đầu, y bảo ấy văn nghệ sĩ xứ ta nó hay vớ vẩn vậy, ông có nhớ hồi bé tí chúng mình học bài vỡ lòng “Bố Tý làm công nhân/Ở bến tàu khuân vác/Vừa làm lại vừa hát/Trong buổi sáng mùa xuân” không, ối giời, đang còng lưng khuân vác mồ hôi mồ kê nhễ nhại, chân tay bủn rủn mà lại còn hát hò được nữa thì có mà thánh chứ không phải bố Tý, không phải người.
Thời đánh nhau với Mỹ, trên sóng phát thanh Đài tiếng nói Việt Nam thỉnh thoảng phát bài hát Lá thư hậu phương của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Phải công nhận bài hát khá hay, tình cảm. Lời ca kể về tâm trạng của người vợ ở nông thôn chờ chồng đang đánh giặc ngoài mặt trận. Cả ngày bận việc đồng áng, đến đêm mới thắp ngọn đèn hạt đỗ tranh thủ viết thư cho chồng, “biên thư nhắn thăm anh, lúc xóm làng đã ngủ yên, ánh trăng về khuya thêm sáng trong, em gửi anh đôi lời…”. Nhưng ca ngợi cái gì cũng vậy, cứ chừng mực, chân thật thì mới hay, chứ cái đoạn nhạc sĩ viết thay cho chị vợ “biên thư nhắn thăm anh, lúc con nhỏ đã ngủ ngoan, suốt ngày đùa vui nó hát ca, con khỏe anh yên lòng, tin tàu bay giặc Mỹ cháy, nó mừng vỗ tay reo hò…” thì nghe cứ sao sao ấy. Tôi trải qua những năm tháng đó, phải thưa thực với bác Phạm Tuyên rằng, đứa trẻ mà đã biết vỗ tay reo hò khi máy bay Mỹ cháy thì ở nông thôn thì bị coi là lớn rồi, chả có thời gian để “suốt ngày đùa vui hát ca” đâu, việc nhà nông tối mắt tối mũi đến mức không ngóc đầu nổi chứ ở đó mà hát ca. Có lần tôi lê la chuyện này với ông bạn cùng tuổi, nhà báo Đào Lê Bình, một tay làm báo có sạn trong đầu, y bảo ấy văn nghệ sĩ xứ ta nó hay vớ vẩn vậy, ông có nhớ hồi bé tí chúng mình học bài vỡ lòng “Bố Tý làm công nhân/Ở bến tàu khuân vác/Vừa làm lại vừa hát/Trong buổi sáng mùa xuân” không, ối giời, đang còng lưng khuân vác mồ hôi mồ kê nhễ nhại, chân tay bủn rủn mà lại còn hát hò được nữa thì có mà thánh chứ không phải bố Tý, không phải người.
Thứ Hai, 23 tháng 10, 2017
Lá chắn hạt nhân
Lâu nay có sự mặc nhiên, nước nào sở hữu vũ khí hạt nhân thì nước ấy được kẻ khác, dù là siêu cường, phải kiêng nể. Muốn đánh nước có vũ khí hạt nhân cũng phải dè chừng, chỉ đơn giản là khi bị dồn tới chân tường, nó bất chấp, nó khùng lên, văng vũ khí hạt nhân ra, ối anh từ chết đến bị thương, có khi cả nhân loại bị tiêu diệt chứ đùa.
Chính vì thế, những nước mạnh luôn tìm cách ngăn cản nước yếu có vũ khí hạt nhân. Đám mạnh tự cho mình cái quyền được phân phối ai có hạt nhân, ai không có, ai không được có. Còn đám yếu cứ tìm mọi cách để có, ông cứ chí phèo đấy, làm gì được nhau. Cuối cùng thì Israel, Pakistan, Iran, Ấn Độ đều có, chứ không phải chỉ Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp...
Xứ Triều Tiên của ông cháu, cha con nhà cu Ủn quyết theo đuổi hạt nhân cho bằng được bởi đó là lá bài, lá chắn duy nhất giúp chúng tồn tại. Buông ra là chết ngay. Có thể vẫn chưa có, nhưng cứ nói có, hư hư thực thực, cũng làm kẻ khác phải chờn.
Lại nhớ vụ Iraq đầu thập niên 80 tìm cách có vũ khí hạt nhân. Husein ký mua lò phản ứng của Pháp và Ý hết nửa tỉ đô. Israel lo sợ Iraq mà có bom hạt nhân thì toi, bèn phản đối, nhưng Pháp, Ý tham tiền nên cứ bán. Israel bèn bí mật cho ngay vài chục chiếc máy bay F15 đem bom sang phá tan tành. Tan giấc mơ hạt nhân, đến năm 1991 Iraq phải chịu thất bại ê chề bởi không có gì để chống đỡ bọn "đế quốc Mỹ" kia.
Bài học Iraq là lý do giải thích vì sao cu Ủn (được sự hậu thuẫn ngấm ngầm của Tàu) phải có hạt nhân cho bằng được.
Còn xứ An Nam không cần hạt nhân bởi đã có thứ vũ khí vô cùng lợi hại là... ban tuyên giáo. Mày đánh ông hả, ông cứ gào lên cho mày biết, lại chả chạy mất dép, haha.
Chính vì thế, những nước mạnh luôn tìm cách ngăn cản nước yếu có vũ khí hạt nhân. Đám mạnh tự cho mình cái quyền được phân phối ai có hạt nhân, ai không có, ai không được có. Còn đám yếu cứ tìm mọi cách để có, ông cứ chí phèo đấy, làm gì được nhau. Cuối cùng thì Israel, Pakistan, Iran, Ấn Độ đều có, chứ không phải chỉ Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp...
Xứ Triều Tiên của ông cháu, cha con nhà cu Ủn quyết theo đuổi hạt nhân cho bằng được bởi đó là lá bài, lá chắn duy nhất giúp chúng tồn tại. Buông ra là chết ngay. Có thể vẫn chưa có, nhưng cứ nói có, hư hư thực thực, cũng làm kẻ khác phải chờn.
Lại nhớ vụ Iraq đầu thập niên 80 tìm cách có vũ khí hạt nhân. Husein ký mua lò phản ứng của Pháp và Ý hết nửa tỉ đô. Israel lo sợ Iraq mà có bom hạt nhân thì toi, bèn phản đối, nhưng Pháp, Ý tham tiền nên cứ bán. Israel bèn bí mật cho ngay vài chục chiếc máy bay F15 đem bom sang phá tan tành. Tan giấc mơ hạt nhân, đến năm 1991 Iraq phải chịu thất bại ê chề bởi không có gì để chống đỡ bọn "đế quốc Mỹ" kia.
Bài học Iraq là lý do giải thích vì sao cu Ủn (được sự hậu thuẫn ngấm ngầm của Tàu) phải có hạt nhân cho bằng được.
Còn xứ An Nam không cần hạt nhân bởi đã có thứ vũ khí vô cùng lợi hại là... ban tuyên giáo. Mày đánh ông hả, ông cứ gào lên cho mày biết, lại chả chạy mất dép, haha.
Nguyễn Thông
Thứ Bảy, 21 tháng 10, 2017
Chuyện thư từ thời bao cấp
Cứ lẩn thẩn nghĩ, chả biết thư gửi cho nhau có từ khi nào nhưng chắc cũng phải lâu lẩu lầu lâu rồi, xa tít trong quá khứ. Người ta xa nhau thì viết thư. Hồi xưa đi học tôi rất thích mấy câu thơ trong danh tác Chinh phụ ngâm của cụ Đặng Trần Côn thời Lê mạt nói về thư tín.
Mấy câu tuyệt bút ấy là: "Thư quy nhân vị quy/Sa song tịch mịch chuyển tà huy/Tà huy tà huy hựu tà huy/Thập ước giai kỳ cửu độ huy" (Thư thường tới, người không thấy tới/Bức rèm thưa lần dãi bóng dương/Bóng dương mấy buổi xuyên ngang/Lời sao mười hẹn, chín thường đơn sai - bản dịch này tương truyền của nữ sĩ Đoàn Thị Điểm). Mong thư mà đến mức thế, có lẽ trên đời chả ai mong hơn cô chinh phụ ngóng chồng này.
Phải công nhận bây giờ người ta sướng thật, nhất là bọn trẻ. Nếu phải đi xa, cuộc sống xa cách người thân, mọi lo lắng đối với chúng cứ nhẹ hều. Làm gì nghĩ ngợi cho mệt đầu, bởi khi cần thì móc cái điện thoại di động “ma phôn” bấm bấm vài nhát, tất cả hiện lên ngay trước mặt, cả cha mẹ, vợ chồng con cái, người yêu, bồ biếc, cả khung cảnh quê hương, làng xưa phố cũ, thậm chí con chó con mèo từng gắn bó với mình đang nuôi ở nhà… đều hiện lên tuốt tuột trong máy, sinh động, không khác gì đang bên nhau. Chẳng còn cảm giác xa xôi, trong Nam ngoài Bắc, thậm chí tận bên Mỹ nếu đi máy bay phải mất hơn 1 ngày đằng vân, vậy mà đường vô tuyến viễn liên hàng vạn cây số chỉ trong nháy mắt bấm một nhát là có thể í ới, nhìn nhau được ngay. Với những công nghệ hiện đại như Facebook, Skype, Fiber… vừa trò chuyện, vừa ngấm nguýt liếc nhau, tán phét cả ngày mà không mất xu nào. Thế mới kinh.
Mấy câu tuyệt bút ấy là: "Thư quy nhân vị quy/Sa song tịch mịch chuyển tà huy/Tà huy tà huy hựu tà huy/Thập ước giai kỳ cửu độ huy" (Thư thường tới, người không thấy tới/Bức rèm thưa lần dãi bóng dương/Bóng dương mấy buổi xuyên ngang/Lời sao mười hẹn, chín thường đơn sai - bản dịch này tương truyền của nữ sĩ Đoàn Thị Điểm). Mong thư mà đến mức thế, có lẽ trên đời chả ai mong hơn cô chinh phụ ngóng chồng này.
Phải công nhận bây giờ người ta sướng thật, nhất là bọn trẻ. Nếu phải đi xa, cuộc sống xa cách người thân, mọi lo lắng đối với chúng cứ nhẹ hều. Làm gì nghĩ ngợi cho mệt đầu, bởi khi cần thì móc cái điện thoại di động “ma phôn” bấm bấm vài nhát, tất cả hiện lên ngay trước mặt, cả cha mẹ, vợ chồng con cái, người yêu, bồ biếc, cả khung cảnh quê hương, làng xưa phố cũ, thậm chí con chó con mèo từng gắn bó với mình đang nuôi ở nhà… đều hiện lên tuốt tuột trong máy, sinh động, không khác gì đang bên nhau. Chẳng còn cảm giác xa xôi, trong Nam ngoài Bắc, thậm chí tận bên Mỹ nếu đi máy bay phải mất hơn 1 ngày đằng vân, vậy mà đường vô tuyến viễn liên hàng vạn cây số chỉ trong nháy mắt bấm một nhát là có thể í ới, nhìn nhau được ngay. Với những công nghệ hiện đại như Facebook, Skype, Fiber… vừa trò chuyện, vừa ngấm nguýt liếc nhau, tán phét cả ngày mà không mất xu nào. Thế mới kinh.
Thứ Năm, 19 tháng 10, 2017
Linh địa Nga Sơn
XUÂN BA (nhà báo)
Khoa Văn Tổng hợp khóa 17 có anh Đỗ Xuân Thanh tính lành, mê làm thơ hơn học. Ra trường hằng bao năm làm ở NXB Thanh Hóa. Lần ấy anh Thanh dẫn cả bọn qua làng Vân Hoàn ghé nhà thơ Hữu Loan vốn là chỗ anh quen biết. Đến cổng, anh bảo đứng đây đợi để anh vào nói trước với cụ kẻo cụ không tiếp thì ê mặt. Đó là lần đầu tôi được tiếp kiến thi sĩ. Anh Thanh nói cụ không phải khái tính, khó tính mà là tiết tháo. Bài viết Thi sĩ Hữu Loan, trung chuyển tính cách Thanh với kẻ sĩ Bắc Hà của tôi thời điểm cụ mất cũng là cái ý anh Thanh một lần hé cho…
Hẹn lên hẹn xuống về quê anh Thanh ở Nga Thủy mấy lần chơi nhưng nhỡ cả. Cho đến khi anh mất vì bạo bệnh… Tôi được mụ bạn đồng môn Trần Thị Sánh cử mang ít bạc vụn tiền anh em góp vào Nga Sơn viếng anh khi đã qua 49 ngày. Bàng hoàng khi chị vợ anh Thanh đưa cho coi cuốn bản thảo thơ. Hóa ra anh Thanh dành bao nhiêu là tình cảm cho cánh đồng môn lớp Văn 17 mà chúng tôi không hề biết.
Bữa nắng oi mới đây ghé nhà chú em Phạm Văn Sơn ở Nga Thạch được chén một bữa gỏi nhệch đã đời. Nắng gỏi mưa cầy. Nắng xơi gỏi, cữ mưa lạnh mà chén thịt chó cứ là oách xà lách. Các cụ bảo thế. Chợt nhớ năm xa, nhà văn Nguyễn Quang Sáng ra Hà Nội cũng cữ nắng rủ vô quán gỏi nhệch mới mở. Nhệch là thứ gì mậy? Lão nhướng cặp mày bạc thắc mắc… Khốn khổ, hóa ra mấy năm tập kết trên đất Bắc, lão chưa được nếm vị nhệch bao giờ. Thừa dịp bốc phét rằng nhệch loài chạch nước lợ. Nhệch na ná giống lươn, giống rắn. Tư cách kém rắn nhưng khá hơn lươn. Lão Sáng gật gật…
Thứ Tư, 18 tháng 10, 2017
Tếu táo lẫn trầm sâu Nguyễn Sự
Hội An trưa 13.10. Cuối thu mát mẻ nắng dịu. Lại thêm chút se lạnh từ xứ Bắc ông trời gửi vào khi mấy hôm rồi đã có gió mùa đông bắc. Phố cổ du khách ta tây dập dìu. Những con đường phố nhỏ xíu so với Sài Gòn hoặc Đà Nẵng, lòa xòa cây xanh, tường rêu xanh, mái ngói vẩy hoặc cong qua tháng năm đã lên màu rêu lục nhạt, tất cả thật gần gũi, dễ thương. Tôi tranh thủ giơ máy ảnh chụp mấy cô tây cong đít đạp xe bám nhau, vừa chạy vừa líu lo ra chiều thú vị lắm. Hội An cổ kính thật thanh bình. Nhưng chúng tôi thì vội. Đã trễ hẹn với ông Sự, bắt ông phải chờ khá lâu rồi.
Quán cà phê giản dị. Ghế gỗ bàn gỗ đơn sơ dưới bóng cây. Nguyễn Sự dường như không có vẻ sốt ruột, bồn chồn như ta thường thấy ở người chờ đợi. Thấy đám chúng tôi láo nháo vào, ông mỉm cười, đuôi mắt đặc trưng của dân ưa hài hước. Bắt tay từng người, mặc cho chúng tôi xin lỗi vì sự đến trễ, ông gạt đi, giọng Quảng líu ríu bảo gặp nhau thế ni là vui rồi. Tôi nghe ngôn ngữ Quảng Nôm chưa quen, lúc đầu phải nhờ dịch lại, hì hì.
Đã lâu từng nghe bạn bè, đồng nghiệp nhắc nhau rằng tới Hội An, thậm chí tới Quảng Nam, mà không gặp được ông Sự thì phí lắm, tức là phí thời gian, công sức, tiền bạc cho chuyến đi ấy. Mà quả thế thật, có mục kích, trò chuyện với Nguyễn Sự mới cảm được hết cái hay của con người xứ Quảng, ở nhiều góc độ. Tôi bao năm làm báo nhưng cứ bám tòa soạn suốt, ít xê dịch giang hồ, nên cứ đinh ninh trong lòng, thể nào cũng phải hội kiến hội đàm với con người độc đáo ấy, ước vậy thôi nhưng chả biết khi nào.
Quán cà phê giản dị. Ghế gỗ bàn gỗ đơn sơ dưới bóng cây. Nguyễn Sự dường như không có vẻ sốt ruột, bồn chồn như ta thường thấy ở người chờ đợi. Thấy đám chúng tôi láo nháo vào, ông mỉm cười, đuôi mắt đặc trưng của dân ưa hài hước. Bắt tay từng người, mặc cho chúng tôi xin lỗi vì sự đến trễ, ông gạt đi, giọng Quảng líu ríu bảo gặp nhau thế ni là vui rồi. Tôi nghe ngôn ngữ Quảng Nôm chưa quen, lúc đầu phải nhờ dịch lại, hì hì.
Đã lâu từng nghe bạn bè, đồng nghiệp nhắc nhau rằng tới Hội An, thậm chí tới Quảng Nam, mà không gặp được ông Sự thì phí lắm, tức là phí thời gian, công sức, tiền bạc cho chuyến đi ấy. Mà quả thế thật, có mục kích, trò chuyện với Nguyễn Sự mới cảm được hết cái hay của con người xứ Quảng, ở nhiều góc độ. Tôi bao năm làm báo nhưng cứ bám tòa soạn suốt, ít xê dịch giang hồ, nên cứ đinh ninh trong lòng, thể nào cũng phải hội kiến hội đàm với con người độc đáo ấy, ước vậy thôi nhưng chả biết khi nào.
Thứ Hai, 16 tháng 10, 2017
Điện và rác cùng số phận bi kịch của người dân
Đang có những tranh cãi xung quanh việc thủy điện xả lũ gây ngập lụt, chết người. Nghe chừng phía nào cũng cho mình có lý (thì xưa nay mấy ai chịu nhận mình sai khi bộc lộ quan điểm cá nhân), người ngoài lắng nghe và chứng kiến cứ bị quay như chong chóng. Đúng, sai, sai, đúng… chả biết đâu mà lần. Có những vị, đồng thời với việc khẳng định “chân lý” thì dọa, kiểu các ông mà không nghe tôi là tôi chửi đấy.
Phía bênh thủy điện bảo cứ chửi thủy điện cho lắm vào, không có điện thì ngồi trong bóng tối bốc cứt mà ăn (tôi dẫn nguyên ý của một cao nhân), không có điện thì xài được máy lạnh, mở được laptop để chém gió chắc, không xả lũ thì đại họa quốc gia chứ đùa à, v.v..
Nói tóm lại, phải có điện. Để có điện thì dù chúng ta phải hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất điện, nhất định không chịu làm nô lệ trong bóng tối.
Phía bênh dân chẳng lý luận gì nhiều (người chết như ngả rạ thế thì lý luận làm gì), chỉ bảo các ông cứ tăng trưởng, phát triển trên sinh mạng dân như thế, thà rằng không có điện. Phá hết cả rừng (một cái hồ chứa nước đã hủy biết bao nhiêu rừng), nước mưa chả còn chỗ thấm để ngậm giữ nước, mùa khô thì trữ nước dùng cho phát điện khiến hạ du cạn kiệt, mùa mưa lũ thì xả khiến nơi nơi ngập lụt, người và vật chết trôi, thân thể vùi lấp khắp nơi, chứ đâu phải hồ chứa làm nhiệm vụ điều tiết điều tiếc gì. Điện bán ra, nhà nước và doanh nghiệp thu tiền chứ có cho không dân chúng ki lô oát nào bao giờ, nhưng lũ lụt, chết chóc, thiệt hại thì dân được miễn phí.
Phía bênh thủy điện bảo cứ chửi thủy điện cho lắm vào, không có điện thì ngồi trong bóng tối bốc cứt mà ăn (tôi dẫn nguyên ý của một cao nhân), không có điện thì xài được máy lạnh, mở được laptop để chém gió chắc, không xả lũ thì đại họa quốc gia chứ đùa à, v.v..
Nói tóm lại, phải có điện. Để có điện thì dù chúng ta phải hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất điện, nhất định không chịu làm nô lệ trong bóng tối.
Phía bênh dân chẳng lý luận gì nhiều (người chết như ngả rạ thế thì lý luận làm gì), chỉ bảo các ông cứ tăng trưởng, phát triển trên sinh mạng dân như thế, thà rằng không có điện. Phá hết cả rừng (một cái hồ chứa nước đã hủy biết bao nhiêu rừng), nước mưa chả còn chỗ thấm để ngậm giữ nước, mùa khô thì trữ nước dùng cho phát điện khiến hạ du cạn kiệt, mùa mưa lũ thì xả khiến nơi nơi ngập lụt, người và vật chết trôi, thân thể vùi lấp khắp nơi, chứ đâu phải hồ chứa làm nhiệm vụ điều tiết điều tiếc gì. Điện bán ra, nhà nước và doanh nghiệp thu tiền chứ có cho không dân chúng ki lô oát nào bao giờ, nhưng lũ lụt, chết chóc, thiệt hại thì dân được miễn phí.
Thứ Năm, 12 tháng 10, 2017
Sự kiêu ngạo cộng sản (phần 3 – cuối)
Hồi các thể chế chính trị trên thế giới còn chia làm hai phe kình địch, lứa 5X chúng tôi ở miền Bắc luôn được nghe từ đài báo nhà nước, từ cán bộ tuyên truyền rằng chủ nghĩa cộng sản là mùa xuân của nhân loại, còn chủ nghĩa tư bản đang tự đào mồ chôn, bên bờ huyệt, đang giãy chết. Cứ nghe mãi những điều ấy rồi cũng thành niềm tin mặc dù chẳng biết chủ nghĩa cộng sản lẫn chủ nghĩa tư bản mặt mũi ngang dọc như thế nào. Cái mùa xuân mà họ nói thì quá xa xôi, chưa biết bao giờ mới theo chim én về, còn tư bản khi nào chết cũng chả biết. Mọi thứ đều rất mơ hồ, chỉ có nghèo đói, chiến tranh, xung đột là có thực, phải chứng kiến hằng ngày.
Phải thừa nhận người cộng sản, dù ở Liên Xô, Trung Quốc hay Việt Nam, rất giỏi tuyên truyền. Họ nắm được quyền lực, độc quyền quyền lực, rất mạnh tay thực hiện chuyên chính vô sản, huy động hết tất cả cung bậc của bộ máy tuyên truyền, lại cộng thêm mị dân siêu hạng, nên có những thứ họ tưởng tượng ra tuy chỉ là bánh vẽ nhưng phần đông dân chúng cũng tin là thực. Dường như bất cứ điều gì họ chủ trương, nêu ra, họ (người cộng sản) đều cho là chân lý. Chẳng hạn họ luôn đề cao chủ nghĩa duy vật, chống lại mọi quan điểm duy tâm; đề cao tập thể, chống tôn phò cá nhân… nhưng trên thực tế thì ngược lại. Chính họ duy tâm siêu hạng, tôn thờ cá nhân, sùng bái cá nhân siêu hạng.
Trước hết, có thể thấy rõ sự kiêu ngạo cộng sản lộ rõ ở những từ ngữ, khẩu hiệu mà họ thường dùng. Hằng ngày luôn bắt gặp trên sách báo, trong những bản tin đài phát thanh, trên cửa miệng của cán bộ tuyên truyền, trên những bức tường khắp vùng thành thị lẫn nông thôn những từ: muôn năm, mãi mãi, vô địch, đời đời bền vững, sống mãi, bách chiến bách thắng, bất diệt…, tất cả đều hàm chứa sự duy ý chí, phản lại quy luật cuộc sống.
Phải thừa nhận người cộng sản, dù ở Liên Xô, Trung Quốc hay Việt Nam, rất giỏi tuyên truyền. Họ nắm được quyền lực, độc quyền quyền lực, rất mạnh tay thực hiện chuyên chính vô sản, huy động hết tất cả cung bậc của bộ máy tuyên truyền, lại cộng thêm mị dân siêu hạng, nên có những thứ họ tưởng tượng ra tuy chỉ là bánh vẽ nhưng phần đông dân chúng cũng tin là thực. Dường như bất cứ điều gì họ chủ trương, nêu ra, họ (người cộng sản) đều cho là chân lý. Chẳng hạn họ luôn đề cao chủ nghĩa duy vật, chống lại mọi quan điểm duy tâm; đề cao tập thể, chống tôn phò cá nhân… nhưng trên thực tế thì ngược lại. Chính họ duy tâm siêu hạng, tôn thờ cá nhân, sùng bái cá nhân siêu hạng.
Trước hết, có thể thấy rõ sự kiêu ngạo cộng sản lộ rõ ở những từ ngữ, khẩu hiệu mà họ thường dùng. Hằng ngày luôn bắt gặp trên sách báo, trong những bản tin đài phát thanh, trên cửa miệng của cán bộ tuyên truyền, trên những bức tường khắp vùng thành thị lẫn nông thôn những từ: muôn năm, mãi mãi, vô địch, đời đời bền vững, sống mãi, bách chiến bách thắng, bất diệt…, tất cả đều hàm chứa sự duy ý chí, phản lại quy luật cuộc sống.
Thứ Ba, 10 tháng 10, 2017
Xứ Nghệ rụng một vì sao sáng
BÁ TÂN (nhà báo)
Nhà giáo-cụ đồ Nghệ Văn Như Cương đã về với tổ tiên, đến với cõi tiên.
Thế là cõi tiên thêm một ông tiên.
Nỗi thương tiếc trĩu nặng với nhiều người, nhất là với người dân xứ Nghệ.
Xứ Nghệ như là một bầu trời lấp lánh đầy sao, nhà giáo Văn Như Cương là một trong những ngôi sao sáng nhất.
Từ giã cõi đời ở tuổi 80 nhưng ngôi sao Văn Như Cương còn sáng lâu dài về sau.
Còn hơn thế nữa,trong cái xã hội đầy hắc ám và ti tiện, ngôi sao Văn Như Cương càng trở nên ấm nồng rực sáng.
Sinh ra ở xứ Nghệ. Lập thân lập nghiệp ở Hà Nội. Hơn 60 năm thường trú ở Hà Nội nhưng nhà giáo Văn Như Cương vẫn sừng sững chất người xứ Nghệ. Cốt cách người xứ Nghệ. Giọng nói quê xứ Nghệ.
Nhà giáo-cụ đồ Nghệ Văn Như Cương đã về với tổ tiên, đến với cõi tiên.
Thế là cõi tiên thêm một ông tiên.
Nỗi thương tiếc trĩu nặng với nhiều người, nhất là với người dân xứ Nghệ.
Xứ Nghệ như là một bầu trời lấp lánh đầy sao, nhà giáo Văn Như Cương là một trong những ngôi sao sáng nhất.
Từ giã cõi đời ở tuổi 80 nhưng ngôi sao Văn Như Cương còn sáng lâu dài về sau.
Còn hơn thế nữa,trong cái xã hội đầy hắc ám và ti tiện, ngôi sao Văn Như Cương càng trở nên ấm nồng rực sáng.
Sinh ra ở xứ Nghệ. Lập thân lập nghiệp ở Hà Nội. Hơn 60 năm thường trú ở Hà Nội nhưng nhà giáo Văn Như Cương vẫn sừng sững chất người xứ Nghệ. Cốt cách người xứ Nghệ. Giọng nói quê xứ Nghệ.
Thứ Hai, 9 tháng 10, 2017
Thầy Cương và sự ra đi của kẻ sĩ cuối cùng
Tôi gọi cụ Văn Như Cương là kẻ sĩ cuối cùng bởi thế hệ mang cốt cách kẻ sĩ Bắc hà nay gần như không còn nữa. Chỉ còn lại những trí thức mà thôi.
Không có bất cứ sự chỉ đạo nào, chỉ vài tiếng đồng hồ sau khi thầy giáo Văn Như Cương trút hơi thở cuối cùng, báo chí đồng loạt thông tin về sự ra đi nổi tiếng này. Một thầy dạy toán khi biết tin thầy Cương từ trần đã nói với tôi, chẳng khác gì quốc tang, tang lễ quốc gia nhiều khi cũng không được quan tâm bằng. Tràn lan sự tiếc thương vô bờ bến.
Điều đó nói lên rằng khi lòng dân đã nuôi giữ trân trọng, quý mến hình ảnh ai đó thì con người ấy luôn được dành cho sự chú ý đặc biệt, không cần phải “đúng quy trình”.
Một thầy giáo cả đời dạy học, một nhà sư phạm cả đời quan tâm đến sự phát triển giáo dục, một con người luôn trong tư thế xông lên đổi mới, một người đầy bồ kiến thức nhưng ít màng địa vị công danh, đã ra đi trong sự tiếc thương của cộng đồng. Đó là một kẻ sĩ, dường như kẻ sĩ cuối cùng về cả tài năng và nhân cách.
Người đời lâu nay biết đến ông, Văn Như Cương, về nhiều mặt. Xung quanh ông là những lời kể, câu chuyện, sự việc, kết quả, thậm chí cả những giai thoại, đều khẳng định về một con người đặc biệt. Tôi chỉ gặp ông có một lần, nhìn thấy là chính chứ không có hân hạnh trò chuyện nhưng cứ ấn tượng mãi về con người xứ Nghệ ấy. Nghe ông nói, ngắm ông với bộ râu thật ấn tượng trông như ông tiên, tìm hiểu về ông rồi sinh ra cảm tình, yêu mến và khâm phục.
Không có bất cứ sự chỉ đạo nào, chỉ vài tiếng đồng hồ sau khi thầy giáo Văn Như Cương trút hơi thở cuối cùng, báo chí đồng loạt thông tin về sự ra đi nổi tiếng này. Một thầy dạy toán khi biết tin thầy Cương từ trần đã nói với tôi, chẳng khác gì quốc tang, tang lễ quốc gia nhiều khi cũng không được quan tâm bằng. Tràn lan sự tiếc thương vô bờ bến.
Điều đó nói lên rằng khi lòng dân đã nuôi giữ trân trọng, quý mến hình ảnh ai đó thì con người ấy luôn được dành cho sự chú ý đặc biệt, không cần phải “đúng quy trình”.
Một thầy giáo cả đời dạy học, một nhà sư phạm cả đời quan tâm đến sự phát triển giáo dục, một con người luôn trong tư thế xông lên đổi mới, một người đầy bồ kiến thức nhưng ít màng địa vị công danh, đã ra đi trong sự tiếc thương của cộng đồng. Đó là một kẻ sĩ, dường như kẻ sĩ cuối cùng về cả tài năng và nhân cách.
Người đời lâu nay biết đến ông, Văn Như Cương, về nhiều mặt. Xung quanh ông là những lời kể, câu chuyện, sự việc, kết quả, thậm chí cả những giai thoại, đều khẳng định về một con người đặc biệt. Tôi chỉ gặp ông có một lần, nhìn thấy là chính chứ không có hân hạnh trò chuyện nhưng cứ ấn tượng mãi về con người xứ Nghệ ấy. Nghe ông nói, ngắm ông với bộ râu thật ấn tượng trông như ông tiên, tìm hiểu về ông rồi sinh ra cảm tình, yêu mến và khâm phục.
Thứ Bảy, 7 tháng 10, 2017
Hiến kế
Đúng ra là mách nước bởi chả quan hệ gì với nhau, hơi đâu mà hiến, có hiến cũng họ chả dùng bởi họ đỉnh cao trí tuệ rồi. Nhưng thấy các vị đảng chộn rộn quá, đành mách đôi điều.
Đã lâu nghe các ông bận rộn chống tham nhũng (chả biết có kết quả gì không, hay là tham nhũng cứ ổn định và phát triển), nay lại ôm đồm bàn cả chuyện tinh giản bộ máy thể chế chính trị, nói như nhà chúa hôm khai mạc thì nó đang rất chi là có vấn đề, cồng kềnh và kém hiệu quả.
Này, tôi bảo thực, cái bộ máy ấy, người ta nói mãi, nói chán rồi, bản thân tôi cũng nói trên blog này vài chục lần rồi, các ông có chịu nghe quái đâu, bây giờ mới bàn là khí muộn. Thôi thì tôi mách cho các ông:
Đang tồn tại bộ máy cai trị song trùng, đảng và nhà nước. Cái nào cũng cồng kềnh, kém hiệu quả, chết tiền ngân sách. Vậy thì gộp lại làm một, có đảng thì thôi nhà nước, còn nhà nước thì thôi đảng, một ông lãnh đạo thôi. Ví dụ bố nào làm tổng bí thư thì chủ tịch nước luôn đi, làm chủ tịch thành phố thì bí thư thành ủy luôn đi. Gọn ghẽ, bớt hẳn một nửa ăn bám. Nhà cửa trụ sở cũng gộp lại, chỗ nào thừa ra thì dùng làm tài sản phúc lợi xã hội, làm trường học, bệnh viện, nhà trẻ, hoặc bán cho tư nhân lấy tiền nộp vào ngân sách. Và điều rất có lợi là không cần chống tham nhũng, bất chiến tự nhiên thành, cũng dẹp được 50%, thậm chí còn hơn, số cán bộ tham nhũng.
Nhân tiện, dẹp gọn ghẽ mấy thứ tổ chức, đoàn thể, hội này hội nọ, cả đoàn thanh niên, hội phụ nữ, công đoàn, nông dân, hội nhà văn (hi hi), hội tùm lum tà la... đang có. Mặt trận mặt triếc chỉ làm vì, làm bung xung, dẹp luôn. Nhưng không cấm, hội nào muốn lập lại, cho lập, tự quyên tiền nuôi nhau, cấm bú vào ngân sách. Các vị chịu khó nhìn ra thế giới một tí xem nào, có nước giàu có, phát triển, văn minh nào bày vẽ ra nhiều mâm bát như xứ này không?
Gớm, lúc ấy dân lại không đổ ra đường mà ăn mừng, vui chơi cả tuần, đời sống lại chả lên vùn vụt, chẳng mấy chốc mà đuổi kịp Thụy Sĩ chứ chả thèm Singapore.
Cứ nghe tôi, đó gọi là cách mạng.
Đã lâu nghe các ông bận rộn chống tham nhũng (chả biết có kết quả gì không, hay là tham nhũng cứ ổn định và phát triển), nay lại ôm đồm bàn cả chuyện tinh giản bộ máy thể chế chính trị, nói như nhà chúa hôm khai mạc thì nó đang rất chi là có vấn đề, cồng kềnh và kém hiệu quả.
Này, tôi bảo thực, cái bộ máy ấy, người ta nói mãi, nói chán rồi, bản thân tôi cũng nói trên blog này vài chục lần rồi, các ông có chịu nghe quái đâu, bây giờ mới bàn là khí muộn. Thôi thì tôi mách cho các ông:
Đang tồn tại bộ máy cai trị song trùng, đảng và nhà nước. Cái nào cũng cồng kềnh, kém hiệu quả, chết tiền ngân sách. Vậy thì gộp lại làm một, có đảng thì thôi nhà nước, còn nhà nước thì thôi đảng, một ông lãnh đạo thôi. Ví dụ bố nào làm tổng bí thư thì chủ tịch nước luôn đi, làm chủ tịch thành phố thì bí thư thành ủy luôn đi. Gọn ghẽ, bớt hẳn một nửa ăn bám. Nhà cửa trụ sở cũng gộp lại, chỗ nào thừa ra thì dùng làm tài sản phúc lợi xã hội, làm trường học, bệnh viện, nhà trẻ, hoặc bán cho tư nhân lấy tiền nộp vào ngân sách. Và điều rất có lợi là không cần chống tham nhũng, bất chiến tự nhiên thành, cũng dẹp được 50%, thậm chí còn hơn, số cán bộ tham nhũng.
Nhân tiện, dẹp gọn ghẽ mấy thứ tổ chức, đoàn thể, hội này hội nọ, cả đoàn thanh niên, hội phụ nữ, công đoàn, nông dân, hội nhà văn (hi hi), hội tùm lum tà la... đang có. Mặt trận mặt triếc chỉ làm vì, làm bung xung, dẹp luôn. Nhưng không cấm, hội nào muốn lập lại, cho lập, tự quyên tiền nuôi nhau, cấm bú vào ngân sách. Các vị chịu khó nhìn ra thế giới một tí xem nào, có nước giàu có, phát triển, văn minh nào bày vẽ ra nhiều mâm bát như xứ này không?
Gớm, lúc ấy dân lại không đổ ra đường mà ăn mừng, vui chơi cả tuần, đời sống lại chả lên vùn vụt, chẳng mấy chốc mà đuổi kịp Thụy Sĩ chứ chả thèm Singapore.
Cứ nghe tôi, đó gọi là cách mạng.
Nguyễn Thông
Thứ Năm, 5 tháng 10, 2017
Cấm khai
Tôi nói thực, tôi vốn không tin vào tòa án xứ này, án xử theo chỉ đạo thì tin làm gì cho phí lòng tin.
Nhưng vụ tòa án cấm tiệt, khóa mồm bà Châu Thị Thu Nga không cho khai về số tiền 30 tỉ đồng mà theo bà để chạy suất đại biểu quốc hội, chiều nay (5.10.2017) bà nằng nặc đòi khai, tòa quyết cấm, bảo không có liên quan đến vụ án, thế là thế nào.
Đành rằng khai báo cũng phải có chỗ, nhưng nội dung này, tốt nhất là khai công khai tại tòa. Xưa nay rất nhiều vụ do bị cáo khai báo tại tòa mà thêm được án mới, tìm ra được thủ phạm. Sao lại không liên quan, ít nhất nó cũng liên quan đến bà Nga, đến hàng trăm tỉ đồng bị thất thoát, bị chiếm dụng, mà việc chạy suất là một dạng thất thoát. Cấm không cho khai nghĩa là bịt miệng, diệt khẩu, vậy thì vẽ ra xử làm quái gì.
Thế nếu tối nay (phỉ phui cái miệng) lỡ bà Nga trúng gió, hay có đứa nào ác, nó diệt khẩu, chả nhẽ vụ chạy suất đại biểu quốc hội chìm xuồng à. Rồi ông chánh án có kiểm điểm nghiêm khắc không, hay lại cười hì hì với một số đương sự cộm cán rằng "tôi đã cứu cho các anh một bàn thua trông thấy, phải biết ơn tôi nhá"...
Xin nhớ rằng chuyện chạy suất vào quốc hội bà Nga đã khai cách nay gần 2 năm, cả công an lẫn ông Nguyễn Hạnh Phúc chủ nhiệm VP quốc hội đều hứa sẽ điều tra làm rõ, mẹ kiếp, rõ cái con khỉ.
Chống tham nhũng kiểu phản chống tham nhũng thế này, như trò hề.
(Tôi nói thêm với mấy chú báo chí: Bà Nga đang là bị cáo, tức là bị cáo buộc tội này tội nọ, tòa chưa xử xong, chưa kết tội, thì các chú đừng thay tòa, gọi người ta là siêu lừa, là con này con kia...Tôi không bênh gì bà ấy, nếu bà ấy có tội, pháp luật sẽ trừng trị, nhưng viết về luật, hãy làm đúng luật).
Nghe tôi phàn nàn về vụ cấm kiếc này, lão Maddox hàng xóm lảu bảu "cấm là cấm thế đéo nào".
Nhưng vụ tòa án cấm tiệt, khóa mồm bà Châu Thị Thu Nga không cho khai về số tiền 30 tỉ đồng mà theo bà để chạy suất đại biểu quốc hội, chiều nay (5.10.2017) bà nằng nặc đòi khai, tòa quyết cấm, bảo không có liên quan đến vụ án, thế là thế nào.
Đành rằng khai báo cũng phải có chỗ, nhưng nội dung này, tốt nhất là khai công khai tại tòa. Xưa nay rất nhiều vụ do bị cáo khai báo tại tòa mà thêm được án mới, tìm ra được thủ phạm. Sao lại không liên quan, ít nhất nó cũng liên quan đến bà Nga, đến hàng trăm tỉ đồng bị thất thoát, bị chiếm dụng, mà việc chạy suất là một dạng thất thoát. Cấm không cho khai nghĩa là bịt miệng, diệt khẩu, vậy thì vẽ ra xử làm quái gì.
Thế nếu tối nay (phỉ phui cái miệng) lỡ bà Nga trúng gió, hay có đứa nào ác, nó diệt khẩu, chả nhẽ vụ chạy suất đại biểu quốc hội chìm xuồng à. Rồi ông chánh án có kiểm điểm nghiêm khắc không, hay lại cười hì hì với một số đương sự cộm cán rằng "tôi đã cứu cho các anh một bàn thua trông thấy, phải biết ơn tôi nhá"...
Xin nhớ rằng chuyện chạy suất vào quốc hội bà Nga đã khai cách nay gần 2 năm, cả công an lẫn ông Nguyễn Hạnh Phúc chủ nhiệm VP quốc hội đều hứa sẽ điều tra làm rõ, mẹ kiếp, rõ cái con khỉ.
Chống tham nhũng kiểu phản chống tham nhũng thế này, như trò hề.
(Tôi nói thêm với mấy chú báo chí: Bà Nga đang là bị cáo, tức là bị cáo buộc tội này tội nọ, tòa chưa xử xong, chưa kết tội, thì các chú đừng thay tòa, gọi người ta là siêu lừa, là con này con kia...Tôi không bênh gì bà ấy, nếu bà ấy có tội, pháp luật sẽ trừng trị, nhưng viết về luật, hãy làm đúng luật).
Nghe tôi phàn nàn về vụ cấm kiếc này, lão Maddox hàng xóm lảu bảu "cấm là cấm thế đéo nào".
Nguyễn Thông
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)